Φορολογικές δηλώσεις: Άρχισε η αντίστροφη μέτρηση - Πώς θα γίνεται η αυτόματη συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την έναρξη υποβολής των φορολογικών δηλώσεων του 2024, που θα αφορά τα εισοδήματα που έχουν αποκτήσει οι φορολογούμενοι εντός του 2023.
Η όλη διαδικασία δεν κρύβει ιδιαίτερες εκπλήξεις και, για τρίτη συνεχή χρονιά, η ηλεκτρονική πλατφόρμα αναμένεται να ανοίξει μέσα στο Μάρτιο.
Το 2024 θα είναι η χρονιά αυτόματης συμπλήρωσης και εκπλήρωσης δηλωτικών υποχρεώσεων για πάνω από 2,5 εκατομμύρια φορολογούμενους, μία μόλις από τις μεγάλες ανατροπές που έρχονται στις σχέσεις μας με την Εφορία. Το πρώτο βήμα έγινε με την καθιέρωση της ηλεκτρονικής υποβολής Ε1 που κατάργησε τις ουρές στις εφορίες πριν μια δεκαετία. Στη συνέχεια ξεκίνησε η (απλή) προσυμπλήρωση φορολογικών δηλώσεων Ε1, Ε3 και ΦΠΑ από την ΑΑΔΕ. Ενώ πριν από τρία χρόνια θεσπίστηκε ο «φόρος κατ’ εκτίμηση» που επιβάλλει από μόνη της η Εφορία σε όσους γνωρίζει πως απέκτησαν εισοδήματα αλλά δεν τα δήλωσαν ακόμα και πέντε χρόνια μετά την είσπραξή τους.
Ολα αυτά, όμως, περνούν στο παρελθόν. Το 2024 θα είναι η χρονιά αυτόματης συμπλήρωσης και εκπλήρωσης δηλωτικών υποχρεώσεων για πάνω από 2,5 εκατομμύρια φορολογούμενους. Οι αλλαγές που επέρχονται φέτος αφορούν: δηλώσεις ΦΠΑ, δηλώσεις ακινήτων Ε9 και φόρου εισοδήματος Ε1. Το 2025 επεκτείνονται στο Ε3 για τα εισοδήματα που θα αποκτήσουν φέτος 1,3 εκατομμύριο επαγγελματίες και επιχειρήσεις, αλλά και στο Ε2 όπου οι ιδιοκτήτες θα δηλώσουν τι εισέπραξαν από ακίνητα. Ενώ ηλεκτρονικά θα γίνεται από φέτος και η πληρωμή του φόρου μέσω εφαρμογής από το κινητό.
Πρεμιέρα με ΦΠΑ και Ε9
Εκατομμύρια φορολογούμενοι δεν θα χρειάζεται να δηλώσουν τα έσοδα ή τις δαπάνες τους, ούτε τα ακίνητα που απέκτησαν, εφόσον τα βλέπει πρώτη και τα καταγράφει αυτόματα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων – ΑΑΔΕ. Στη νέα εποχή που ξεκινά για δηλωτικές υποχρεώσεις των φορολογουμένων, η υποβολή υποκαθίσταται από την απλή «επικύρωση» των δηλώσεων, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις καταργείται πλήρως!
Οι πρώτες αλλαγές θα ισχύσουν άμεσα. Ετσι, για πρώτη φορά στα χρονικά:
1/ Απαλλάσσονται και δεν υποβάλλουν πλέον δήλωση Ε9 όσοι αποκτούν 100% κυριότητα σε ακίνητο με δωρεά ή γονική παροχή. Η δήλωση ότι απέκτησαν ακίνητο δημιουργείται και υποβάλλεται αυτοματοποιημένα, χωρίς να κάνουν τίποτα οι ίδιοι, με βάση τα συμβόλαια στην πλατφόρμα myPROPERTY. Προς το παρόν αφορά δηλώσεις φόρου δωρεάς και γονικής παροχής που έγιναν από 2/1/2024 και εφεξής από μόνο έναν δωρητή ή γονέα προς έναν μόνο δωρεοδόχο ή τέκνο. Σύντομα θα επεκταθεί και στις άλλες περιπτώσεις. Ο πολίτης θα λαμβάνει απλώς μια ειδοποίηση στο email του ότι η δήλωση Ε9 έχει υποβληθεί αυτόματα και θα τη βρίσκει έτοιμη στο aade.gr.
2/ Τον Φεβρουάριο αλλάζει η λογική της προσυμπλήρωσης δηλώσεων ΦΠΑ. Πλέον, «ό,τι γράφει, δεν ξεγράφει» από την ΑΑΔΕ. Με απόφαση που εκδόθηκε την Τρίτη 6 Φεβρουαρίου, όλες οι δηλώσεις ΦΠΑ για πάνω από 1 εκατομμύριο επαγγελματίες και επιχειρήσεις θα είναι «κλειδωμένες». Δεν θα μπορούν να δηλωθούν λιγότερα έσοδα, ούτε περισσότερα έξοδα από όσα δηλώθηκαν στην πλατφόρμα myDATA. Μήνα-μήνα, όμως, η δήλωση ΦΠΑ που «χτίζεται» από την ΑΑΔΕ θα «χτίζει» και τα φορολογικά έσοδα και δαπάνες ολόκληρου του 2024 πριν καν τα δηλώσει ο φορολογούμενος στο Ε3 και Ε1 της επόμενης χρονιάς!
Μισθωτοί – συνταξιούχοι
Και αυτά είναι μόνο η αρχή. Με άλλη διάταξη νόμου που ετοιμάζεται, ως τον Μάιο ή Ιούνιο φέτος, η Εφορία θα συμπληρώνει και θα υποβάλλει μόνη της τη φορολογική δήλωση 1 εκατομμυρίου μισθωτών και συνταξιούχων αν δεν το κάνουν οι ίδιοι ως την τελευταία μέρα της διορίας υποβολής. Ετσι, μπαίνει τέλος στις συνεχείς παρατάσεις, αλλά και στις εκπρόθεσμες δηλώσεις των φορολογουμένων. Ακόμα και αν ζουν στο πιο απομακρυσμένο χωριό, κάνουν διακοπές, βρίσκονται εκτός Ελλάδος ή τρέχουν με νοσοκομεία κ.λπ., η Εφορία θα υποβάλλει τις δηλώσεις τους εντός της προθεσμίας. Ολοι θα έχουν περιθώριο όμως μέχρι 31 Ιουλίου (οπότε λήγει η διορία πληρωμής της πρώτης δόσης) να κάνουν διορθώσεις, αν χρειαστεί. Η νέα διαδικασία αφορά όσους έχουν αποκλειστικά εισόδημα από μισθούς και συντάξεις. Μάρτιο ή Απρίλιο (και αφού πρώτα η ΑΑΔΕ συγκεντρώσει τα στοιχεία πληρωμών από τα λογιστήρια επιχειρήσεων και ασφαλιστικών ταμείων για το 2023) θα τα εμφανίσει αυτομάτως στη μερίδα των φορολογουμένων.
Τι θα κάνουν οι υπόχρεοι;
Αν δεν έχουν άλλα εισοδήματα, πρέπει να τα ελέγξουν και:
Είτε θα πατήσουν «αποδοχή και υποβολή δήλωσης» ώστε να αποσταλεί και να βγει εκκαθαριστικό.
Είτε θα τα αφήνουν αμετάβλητα (ή και χωρίς να τα ελέγξουν καν ενδεχομένως), οπότε η Εφορία θα θεωρεί πως τα αποδέχονται και το Ε1 υποβάλλεται αυτόματα ως έχει την τελευταία ημέρα υποβολής δηλώσεων. Αυτό διευκολύνει κυρίως ηλικιωμένους και όσους έχουν ως μόνη πηγή εισοδήματος μισθούς και συντάξεις.
Τι να προσέξουν
Ανακύπτουν όμως και παγίδες ή δυσάρεστες εκπλήξεις. Για παράδειγμα:
Δεν θα υποβληθεί δήλωση ή θα βγει «κενή» για όσους είχαν εισοδήματα για τα οποία η ΑΑΔΕ δεν έλαβε ηλεκτρονική πληροφόρηση ώστε να τα αναγράψει και να τα υπολογίσει μόνη της.
Αν είχαν άλλα εισοδήματα (π.χ. μερίσματα, νοίκια, μπλοκάκια, αγροτικές εργασίες ή επιχείρηση) δεν απαλλάσσονται και πρέπει να τα συμπληρώσουν εμπρόθεσμα, αλλιώς κινδυνεύουν με πρόστιμα εκπρόθεσμης ή ανακριβούς δήλωσης.
Ολοι θα δουν προσυμπληρωμένους τους τόκους καταθέσεων που είχαν το 2023. Σε περιπτώσεις κοινών λογαριασμών, όμως, η ΑΑΔΕ δεν μπορεί να διαχωρίσει αν ή σε ποιο ποσοστό οι καταθέσεις επιμερίζονται σε κάθε συνδικαιούχο. Αν δεν το κάνουν οι ίδιοι, όλοι οι συνδικαιούχοι θα χρεωθούν φόρο για το σύνολο των τόκων που εμφανίζονται στο ΑΦΜ τους από τα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες. Ή, χειρότερα, μπορεί να χάσουν επιδόματα για καταθέσεις που δεν τους ανήκουν. Οταν εφαρμόζεται κριτήριο καταθέσεων για τη χορήγησή τους, το ύψος τους υπολογίζεται αυτομάτως με βάση τους τόκους που εμφανίζονται στο Ε1 της περσινής χρονιάς, ανάγοντάς τα σε κεφάλαιο με βάση το αντίστοιχο μεσοσταθμικό επιτόκιο που ανακοινώνει η ΤτΕ.
Επαγγελματίες
Σε λίγες μέρες ανοίγουν οι δηλώσεις ΦΠΑ ελευθέρων επαγγελματιών και επιχειρήσεων. Θα είναι «κλειδωμένες» όμως και ο φορολογούμενος δεν θα μπορεί να δηλώσει λιγότερα έσοδα, ούτε μεγαλύτερες δαπάνες απ’ ό,τι το ηλεκτρονικό σύστημα myDATA εμφανίζει πως είχαν τον μήνα Ιανουάριο. Δεν πρόκειται απλά για προσυμπλήρωση δηλαδή όπως γινόταν ως τώρα. Μπορούν μόνο να δηλώνουν μεγαλύτερα έσοδα ή να μειώνουν τις δαπάνες που εμφανίζονται. Ετσι, θα πληρώνουν φόρο για κέρδη που δεν είχαν ίσως αν δεν διορθώνουν τα στοιχεία myDATA πριν τις υποβολές.
Αντιστοίχως «κλειδώνει» από φέτος το Ε3 και το Ε1 του 2025 με βάση τα τρέχοντα έσοδα και τις δαπάνες που δηλώνονται στην myDATA. Το 2025 έρχεται και προσυμπλήρωση του εντύπου Ε2 για εισοδήματα από ακίνητα του 2024.
Από την άλλη, προς εξυπηρέτηση των πολιτών η ΑΑΔΕ σχεδιάζει νέα εφαρμογή κινητού παρέχοντας εντός του 2024 online πληρωμή φόρων απευθείας από smartphone ή tablet, καθώς και άλλες εξατομικευμένες υπηρεσίες και ενημερώσεις, όπως alerts, wallet με φορολογικά έγγραφα, έκδοση τιμολογίου και δελτίου αποστολής από το κινητό κ.ά.