Επιτόκια ΕΚΤ: Τα σενάρια για τη μείωσή τους - Πότε θα φανεί στις δόσεις των στεγαστικών δανείων

Στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει ξεκινήσει άτυπα η συζήτηση για τον χρόνο που θα ξεκινήσει η μείωση των επιτοκίων και ο ρυθμός με τον οποίο θα συνεχισθεί.
Οι διαφορές μεταξύ των «γερακιών» και των «περιστεριών» στο 26μελές Δ.Σ. της ΕΚΤ είναι φανερές από τις δηλώσεις τους το τελευταίο διάστημα και η επόμενη συνεδρίαση στις 6 Μαρτίου θα είναι ενδεχομένως ενδεικτική για το αν θα υπάρχει ενδεχόμενο να γίνει τον Απρίλιο η πρώτη μείωση ή αν αυτή θα μετατεθεί για τον Ιούνιο, όπως φαίνεται να είναι το πιθανότερο με βάση τα σημερινά δεδομένα.
Η μείωση των επιτοκίων αναμένεται να ενισχύσει σταδιακά την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας καθώς θα επιδράσει θετικά στις αποφάσεις των επιχειρήσεων για επενδύσεις αλλά και στις αποφάσεις των νοικοκυριών για λήψη στεγαστικών ή καταναλωτικών δανείων, τα οποία έχουν «παγώσει» λόγω του υψηλού κόστους χρήματος.
Το «πάγωμα» των δόσεων στα στεγαστικά δάνεια
Για όσους έχουν ήδη στεγαστικά δάνεια, η μείωση των επιτοκίων θα αργήσει να φανεί στις δόσεις των δανείων τους καθώς αυτές «πάγωσαν» από τις τράπεζες πέρυσι τον Μάιο και για ένα 12μηνο, δηλαδή έως τον ερχόμενο Απρίλιο, με βάση το επιτόκιο αναφοράς που ίσχυε στα τέλη του Μαρτίου 2023 μείον 20 μονάδες βάσης.
Δεδομένου ότι τότε το επιτόκιο χορηγήσεων της ΕΚΤ ήταν 3,5% και το τρίμηνο Euribor, το οποίο αποτελεί τη βάση αναφοράς για τα περισσότερα κυμαινόμενα στεγαστικά δάνεια σε ευρώ, κυμαινόταν λίγο πάνω από το 3%, οι δόσεις των δανείων «κλείδωσαν» με το Euribor κάτω από το 3%.
Μετά τον Μάρτιο του 2023, η ΕΚΤ προχώρησε σε τέσσερις ακόμη αυξήσεις, συνολικού ύψους μίας ποσοστιαίας μονάδας, με το επιτόκιο χορηγήσεων να κορυφώνεται τον Σεπτέμβριο στο 4,5% και το τρίμηνο Euribor να κυμαίνεται λίγο κάτω από το 4%.
Επομένως, θα πρέπει τα επιτόκια να μειωθούν πάνω από μία ποσοστιαία μονάδα – πέντε φορές αν οι μειώσεις είναι της τάξης των 25 μονάδων βάσης η κάθε μία ή λιγότερες αν υπάρξουν και μεγαλύτερης τάξης μειώσεις – για να δουν μείωση της δόσης όσοι έχουν στεγαστικά δάνεια.
Αναμένεται παράταση στο πάγωμα
Καθώς αυτό είναι βέβαιο ότι δεν θα συμβεί έως τον Απρίλιο, οι δανειολήπτες αναμένεται στο μεταξύ διάστημα να καλυφθούν από μία παράταση στο πάγωμα των δόσεων - με τις τράπεζες να έχουν συμφωνήσει σύμφωνα με πληροφορίες σε αυτό - για να μην αναγκαστούν να πληρώσουν υψηλότερη δόση.
Από το πόσο γρήγορα θα «τρέξει» η ΕΚΤ τη μείωση των επιτοκίων θα εξαρτηθεί και ο χρόνος που θα αρχίσει η μείωση των δόσεων. Σύμφωνα με το Bloomberg, οι προβλέψεις των οικονομολόγων για τη μείωση τους έως τα μέσα του 2025 έχουν σημαντικές διαφορές, από 75 μ.β. (στο 3,75% για το επιτόκιο χορηγήσεων) έως 250 μ.β. (στο 2%).
Ορισμένοι θεωρούν ότι η κεντρική τράπεζα θα μειώνει τα επιτόκια κατά 25 μ.β. σε κάθε συνεδρίαση από τον Ιούνιο φέτος και άλλοι ότι θα τα μειώνει κάθε δεύτερη συνεδρίαση. Στην πρώτη περίπτωση, που είναι και η καλύτερη, οι δανειολήπτες θα μπορούν να δουν την πρώτη μείωση στη δόση τους στο τέλος του 2024.
Η στρατηγική της ΕΚΤ θα εξαρτηθεί από τη στάθμιση που θα κάνει για τα υπέρ και τα κατά μίας γρήγορης μείωσης των επιτοκίων και μίας πιο αργής μείωσης τους στη συνέχεια από τη μία πλευρά και μίας καθυστερημένης αρχικής μείωσης που θα συνοδευθεί από πιο γρήγορες μειώσεις στη συνέχεια.