Γιατί ο Μητσοτάκης δεν βλέπει πολεμική εμπλοκή με την Τουρκία - Τι άλλαξε με τη στάση ΗΠΑ και Γερμανίας

Σχεδόν βέβαιος εμφανίστηκε χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης ότι παρά τις έντονες κρίσεις και την επιθετική ρητορική που διατυπώνει σύσσωμη η ηγεσία της Τουρκίας, η Ελλάδα δεν θα εμπλακεί σε πόλεμο με τον εξ’ Ανατολών γείτονα.
Η αποστροφή αυτή του πρωθυπουργού έγινε μάλιστα λίγες ώρες μετά τη συνάντηση Μπλίνκεν-Τσαβούσογλου στην Ουάσινγκτον, μετά το πέρας της οποίας η δυσαρέσκεια ξεχείλισε από την Τουρκία: Ο Τούρκος ΥΠΕΞ δεν πήρε ημερομηνία από τις ΗΠΑ για αναβάθμιση και αγορά νέων F-16, με την Ελλάδα να διατηρεί την υπεροπλία της στον αέρα και να προσβλέπει ότι σε λίγα χρόνια θα έχει στους αιθέρες της και τα σύγχρονα F-35.
Επρόκειτο για προσωρινό μπλόκο; Δυτικό -αυτή τη φορά- παζάρι για να πει η Άγκυρα το "ναι" στην ένταξη της Φιλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ή για κατανόηση των ελληνικών θέσεων περί τουρκικού αναθεωρητισμού που δεν έχει θέση μεταξύ συμμάχων; Στο ερώτημα που τίθεται και εξαιτίας των εκλογών που θα διεξαχθούν την ίδια περίοδο σε Ελλάδα και Τουρκία, και αν αυτό το γεγονός θα μπορούσε να προκαλέσει ένταση που θα οδηγούσε ακόμη και σε ένα θερμό επεισόδιο, κυβερνητικά στελέχη εμφανίζονται καθησυχαστικά.
Τι είναι αυτό που άλλαξε και οι φόβοι -παρά την κρίσιμη χρονικά συγκυρία- αμβλύνονται;
Κατ’αρχάς η στάση των ΗΠΑ. Αν και η διοίκηση είναι πρόθυμη να ικανοποιήσει το αίτημα για την αναβάθμιση και πώληση των σύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών στην Τουρκία, το βλέμμα του Κογκρέσου είναι στραμμένο στην Ελλάδα με πολλούς γερουσιαστές και βουλευτές να "υποπτεύονται" ότι αυτά τα όπλα μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως απειλή για τα νησιά, επάνω από τα οποία οι υπερπτήσεις ήδη περισσεύουν. Η συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι στη Ρωσία, που αν και επιτιθέμενη στην Ουκρανία, δεν έχει υποστεί ακόμη κυρώσεις από την Άγκυρα, είναι ένας ακομη λόγος ενόχλησης, όπως επίσης και η αγορά των ρωσικών πυραύλων S-400.
Οι ΗΠΑ, τη δεδομένη χρονική στιγμή και μετά την ενισχυμένη παρουσία της σε Αλεξανδρούπολη, Στεφανοβίκειο και Σούδα δείχνει να μην ασπάζεται τη λογική των ίσων αποστάσεων και να βλέπει με μια πιο ξεκάθαρη ματιά τις απειλές που εκστομίζει καθημερινά η Τουρκία απέναντι στην κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.
Υπάρχει δε ένας ακόμη λόγος: Το καθολικό αίτημα για ένταξη στο ΝΑΤΟ των μέχρι πρότινος ουδέτερων, της Σουηδίας και της Φιλανδίας, και το σκληρό παζάρι που κάνει η Τουρκία -πιθανώς ενόψει εκλογών- για να πει το "ναι" δεν ικανοποιεί καθόλου την Ουάσιγκτον. "Είμαστε σύμμαχοι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε διαφορές" είπε με νόημα ο Αντονι Μπλίνκεν.
Η Αθήνα όμως έχει προσφάτως αποκτήσει και έναν ακόμη δυνατό σύμμαχο, που πρόσφατα παρενέβη, επιδιώκοντας ήρεμα νερά στις σχέσεις Αθήνας και Άγκυρας: Το Βερολίνο.
Οι σχέσεις Μητσοτάκη - Σολτς είναι πολύ πιο στενές από αυτές που είχε με την προκάτοχό του Άγκελα Μέρκελ και αυτό φαίνεται και από τις δηλώσεις του καγκελάριου και της ΥΠΕΞ Αναλένα Μπέρμποκ για την κυριαρχία των νησιών, αλλά και από την πρόσφατη "διαμεσολάβηση" του Βερολίνου για να συναντηθούν η διπλωματική σύμβουλος του πρωθυπουργού, Άννα Μαρία Μπούρα και ο στενός συνεργάτης του Τ. Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν. Αν και αυτή η συνάντηση που έγινε κρυφά στις Βρυξέλλες δεν άλλαξε τον ρου των γεγονότων, φιλοδοξία της Γερμανίας ήταν να "σπάσει τον πάγο" που είχε δημιουργηθεί ακόμη και σε επίπεδο συμβούλων. Μάλιστα πρόθεση του Βερολίνου είναι αυτή η συνάντηση να πραγματοποιηθεί εκ νέου.
"Δεν προκαλείς άσκοπα τους γείτονές σου. Κρατάς ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας", είπε απο το Νταβός ο Κυριάκος Μητσοτάκης. "Και πιστεύω επίσης ότι δεν είναι χρήσιμο σε καμία περίπτωση να εργαλειοποιείς την εξωτερική πολιτική για εσωτερικούς λόγους. Συνήθως δεν είναι καλή προσέγγιση, διότι καταλήγεις να δηλητηριάζεις την κοινή γνώμη".
Μάλιστα, ο πρωθυπουργός έδωσε και το χρονικό στίγμα της επαναπροσέγγισης με την Τουρκία, προκειμένου να συζητηθεί το ένα και μοναδικό θέμα που δεν είναι άλλο από την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών: "Πιστεύω λοιπόν ότι μετά τις εκλογές -είναι ενδιαφέρον ότι θα γίνουν περίπου την ίδια εποχή και στις δύο χώρες και δεν ξέρω ποια κυβέρνηση θα προκύψει από την Τουρκία, αλλά σίγουρα νομίζω ότι υπάρχουν τρόποι να μειωθεί η ένταση, να εργαστούμε σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος, να συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε… χωρίς να απειλούμε ο ένας τον άλλον", κατέληξε.