Δασικά αυθαίρετα: Πότε ανοίγει η πλατφόρμα για τις αιτήσεις και η προθεσμία - Η διαδικασία μέχρι την οριστική τακτοποίηση για 30 χρόνια

Προθεσμία έως το τέλος της χρονιάς θα έχουν οι ιδιοκτήτες δασικών αυθαιρέτων για να δηλώσουν και να ...σώσουν τουλάχιστον για διάστημα 30 ετών τις ιδιοκτησίες τους.
Η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα, την οποία έχει αναπτύξει το Ελληνικό Κτηματολόγιο αναμένεται να ανοίξει στις αρχές Αυγούστου και να παραμείνει ανοιχτή για την υποδοχή δηλώσεων μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Εφόσον έχει υποβληθεί η σχετική αίτηση και έχει καταβληθεί το προβλεπόμενο παράβολο ύψους 250 ευρώ, αναστέλλονται οι διοικητικές κυρώσεις, δεν επιβάλλονται νέα πρόστιμα, ενώ τα ακίνητα εξαιρούνται προσωρινά από την κατεδάφιση. Η ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής δηλώσεων αναφέρεται στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος «Διατάξεις για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων και την προστασία του περιβάλλοντος, επείγουσες δασικές, χωροταξικές και πολεοδομικές διατάξεις, θέσπιση πλαισίου για την ανάπτυξη των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και ζητήματα κυκλικής οικονομίας», το οποίο αναρτήθηκε σε δημόσια διαβούλευση έως τις 13 Ιουλίου.
Να σημειωθεί ότι η εν λόγω πλατφόρμα είναι έτοιμη εδώ και μήνες, αλλά η έναρξη λειτουργίας της οδηγείται από αναβολή σε αναβολή δεδομένου ότι το ζήτημα είναι το πιο ευαίσθητο στην κατηγορία τακτοποίησης αυθαιρέτων κτισμάτων με το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) να αποτελεί έναν αυστηρότατο κριτή των εκάστοτε προτεινόμενων διατάξεων.
Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι υποβάλλοντας την αρχική αίτηση στην πλατφόρμα και πληρώνοντας το παράβολο των 250 ευρώ δεν πετυχαίνουν την οριστική τακτοποίηση των δασικών αυθαιρέτων τους. Ουσιαστικά γνωστοποιούν την ιδιοκτησία τους και πετυχαίνουν την προσωρινή εξαίρεση από πρόστιμα και κατεδαφίσεις, ενώ η εν λόγω διαδικασία είναι προαπαιτούμενη για τη νομιμοποίησή τους για διάστημα 30 ετών σε δεύτερο στάδιο και εφόσον πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις.
Οι ρυθμίσεις αφορούν κατοικίες και συνοδές κατασκευές, οι οποίες βρίσκονται σε οικιστικές πυκνώσεις εντός περιοχών που περιλαμβάνονται σε αναρτημένους ή κυρωμένους δασικούς χάρτες ή βρίσκονται σε δάση και δασικές εκτάσεις, γεγονός που σημαίνει ότι δεν μπορούν με τη διαδικασία αυτή να μονιμοποιηθούν μεμονωμένα αυθαίρετα σε δασικές εκτάσεις.
Δικαίωμα υποβολής της αρχικής αίτησης στην πλατφόρμα του Κτηματολογίου θα έχουν και όσοι ενδιαφερόμενοι έχουν υποβάλει αίτηση διόρθωσής προδήλου σφάλματος του δασικού χάρτη, αντιρρήσεις, αίτηση ακυρώσεως ή οποιοδήποτε άλλο διοικητικό ή ένδικο βοήθημα, με το οποίο αμφισβητούν οτι η ιδιοκτησία τους έχει δασικό χαρακτήρα.
Οπως ορίζεται στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, η αίτηση υποβάλλεται μετά την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας της πλατφόρμας και έως την 31η Δεκεμβρίου 2022. «Η προθεσμία αυτή δεν αναστέλλεται για ενδιαφερόμενους που έχουν υποβάλει αντιρρήσεις του άρθρου 15 του ν. 3889/2010 (Α` 182), αίτηση για τη διόρθωση πρόδηλου σφάλματος του αναρτηθέντος δασικού χάρτη, αίτηση ακυρώσεως του κυρωθέντος δασικού χάρτη ή έχουν αμφισβητήσει με οποιαδήποτε άλλη διοικητική ή δικαστική διαδικασία το δασικό χαρακτήρα της έκτασης, στην οποία βρίσκεται η κατοικία τους».
Να σημειωθεί ότι ο αριθμός των αυθαίρετων ιδιοκτησιών σε δασικές εκτάσεις δεν είναι σε καμία περίπτωση αμελητέος. Εκτιμήσεις ανεβάζουν τα αυθαίρετα αυτής της κατηγορίας ακόμα και στο 1 εκατομμύριο, ενώ αξίζει να αναφερθεί ότι στην προηγουμενη προσπάθεια τακτοποίησής τους μέσω των οικιστικών πυκνώσεων, οι οποίες είχαν καταπέσει στο ΣτΕ, είχαν καταγραφεί μόνο στην Αττική 115.873 στρέμματα.
Πώς θα υποβάλλεται η αίτηση
Οι ενδιαφερόμενοι θα εισέρχονται στον ιστότοπο του Ελληνικού Κτηματολογίου και στην ενότητα «ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ» θα κλικάρουν την επιλογή «Ηλεκτρονική Υποβολή Αιτήσεων Υπαγωγής στις διατάξεις του άρθρου 55 του ν.4685/2020 (Οικιστικές πυκνώσεις).
Η είσοδος στην πλατφόρμα δήλωσης των δασικών αυθαιρέτων θα πραγματοποιείται με τη χρήση των κωδικών taxisnet, ενώ για την υποβολή της αίτησης, απαιτείται έκδοση και πληρωμή ηλεκτρονικού παραβόλου ύψους 250 ευρώ.
Στην περίπτωση που ο αναρτημένος δασικός χάρτης αφορά σε περιοχή στην οποία έχει περαιωθεί η κτηματογράφηση και λειτουργεί κτηματολόγιο, θα υπάρχει δυνατότητα με καταχώριση του ΚΑΕΚ του γεωτεμαχίου, έκδοσης «ειδικού αποσπάσματος» που θα περιλαμβάνει το γεωτεμάχιο, σύμφωνα με τα στοιχεία του κτηματολογικού διαγράμματος, τα στοιχεία του οποίου θα χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό του γεωτεμαχίου και τον προσδιορισμό των συντεταγμένων των ορίων του.
Σε διαφορετική περίπτωση, ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να προσδιορίσει γεωχωρικά το πολύγωνο του γεωτεμαχίου με τα εργαλεία της διαδικτυακής πλατφόρμας. Η επιφάνεια του γεωτεμαχίου υπολογίζεται αυτόματα σε τ.μ. από την πλατφόρμα.
Σε διάστημα δύο μηνών ο ιδιοκτήτης θα ενημερώνεται για την έγκριση ή μη της αίτησής του με ηλεκτρονικό μήνυμα.
Στην αίτηση περιλαμβάνονται υποχρεωτικά σε ηλεκτρονική μορφή τα εξής δικαιολογητικά:
1. Τα έγγραφα για την απόδειξη του εννόμου συμφέροντος,
2. Υπεύθυνη δήλωση
3. Δήλωση μηχανικού υπογεγραμμένη, με την οποία βεβαιώνεται η περιγραφή της κατοικίας και των συνοδευουσών κατασκευών - εφόσον υπάρχουν - καθώς και τα απαιτούμενα στοιχεία, δηλαδή κάλυψη, δομημένη επιφάνεια και ύψος τους, καθώς και ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αποκλεισμού υπαγωγής στη διάταξη.
4. Κατά περίπτωση, την αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος του δασικού χάρτη, αντίρρησης, αιτήσεως ακύρωσης ή οποιουδήποτε άλλου διοικητικού ή ένδικου βοηθήματος, με το οποίο ο αιτών αμφισβητεί ότι η ιδιοκτησία του έχει δασικό ή χορτολιβαδικό χαρακτήρα, εφόσον υφίσταται.
5. Το αποδεικτικό έκδοσης και πληρωμής του ηλεκτρονικού παραβόλου.
6. Φωτοαντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας/διαβατηρίου.
Οι αρμόδιες αρχές διενεργούν δειγματοληπτικούς ελέγχους ως προς την ακρίβεια των υποβληθέντων στοιχείων. Εάν διαπιστωθεί ότι τα στοιχεία μιας δήλωσης είναι ανακριβή, επιβάλλονται κυρώσεις και το κτίριο που περιλαμβάνεται στη δήλωση αποκλείεται από την υπαγωγή στις διατάξεις τακτοποίησης.
Η τακτοποίηση για διάστημα έως 30 ετών και τα πρόστιμα
Τα δασικά αυθαίρετα θα τίθενται σε καθεστώς τακτοποίησης για διάστημα έως 30 ετών μόνο εφόσον προκύψει ότι δεν εμπίπτουν στη δασική νομοθεσία βάσει της τελικής μορφής του δασικού χάρτη της περιοχής.
Στο στάδιο αυτό όσοι ιδιοκτήτες έχουν υποβάλει την αρχική αίτηση θα ξεκινήσουν την ουσιαστική διαδικασία νομιμοποίησης και θα κληθούν να πληρώσουν το ενιαίο δασικό πρόστιμο, το ύψος του οποίου θα προκύπτει με μαθηματικό τύπο που θα συνυπολογίζει την αξία, την παλαιότητα, την επιφάνεια και την κατηγορία του ακινήτου.
Ο τρόπος υπολογισμού ενιαίου προστίμου για την υπαγωγή στις διατάξεις του νόμου θα στηρίζεται στις οικονομετεχνικές μελέτες που θα έχουν προηγηθεί για κάθε Περιφέρεια της χώρας. 

Από τις μελέτες αυτές θα προκύπτει και το ύψος του προστίμου με κριτήρια που θα αφορούν το κτίριο, τις συνοδεύουσες κατασκευές και τον καταληφθέντα περιβάλλοντα χώρο, και τα ειδικότερα στοιχεία που θα ληφθούν υπόψη για τον προσδιορισμό του ενιαίου δασικού προστίμου, όπως η αξία της δασικής γης, το κόστος αναδάσωσης ανά στρέμμα, η αντικειμενική αξία της πλησιέστερης στην κατασκευή ζώνης, η επιφάνεια του κτιρίου σε τετραγωνικά μέτρα, η παλαιότητα του κτιρίου, μειωτικοί και αυξητικοί συντελεστές και κάθε άλλο στοιχείο που κρίνεται πρόσφορο για τον προσδιορισμό του. Επίσης, θα καθορίζεται ο τρόπος καταβολής του ενιαίου δασικού προστίμου, εφάπαξ ή σε δόσεις, ο αριθμός των δόσεων, τυχόν εκπτώσεις σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής, οι συνέπειες καθυστέρησης της καταβολής του, η διαδικασία κατάθεσης, απόδοσης και εξόφλησής του, η δημιουργία ειδικού κωδικού στον οποίο αυτό αποδίδεται, κλπ.
Ποια ακίνητα αποκλείονται από τη ρύθμιση
Στις διατάξεις της νομοθεσίας για τακτοποίηση των δασικών αυθαιρέτων δεν μπορούν να υπαχθούν:

• Κτίρια που δεν έχουν τον χαρακτήρα κατοικίας ή κατασκευής συνοδεύουσας την κατοικία.
• Κτίρια και λοιπές κατασκευές που έχουν ανεγερθεί μετά την 28η Ιουλίου 2011.
• Κτίρια και λοιπές κατασκευές που βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε υγροτόπους που προστατεύονται σύμφωνα με τη συνθήκη Ramsar και σε άλλες περιοχές για τις οποίες ισχύουν ειδικές προστατευτικές διατάξεις της φύσης ή του τοπίου, εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν τον χαρακτηρισμό των περιοχών αυτών.
• Κτίρια και λοιπές κατασκευές εντός περιοχών που είναι υποχρεωτικώς αναδασωτέες λόγω πυρκαγιάς, τα οποία έχουν ανεγερθεί μετά την κήρυξη της αναδάσωσης.
• Κτίρια ή συνοδεύουσες κατασκευές που η διατήρησή τους παρακωλύει την διαφυγή των πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση πυρκαγιάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα.