Γιατί ένας ελέφαντας είναι θαμμένος στο Βατικανό – Η απίθανη ιστορία του Πάπα που αγάπησε ένα παχύδερμο

Στην αυλή του Μουσείου Μπελβεντέρε του Βατικανού, λίγα μόλις μέτρα κάτω από το έδαφος, βρίσκονται τα λείψανα (μην πάει ο νους σας σε Άγιο ή κάποιον Πάπα) ενός ελέφαντα! Ναι, ενός ελέφαντα. Το πώς και γιατί έφτασε εκεί ένα συμπαθές παχύδερμο από την Ινδία είναι ένα ιδιαίτερα περίεργο κεφάλαιο της ιστορίας του παπισμού. Η αγάπη είναι ελέφαντας; Απ' όλα είναι!
Να πώς έχει η περίεργη υπόθεση. Ο πάπας Λέων Ι’ ήταν ένας άνθρωπος- γιατί άνθρωποι είναι και οι εκπρόσωποι του Θεού επί Γης- με πάθη και ελαττώματα: λάτρευε το καλό φαγητό, τα τυχερά παιχνίδια, ήταν προστάτης των Τεχνών, του έρωτα και οι γιορτές που διοργάνωνε στα παλάτια του είχαν μια εικόνα από το μέλλον:παρέπεμπαν σε ξέφρενα πάρτι στο Studio 54 και ένα άρωμα από το παρελθόν: αποφορά ιδρώτα και πολλαπλών οργασμών σε ρωμαϊκό όργιο…
Εκεί κάπου στα 1514, σχεδόν έναν χρόνιο μετά την εκλογή του, ο πάπας Λέων Ι’ έλαβε με χαρά τα δώρα του βασιλιά της Πορτογαλίας Μανουέλ Α’ του επονομαζόμενου και Τυχερού. Και τι ήταν εκείνα τα δώρα; Μπαούλα τεράστια με χρυσό, κοσμηματοθήκες με μαργαριτάρια, ζώα φερμένα από χώρες μακρινές: παπαγάλοι και μαϊμούδες, ένα τσιτάχ, δυο λεοπαρδάλεις και ένα περσικό άλογο και το πιο εντυπωσιακό: ένας τεράστιος ελέφαντας σχεδόν λευκός, που είχε αιχμαλωτιστεί στις ζούγκλες της Ινδίας!
Οι Ρωμαίοι δεν είχαν ξαναδεί τέτοιο ζώο και είχαν ακούσει γι’ αυτό- από στόμα με στόμα- τότε που ο Αννίβας είχε φθάσει «ante portas»… Ο ελέφαντας- λέγεται πως- σαν στάθηκε μπροστά από τον Πάπα έπεσε στα γόνατα και έσκυψε το κεφάλι του χαμηλά. Στη συνέχεια, ο ελέφαντας ρούφηξε νερό από ένα σιντριβάνι και ψέκασε όλους τους συγκεντρωμένους, συμπεριλαμβανομένου και του Πάπα, ο οποίος θεώρησε ότι όλη η παράσταση του ελέφαντα ήταν απολαυστική!
Ο πάπας Λέων ενθουσιάστηκε, αγάπησε τον ελέφαντα και τον ονόμασε «Άννων», ενθυμούμενος το όνομα του βασιλιά-θαλασσοπόρου της Καρχηδόνας.

Ο πάπας Λέων δια χειρός Ραφαήλ.

Οι παρατρεχάμενοι του Ποντίφικα έχτισαν ένα πολυτελές σπιτάκι- και σπιτάκι δεν θα το ‘λεγες- και ο «Άννων» κυκλοφορούσε αμέριμνος (θλιμμένος έλεγαν κάποιοι) στους κήπους των παπικών μεγάρων. Ο πάπας Λέων, μάλιστα, συνήθιζε να βγαίνει βόλτα με το ογκώδες ζώο στα δρομάκια της πόλης για να τον δουν και να θαυμάσουν οι πιστοί…
Καλύτερα κι από άνθρωπος!
Λέγεται ότι ο «Άννων» είχε λευκό χρώμα και ήταν περίπου τεσσάρων χρονών. Ο μαρκήσιος Πασκουάλε Μαλασπίνα έχει γράψει σχετικά: «Στο Μπελβεντέρε ενώπιον του μεγάλου Πάστορα οδηγήθηκε ο εκπαιδευμένος ελέφαντας, χορεύοντας με τόση χάρη και τόση αγάπη που δύσκολα θα χόρευε ένας άνθρωπος…».
Λέγεται ότι ο ελέφαντας τρόμαζε από τις κανονιές και πολλές φορές είχε ποδοπατήσει άτυχους περίεργους που συνέρρεαν για να τον θαυμάσουν, ενώ οι τρομπέτες και τα τύμπανα πανικόβαλλαν τον «Άννωνα» κι άντε να τον κάνεις καλά…
Ο βασιλιάς της Πορτογαλίας, όταν έμαθε για την αγάπη του Πάπα στον ελέφαντα, του έστειλε και έναν ρινόκερο, αλλά ο «Άννων» μόλις τον είδε αγρίεψε και ο Λέων διέταξε το θρασύ παχύδερμο να επιστρέψει με το ίδιο καράβι στη Λισαβόνα… Μάλιστα εκείνος ο ρινίοκερος βυθίστηκε μαζί με το πλοίο που τον μετέφερε στην Πορτογαλία. Άτυχο ζώο, όπως άτυχος ήταν και ο ελέφαντας παρόλη την παπική εύνοια…
Η υπερβολική στοργή του Λέοντα για τον συμπαθή ελέφαντα πυροδότησε αποδοκιμασίες από εκπροσώπους της Καθολικής Εκκλησίας.

Ο ελέφαντας έγινε η αφορμή για αυστηρή κριτική που δημοσιεύτηκε από οπαδούς του Μαρτίνου Λούθηρου, ενώ σατιρικοί ποιητές συνέκριναν τη μεταχείριση του «Άννωνα» με εκείνη στα λείψανα των Αγίων…
Κλύσμα με χρυσό για το τέλος...
Όμως όλα έχουν ένα τέλος και το τέλος του ελέφαντα που αγάπησε ο Πάπας ήταν θλιβερό. Το τετράποδο, δυο χρόνια αφού πέρασε τις πύλες της Ρώμης, αρρώστησε βαριά· είχε δυσκολία στην αναπνοή και δυσκοιλιότητα, λένε! Οι γιατροί- που εκείνο τον καιρό ο Θεός να σε φύλαγε αν έπεφτες στα χέρια τους- έκαναν κλύσμα με χρυσό στο παχύδερμο και εκείνο παρέδωσε το πνεύμα του με φρικτούς πόνους. Ο πάπας Λέων πολύ στενοχωρήθηκε και διέταξε τους υπηρέτες να ενταφιάσουν με τιμές τον «Άννωνα»!
Ο Πάπας θρήνησε τον ελέφαντα, γράφοντας μια ωδή αφιερωμένη στο νεκρό τετράποδο και παρήγγειλε μια τοιχογραφία στη μνήμη του ζώου και μάλιστα επέμεινε να τη ζωγραφίσει ο ίδιος ο διάσημος Ραφαήλ!
Ο σκελετός του ελέφαντα βρίσκεται ακόμα κάτω από την αυλή του Βατικανού. Τα οστά ανακαλύφθηκαν το 1962 από εργάτες που επισκεύαζαν το σύστημα θέρμανσης των παλατιών. Από το άτυχο ζώο λείπουν οι χαυλιόδοντες. Σίγουρα κάποιος ευσεβής καρδινάλιος τους μοσχοπούλησε...
Επί δεκαετίες, ουδείς ερεύνησε περαιτέρω την προέλευση του σκελετού του ελέφαντα που ήταν θαμμένος κάτω από το Βατικανό, μέχρι που στη δεκαετία του 1990, ο επίτιμος ιστορικός του ιδρύματος Smithsonian, Σίλβιο Μπεντίνι, έψαξε, βρήκε και αποκάλυψε την ιστορία του παπικού ελέφαντα. Τι να πούμε; Τα ζώα έχουν πάντα μια θέση στον Παράδεισο· οι άνθρωποι;