Στα… χαρτιά εδώ και 1,5 χρόνο ο νέος νόμος για την αυστηροποίηση των εξετάσεων οδήγησης

Στα χαρτιά παρέμεινε εδώ και πάνω από ένα χρόνο ο νόμος για την αυστηροποίηση του πλαισίου για τις εξετάσεις απόκτησης άδειας οδήγησης και όπως φαίνεται ανεφάρμοστος θα παραμείνει για περισσότερο από επτά μήνες ακόμα, έως και τις 31 Αυγούστου 2023, καθώς το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών δίνει διαρκείς παρατάσεις στην παρακολούθηση της διαδικασίας με οπτικοακουστικά μέσα, στόχος της οποίας ήταν να δοθεί ένα τέλος σε φαινόμενα διαφθοράς και χρηματισμού.
Έτσι, πριν λίγες ημέρες και αφού δεν υπήρξε ούτε μία Περιφέρεια της χώρας, η οποία να είναι έτοιμη να εφαρμόσει τον νόμο, το υπουργείο με εγκύκλιο του υφυπουργού Μιχάλη Παπαδόπουλου έδωσε ακόμα μία παράταση στην προθεσμία που είχαν οι Περιφέρειες και έληξε για να εξοπλιστούν με τα νέα συστήματα για τις θεωρητικές εξετάσεις των υποψηφίων οδηγών. Και όλα αυτά ενώ συνεχίζεται η παραβατικότητα στο χώρο, η οποία στηλιτεύεται διαχρονικά χωρίς ωστόσο να έχει καταπολεμηθεί ακόμα. Είναι ακόμα νωπές οι μνήμες από τις συλλήψεις υπαλλήλων της Διεύθυνσης Μεταφορών του Κεντρικού Τομέα στην Περιφέρεια Αττικής για διαφθορά, οι οποίοι κατηγορήθηκαν για «στημένες αίθουσες» και εικονικές θεωρητικές εξετάσεις, στις οποίες αντί του ατόμου που επιθυμούσε να βγάλει δίπλωμα, εξεταζόταν άλλος.
Να σημειωθεί ότι βάσει του νόμου οι Περιφέρειες όφειλαν να έχουν συμμορφωθεί από τις 5 Μαρτίου 2022 και να έχουν μεριμνήσει για την προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία του απαραίτητου εξοπλισμού στα κέντρα θεωρητικών εξετάσεων.
Η προθεσμία χάθηκε χωρίς να γίνει κανένα βήμα εκσυγχρονισμού των αιθουσών. Προκειμένου να συνδράμει το έργο των αρμόδιων διευθύνσεων το υπουργείο είχε αναθέσει σε εξειδικευμένο σύμβουλο την έκδοση προδιαγραφών, οι οποίες απεστάλησαν στις Περιφέρειες της χώρας τον περασμένο Ιούλιο. Με τη συγκεκριμένη εγκύκλιο, δόθηκε επίσης παράταση στην προθεσμία κατά 6 μήνες, δηλαδή έως την 21η Ιανουαρίου 2023. Ωστόσο και αυτή η παράταση έληξε χωρίς κανένα αποτέλεσμα με το αδιάβλητο σύστημα να μην έχει εφαρμοστεί ακόμα.
Όπως προκύπτει από την αλληλογραφία μεταξύ υπουργείου και Περιφερειών, οι δεύτερες αποδίδουν τις καθυστερήσεις αφενός στην περιορισμένη διαθεσιμότητα μέρους του εν λόγω εξοπλισμού στην αγορά, αφετέρου στο γεγονός ότι οι διαδικασίες για την προμήθεια (προκήρυξη διαγωνισμών κ.α.), είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες, με επακόλουθο την αδυναμία ολοκλήρωσής τους εντός της τεθείσας προθεσμίας.
Αποτέλεσμα είναι, πάντως, οι εξετάσεις να έχουν γυρίσει προς τα ...πίσω στο χρόνο αφού και ο νόμος της προηγούμενης κυβέρνησης είχε ακυρωθεί ως ανεφάρμοστος από τη σημερινή κυβέρνηση, η οποία επίσης δεν έχει καταφέρει να εφαρμόσει το αυστηρότερο πλαίσιο που η ίδια ψήφισε.
Πλέον οι Περιφέρειες έχουν στη διάθεσή τους άλλους επτά μήνες προκειμένου να συμμορφωθούν καθώς σε διαφορετική περίπτωση – όπως επισημαίνεται στη σχετική εγκύκλιο – θα υπάρξει αναστολή της διενέργειας των θεωρητικών εξετάσεων στις Περιφέρειες που καθυστερούν.
Υπενθυμίζεται ότι με την εφαρμογή του νέου συστήματος, θα αυστηροποιηθεί ο έλεγχος της διεξαγωγής των θεωρητικών εξετάσεων με τον καθορισμό ελέγχου ταυτοπροσωπίας σε δύο στάδια, ενώ προβλέπεται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων για εισαγωγή στο εξεταστικό σύστημα, δηλαδή η χρήση ψηφιακών διαπιστευτηρίων με δυνατότητα ταυτοποίησης δύο παραγόντων μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης.
Ο απαραίτητος εξοπλισμός για τις θεωρητικές εξετάσεις περιλαμβάνει:

• Φορητή συσκευή ανίχνευσης επικοινωνίας για τον εντοπισμό κρυμμένων συσκευών.
• Οθόνη αναπαραγωγής οπτικοακουστικού υλικού,
• Φορητή κάμερα λήψης φωτογραφιών: Με την κάμερα η οποία θα αποθηκεύει τις φωτογραφίες σε αποσπώμενη κάρτα μνήμης, θα πραγματοποιείται στιγμιαία λήψη φωτογραφίας πορτρέτου κάθε υποψηφίου και του Δ.Ε.Ε. του εξεταζόμενου κατά την είσοδό του στο εξεταστικό κέντρο, πριν την έναρξη της διαδικασίας θεωρητικής εξέτασης. Μελλοντικά με την λειτουργία του Πληροφοριακού Συστήματος «Τέθριππον» το Δ.Ε.Ε. του εξεταζόμενου θα υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή και δεν θα απαιτείται η φωτογράφισή του κατά την είσοδο του εξεταζόμενου στην αίθουσα παρά μόνο η φωτογραφία πορτραίτου του εξεταζόμενου.
• Κάρτες μνήμης: Η αποσπώμενη κάρτα μνήμης θα παρέχει αυτόματη κρυπτογράφηση και θα αποθηκεύει τα αρχεία των φωτογραφιών που λαμβάνει η κάμερα ώστε να αποτρέπεται η μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Η αποσπώμενη κάρτα μνήμης δεν θα επιτρέπει την επεξεργασία, μετατροπή ή διαγραφή των φωτογραφιών των υποψήφιων της θεωρητικής εξέτασης μετά την αφαίρεσή της από την κάμερα. Στόχος είναι να αποτρέπεται αποτελεσματικά η μη εξουσιοδοτημένη αποκάλυψη, ο χειρισμός ή η διαγραφή εγγραφών φωτογραφιών που έχουν ληφθεί από την κάμερα από μη εξουσιοδοτημένα άτομα.

Σε ό,τι αφορά την πρακτική εξέταση, για την οποία επίσης θα χρησιμοποιηθεί οπτικοακουστικός εξοπλισμός, στο επόμενο δίμηνο το Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), αναμένεται να έχει ολοκληρώσει τον καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών για τις κάμερες εντός των οχημάτων, οι οποίες θα «βλέπουν» τόσο τον εσωτερικό όσο και τον εξωτερικό χώρο των οχημάτων χωρίς όμως να αποκαλύπτουν δεδομένα προσώπων και πινακίδων κυκλοφορίας καθώς θα έχουν ενσωματωθεί οι απαραίτητοι αλγόριθμοι, όπως επεσήμανε σε ημερίδα του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών ο Κώστας Βότης εκ μέρους του ΕΚΕΤΑ.
Το σύστημα θα χρησιμοποιηθεί πιλοτικά σε ορισμένα οχήματα με αρχικό στόχο εντός του α΄ εξαμήνου του 2023 να μπορεί να εφαρμοστεί κανονικά. Ωστόσο πιθανότερο θεωρείται πλέον και αυτό το χρονοδιάγραμμα να ακολουθήσει τις αλλαγές στις θεωρητικές εξετάσεις.
Το υπουργείο, πάντως, φαίνεται να προετοιμάζεται και για τα ...χειρότερα και προχωρεί τις διαδικασίες εκπαίδευσης νέων εξεταστών οδήγησης, ώστε σε περίπτωση που αποχωρήσουν ορισμένοι παλαιοί εξαιτίας της αλλαγής του συστήματος να μην μπει φρένο στις εξετάσεις νέων οδηγών.
Πανελλήνιος Σύλλογος Εκπαιδευτών Οδήγησης: Οποιος δε θέλει να ζυμώσει μια βδομάδα κοσκινίζει
«Όποιος δεν θέλει να ζυμώσει μια βδομάδα κοσκινίζει» ήταν το σχόλιο της διοίκησης του Πανελληνίου Συλλόγου Εκπαιδευτών Οδήγησης (ΠΣΕΟ) για τη νέα παράταση στην εφαρμογή του νόμου 4850/2021.
«Εδώ που λέγαμε πως κάτι επιτέλους θα γίνει για τη διαφάνεια των θεωρητικών εξετάσεων - έστω και αυτά τα βασικά ελάχιστα- έρχεται η νέα, πολύμηνη προθεσμία (μέχρι 31 Αυγούστου 2023) για εγκατάσταση - λειτουργία του προβλεπόμενου τεχνικού εξοπλισμού στα εξεταστικά κέντρα υποψηφίων, και μας προσγειώνει στην πραγματικότητα», επισημαίνει ο πρόεδρος του Συλλόγου, Αρης Ζωγράφος αφήνοντας αιχμές για «συνεχιζόμενο αλισβερίσι».
Ο ΠΣΕΟ καλεί το υπουργείο να υλοποιήσει την πρόταση του Συλλόγου και συγκεκριμένα να δημιουργήσει Σύγχρονες Εξεταστικές Μονάδες ανά Περιφέρεια, πλήρως εξοπλισμένες με τις προδιαγραφές που απαιτούνται και αρθρωμένες σε κεντρικό server, «ώστε να τελειώνουμε μια και καλή με το αλισβερίσι και τη διαφθορά... Οι προτάσεις, η τεχνογνωσία, και οι χώροι, υπάρχουν. Τώρα, απαιτείται μόνον η πολιτική βούληση»