Χημικά στο πιάτο μας: Στη «μαύρη λίστα» ρύζι, αυγά και καφές

Νέα έρευνα με στόχο τον εντοπισμό των τροφίμων που περιέχουν υψηλότερα επίπεδα PFAS διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που τρώνε περισσότερο λευκό ρύζι, καφέ, αυγά και θαλασσινά παρουσιάζουν υψηλότερη συγκέντρωση τοξικών χημικών ουσιών στο πλάσμα και το μητρικό γάλα.
Η μελέτη έλεγξε δείγματα από 3.000 εγκύους και είναι από τις πρώτες έρευνες που δείχνουν ότι ο καφές και το λευκό ρύζι μπορεί να είναι περισσότερο «μολυσμένα» από άλλα τρόφιμα. Εντόπισε επίσης συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και των επιπέδων PFOS, μιας από τις πιο κοινές και επικίνδυνες ενώσεις PFAS.
Οι συγγραφείς δήλωσαν ότι τα ευρήματα αναδεικνύουν την πανταχού παρούσα παρουσία των χημικών ουσιών και τους πολλούς τρόπους με τους οποίους μπορούν να καταλήξουν στην αλυσίδα τροφίμων.
«Τα αποτελέσματα δείχνουν σίγουρα την ανάγκη για ορθές πρακτικές διαχείρισης του περιβάλλοντος», σημειώνει στον Guardian η Megan Romano, ερευνήτρια στο Dartmouth και επικεφαλής της συγγραφικής ομάδας της μελέτης. «Πλέον βρισκόμαστε σε μια κατάσταση στην οποία τα χημικά βρίσκονται παντού και θα παραμείνουν, ακόμη και αν κάνουμε επιθετικές ενέργειες αποκατάστασης».
Τα PFAS είναι μια κατηγορία περίπου 16.000 ενώσεων που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή προϊόντων που «αντιστέκονται» στο νερό, τους λεκέδες και τη θερμότητα. Ονομάζονται «παντοτινά χημικά» επειδή δεν διασπώνται φυσικά και έχει διαπιστωθεί ότι συσσωρεύονται στον ανθρώπινο οργανισμό.
Οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες συνδέονται με καρκίνο, γενετικές ανωμαλίες, ηπατικές παθήσεις, παθήσεις του θυρεοειδούς, μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων και μια σειρά άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας.
Τα PFAS μπορούν να μολύνουν τα τρόφιμα μέσω διαφόρων οδών. Σε ο,τι αφορά το ρύζι, οι ερευνητές εκτιμούν πως η επιμόλυνση γίνεται από το έδαφος ή το νερό, ενώ τα αυγά είναι συνήθως από οικόσιτα κοτόπουλα, που τρέφονται συχνότερα με υπολείμματα φαγητού. Η ιλύς των λυμάτων (λάσπη) η οποία χρησιμοποιείται ως φθηνή εναλλακτική λύση για το λίπασμα μπορεί επίσης να μολύνει το έδαφος από το οποίο τρέφονται τα κοτόπουλα, ενώ έχει ήδη βρεθεί ότι μολύνει το βόειο κρέας. Οι χημικές ουσίες θα μπορούσαν επίσης να βρίσκονται στην τροφή των πτηνών.
Στον καφέ οι ερευνητές εκτιμούν πως η επιμόλυνση μπορεί να προκύπτει από τους κόκκους ή το νερό που χρησιμοποιείται για την παρασκευή του. Προηγούμενες έρευνες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι τα φίλτρα καφέ έχουν υποστεί επεξεργασία με PFAS, ενώ τα χάρτινα ποτήρια ή άλλες συσκευασίες τροφίμων περιέχουν επίσης τέτοιες χημικές ουσίες.
Τα θαλασσινά, τέλος, έχουν βρεθεί τακτικά μολυσμένα με PFAS, εξαιτίας της ρύπανση των υδάτων.