Χαρίτσης: Η κυβέρνηση Μητσοτάκη εγκληματεί σε βάρος της κοινωνίας

Στην καταστροφική φωτιά στην Αττική που σημειώθηκε την περασμένη εβδομάδα αναφέρεται στο κυριακάτικο σημείωμά του ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς Αλέξης Χαρίτσης, μιλώντας και για τη συμβολή της Νέας Αριστεράς σε μια αναγκαία και επιτακτική συζήτηση για μια προοδευτική πολιτική και συγκεκριμένη, στρατηγική για την αποκατάσταση της Αττικής, την προσαρμογή στις συνθήκες της κλιματικής κρίσης και την θωράκιση των κοινωνιών, των δασών, των πόλεων, που όπως τονίζει, είναι μια «πολιτική που αυτονόητα δεν μπορεί να εφαρμοστεί από την ιδεοληπτική και επικίνδυνη κυβέρνηση της ΝΔ».
Ολόκληρη η ανάρτηση του Αλέξη Χαρίτση:
Το σημερινό κυριακάτικο σημείωμα είναι μονοθεματικό. Η πυρκαγιά στην Αττική δεν αφήνει περιθώρια για άλλες συζητήσεις.
Η σκέψη μου είναι σε αυτά που αντίκρυσα στο Χαλάνδρι και στην Πεντέλη: την οσμή της καταστροφής, την εικόνα των καμένων σπιτιών, τη συνειδητοποίηση του μεγέθους της πυρκαγιάς, την οργή των κατοίκων, τη θλίψη και το πένθος.
Πένθος για την 60χρονη, εργαζόμενη, μητέρα δύο παιδιών που έχασε τη ζωή της από το ένα και μόνο συγκλονιστικό γεγονός: η φωτιά μπήκε στην πόλη.
Ταυτόχρονα μια δραματική συνειδητοποίηση, πραγματικά δυστοπική. Το τέλος της Αττικής όπως την γνώρισαν γενιές και γενιές. Τους περιπάτους, τα καλοκαίρια, τις εκδρομές, τις μικρές ανάσες από το τσιμέντο της πόλης.
Ένα θέμα λοιπόν. Το οποίο όμως σκέφτομαι ότι ταυτόχρονα είναι το πιο πολυθεματικό της εποχής μας.
Οι φυσικές καταστροφές εξαρτώνται και επηρεάζουν τα πάντα: τα οικοσυστήματα, τη δημόσια υγεία, τη ζωή στην πόλη και στην ύπαιθρο, την λειτουργία του κρατικού μηχανισμού.
Αφορούν την ανθεκτικότητα της κοινωνίας μας στην κλιματική κρίση.
Συνδέονται με το μοντέλο της οικονομικής ανάπτυξης που ακολουθούμε.
Συμπυκνώνουν εντέλει το αδιέξοδο στο οποίο βρισκόμαστε: αν συνεχίσουμε να ζούμε έτσι, η ζωή μας θα γίνεται καθημερινά χειρότερη.
Είναι, χωρίς ίχνος υπερβολής, ζήτημα ζωής και θανάτου.
Και δεν μιλάμε για κάποιο μακρινό επέκεινα. Μιλάμε για το σήμερα. Η κοινωνία μας τίθεται ενώπιον της μεγάλης πρόκλησης της εποχής: να αλλάξουμε ριζικά το σύστημα που αδιαφορεί για τις ζωές μας. Η εποχή μας απαιτεί μια βαθιά σύγκρουση με τις αδράνειες και τις συνειδητές επιλογές που μας οδηγούν σε ένα καθεστώς γενικευμένης ανασφάλειας.
Η Αριστερά δεν μπορεί να αρκείται στην περιγραφή του προβλήματος.
Πρέπει να μπορεί και να προτείνει λύσεις.
Και αυτό θα επιχειρήσω να κάνω σήμερα. Να περιγράψω έναν οδικό άξονα για την δυνατότητα του κράτους να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, για μέτρα θωράκισης του δημόσιου χώρου, των δασών και των πόλεων, για την επένδυση σε μια κοινωνία ασφάλειας και αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης.
Θέλω να είμαι ξεκάθαρος.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη εγκληματεί σε βάρος της κοινωνίας και του δημοσίου συμφέροντος. Και μάλιστα συνειδητά.
Πρόκειται για μια κυβέρνηση που εδώ και πέντε χρόνια κυβερνά δίχως τους περιορισμούς των Μνημονίων, έχοντας κληρονομήσει γεμάτα ταμεία από την προηγούμενη κυβέρνηση, έχοντας την μοναδική στη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Αυτή λοιπόν η κυβέρνηση επέλεξε -γιατί πρόκειται περί επιλογής και όχι απλής ανεπάρκειας- να ξεχαρβαλώσει την Πυροσβεστική, να νομοθετεί διαρκώς νέες ρυθμιστικές πολιτικές ανεξέλεγκτης δόμησης, να δημιουργήσει ένα υπουργείο-κέλυφος δίχως πραγματικές αρμοδιότητες, να προβάλει ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα για την ευθύνη των πολιτών να αποψιλώσουν τις ιδιοκτησίες τους, και φυσικά να αγνοήσει την έκθεση Γκολντάμερ, την πιο σοβαρή και ολοκληρωμένη στρατηγική για την αντιπυρική προστασία της χώρας.
Αν θέλει κάποιος να καταλάβει που βρισκόμαστε, αρκεί ένα στοιχείο.
Η κυβέρνηση στο εθνικό σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης προέβλεψε ένα πενιχρό κονδύλιο για την πολιτική προστασία. Επιλογή της είναι και αυτό. Τον Ιούνιο του 2024, όταν πλέον βρισκόμαστε στο μέσο της αντιπυρικής περιόδου, καταγγείλαμε στη Βουλή ότι η απορρόφηση των σχετικών κονδυλίων είχε φτάσει μόλις στο 1%. Στο 1%!
Να το πω πιο απλά: η κυβέρνηση θα μπορούσε να επενδύσει -το λέω σχηματικά- 1000 ευρώ για την πολιτική προστασία. Επέλεξε να επενδύσει μόλις 100. Και από αυτά τα 100, πόσα έγιναν κάτι χειροπιαστό; Ένα ευρώ. Συγχαρητήρια κύριε Μητσοτάκη.
Ποιος είναι ο λόγος για αυτό; Η εγγενής απέχθεια των τελευταίων Μοϊκανών του παρηκμασμένου νεοφιλελευθερισμού για τον δημόσιο σχεδιασμό και την πολιτική προστασίας των δημόσιων αγαθών.
Οι άνθρωποι δεν πιστεύουν σε αυτά.
Πιστεύουν ότι η μόνη λύση για τη χώρα είναι η πλήρης κατάργηση των περιορισμών.
Χτίστε όσο περισσότερο μπορείτε, περιφράξτε τις παραλίες, καταπατήστε το δάσος, ιδιωτικοποιήστε ό,τι μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί.
Αυτό είναι το κυβερνητικό έργο των τελευταίων ετών.
Υπάρχει εδώ μια κρίσιμη παράμετρος.
Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται η άρνηση της κλιματικής κρίσης. Εδώ συναντιούνται θεωρίες συνωμοσίας και η πιο ήπια εκδοχή της που συνοψίζεται στο «η κλιματική μετάβαση κοστίζει πολύ, ας την αφήσουμε για αργότερα».
Η ευρωπαϊκή Δεξιά και ακροδεξιά ταλαντεύονται ανάμεσα στις δύο αυτές θέσεις: για αυτό και στο Ευρωκοινοβούλιο καταψήφισαν τον νόμο για την προστασία της φύσης.
Το ζήτημα αυτό αναδεικνύεται σε κεντρικό πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς σε πλανητική κλίμακα. Σε ιδεολογικό επίπεδο, αλλά κυρίως εφαρμοσμένων πολιτικών.
Και θέλω να είμαι πάλι ξεκάθαρος: η κλιματική κρίση δεν είναι άλλοθι για την κυβέρνηση.
Αντιθέτως, είναι ακριβώς ο λόγος που η πολιτική της είναι εγκληματική.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε αυτές τις μέρες στο επιστημονικό περιοδικό Nature Medicine, η Ελλάδα έχει τους περισσότερους θανάτους που σχετίζονται με την υπερθέρμανση από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Απέναντι σε έναν τόσο επικίνδυνο, υπαρκτότατο εχθρό η κυβέρνηση επιλέγει να μην επενδύσει στην αντιμετώπισή του.
Και θα μου επιτρέψετε και μια παρένθεση εδώ.
Η υποτίμηση ή αμφισβήτηση της κλιματικής κρίσης κάνει την εμφάνισή της και σε εκδοχές της εγχώριας και διεθνούς Αριστεράς.
Είτε με τη μορφή της συνωμοσιολογίας, είτε με μια υποτίθεται ντούρα αντικαπιταλιστική ανάλυση που μας λέει ότι όλα αυτά είναι κόλπα των πολυεθνικών. Πρόκειται για επικίνδυνη τάση.
Γιατί πάνω από όλα αδιαφορεί για τα πραγματικά δεδομένα: ότι ζούμε κάθε καλοκαίρι με θερμοκρασίες υψηλότερες από τις προηγούμενες, ότι οι πυρκαγιές καταστρέφουν μεγαλύτερες εκτάσεις, ότι το καπιταλιστικό μοντέλο ανάπτυξης μας οδηγεί σε αδιέξοδο.
Και ας μην ξεχνάμε το εξής: η κλιματική κρίση απειλεί πρωτίστως τους πιο αδύναμους και τους πιο ευάλωτους. Αυτούς που ζουν στην ασφυξία του μικρού διαμερίσματος, αυτούς που δεν έχουν την πολυτέλεια των επιλογών, αυτούς που ζουν καθημερινά εκτεθειμένοι στον κίνδυνο και στην ανασφάλεια.
Ας μιλήσουμε λοιπόν συγκεκριμένα. Πυρκαγιές θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Το κλειδί είναι η πρόληψή τους. Και η λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων ώστε όταν ξεσπούν να μην βλέπουμε το αδιανόητο να εξαπλώνονται ανεξέλεγκτα.
Η Νέα Αριστερά, όπως κάναμε και στην περίπτωση του ολοκληρωμένου σχεδίου που παρουσιάσαμε για την αποκατάσταση και την αναπτυξιακη αναζωογόνηση της Θεσσαλίας, θα συνεχίσει να εργάζεται για μια πολιτική πρόληψης και αντιμετώπισης. Σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα, τους αρμόδιους φορείς, την κοινωνία των πολιτών, τα περιβαλλοντικά κινήματα.
Πρώτο βήμα:
Ολοκλήρωση δύο κρίσιμων μεταρρυθμίσεων που εδώ και πέντε χρόνια λιμνάζουν στα κυβερνητικά συρτάρια: δασικοί χάρτες και τοπικά χωρικά σχέδια. Για να μην υπάρχουν γκρίζες ζώνες που ενθαρρύνουν τους κάθε λογής εμπρηστές.
Δεύτερο βήμα:
Αποφασιστική ενίσχυση των κρατικών υπηρεσιών που σχετίζονται με τη δασοπυρόσβεση.
Με μόνιμους διορισμούς, ανανέωση μέσων εξοπλισμού, εκσυγχρονισμό και ενίσχυση των μέσων πυρόσβεσης.
Με απλά λόγια, περισσότεροι πυροσβέστες, οχήματα και εναέρια μέσα.
Εκσυγχρονισμός της επιτήρησης των δασών και της έγκαιρης πρόληψης, άμεσης κινητοποίησης και κατάσβεσης.
Τρίτο βήμα:
Εθνική και κοινωνική καμπάνια για την ενημέρωση και οργάνωση των κατοίκων της χώρας.
Να μπει το ζήτημα της πολιτικής προστασίας ως μάθημα στα σχολεία.
Για την εμπέδωση και κοινωνική ανταμοιβή της εθελοντικής δράσης για τα δάση, για την συλλογική οργάνωση σε τοπικό επίπεδο με συγκεκριμένα σχέδια πυρόσβεσης, για να γίνει η περιβαλλοντική συνείδηση συστατικό στοιχείο της συλλογικής μας συγκρότησης.
Τέταρτο βήμα:
Ανασχεδιασμός του Ταμείου Ανάκαμψης και όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων.
Με την πυροπροστασία σε εμβληματική προτεραιότητα του κράτους και την πολύπλευρη επένδυση σε έργα οχύρωσης και επέκτασης των δασικών εκτάσεων.
Και φυσικά, σε αυτό το πλαίσιο, την εκπόνηση ενός συνολικού και συνεκτικού σχεδίου για την αποκατάσταση και την θωράκιση της Αττικής.
Αυτά είναι μια δέσμη προτάσεων που μπορούν να διαμορφώσουν μια νέα στρατηγική, προσανατολισμένη στην πρόληψη και στην προσαρμογή στα δεδομένα της κλιματικής κρίσης.
Η συμβολή της Νέας Αριστεράς σε μια αναγκαία και επιτακτική συζήτηση.
Μια προοδευτική πολιτική που όπως είναι αυτονόητο δεν μπορεί να εφαρμοστεί από την ιδεοληπτική και επικίνδυνη κυβέρνηση της ΝΔ και του κ. Μητσοτάκη.
Κλείνω με δύο βιβλιοπροτάσεις.
“Αυτό αλλάζει τα πάντα. Καπιταλισμός εναντίον Κλίματος” (εκδόσεις Λιβάνη).
Ο τίτλος του βιβλίου της Ναόμι Κλάιν τα λέει όλα. Όντως ο καπιταλισμός αντιμετωπίζει την κλιματική προστασία σαν αντίπαλο.
Σαν έναν αχρείαστο φραγμό στην τάση της ανεξέλεγκτης κερδοφορίας που την ίδια στιγμή που παράγει την κοινωνική ανισότητα, υπονομεύει τη μελλοντική -όχι στο απώτατο μέλλον, αλλά άμεσα- μας θέση στον κόσμο.
Το μυθιστορηματικό δοκίμιο του Νικολάι Σουλτς, «Η ναυτία της Γης» (εκδόσεις Αντίποδες) μας προσκαλεί σε έναν όχι μακρινό δυστοπικό κόσμο, όπου ένας καύσωνας διαταράσσει και αποπροσανατολίζει τη ζωή του αφηγητή.
Διάβασα μια υποσημείωση του Κώστα Σπαθαράκη, του μεταφραστή του βιβλίου, που στη λιτότητά της μου φάνηκε ότι περιγράφει αυτό που συχνά νιώθουμε: «Solastalgia: νεολογισμός που εισηγήθηκε ο φιλόσοφος Γκλεν Άλμπρεχτ για να περιγράψει τη συναισθηματική και υπαρξιακή δυσφορία που προκαλεί η κλιματική αλλαγή».