Μεγάλος κερδισμένος το δημόσιο ταμείο από το ΦΠΑ - Δυσανάλογα βάρη στους φτωχότερους

Για ακόμη μια χρονιά τα έσοδα από τον ΦΠΑ θα υπερβούν τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος.
Και το 2025, όπως και το 2024, τα έσοδα από τον ΦΠΑ θα υπερβούν τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος. Το τρέχον έτος οι εισπράξεις από το ΦΠΑ θα ανέλθουν σε 25,254 δισ. ευρώ και τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων 23,876 δισ. ευρώ.
Στον προϋπολογισμό του 2025, καταγράφεται ότι οι έμμεσοι φόροι, δηλαδή οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών, θα αποτελέσουν τη μεγαλύτερη πηγή εσόδων για το κράτος. Συγκεκριμένα, τα έσοδα από έμμεσους φόρους προβλέπεται να ανέλθουν σε 37,798 δισ. ευρώ, με τον ΦΠΑ να συμβάλλει το μεγαλύτερο ποσοστό, φτάνοντας τα 26,508 δισ. ευρώ. Αυτό δείχνει ότι η κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών, η οποία επηρεάζει άμεσα το εισόδημα των πολιτών, βαρύνει σημαντικά στην είσπραξη φορολογικών εσόδων.
Από την άλλη, οι άμεσοι φόροι, που περιλαμβάνουν κυρίως τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, προβλέπεται να ανέλθουν συνολικά στα 24,941 δισ. ευρώ. Αν και τα έσοδα από άμεσους φόρους είναι επίσης σημαντικά, παραμένουν χαμηλότερα σε σύγκριση με τους έμμεσους φόρους. Ειδικότερα, ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων αναμένεται να φτάσει τα 15,052 δισ. ευρώ, ενώ ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων τα 7,972 δισ. ευρώ.
Αυτή η διάρθρωση των εσόδων δείχνει ότι οι έμμεσοι φόροι θα εξακολουθήσουν να βαρύνουν περισσότερο τους πολίτες. Αυτό διότι επιβάλλονται στην κατανάλωση και επηρεάζουν δυσανάλογα τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Οι άμεσοι φόροι, αντίθετα, στοχεύουν πιο συγκεκριμένα στο εισόδημα και είναι πιο προοδευτικοί, αλλά η αναλογία τους παραμένει μικρότερη συγκριτικά με τους έμμεσους φόρους. Αυτό υποδηλώνει ότι η φορολογική πολιτική είναι δυσανάλογη για τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα.
Ειδικότερα, τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού για το 2025 αναμένεται να διαμορφωθούν στα 74,612 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 3,824 δισ. ευρώ ή 5,4% σε σύγκριση με το 2024. Η αύξηση αυτή αποδίδεται κυρίως στην προβλεπόμενη μεγέθυνση της οικονομίας, η οποία αποτυπώνεται στις μακροοικονομικές προβλέψεις και οδηγεί σε αύξηση των φορολογικών εσόδων. Συγκεκριμένα, τα έσοδα από φόρους επί αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να ανέλθουν σε 37,798 δισ. ευρώ, με τα έσοδα από τον ΦΠΑ να φτάνουν τα 26,508 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 1,254 δισ. ευρώ, ενώ οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης (ΕΦΚ) αναμένεται να διαμορφωθούν στα 7,239 δισ. ευρώ.
Ο φόρος εισοδήματος αναμένεται επίσης να αυξηθεί, φτάνοντας τα 24,941 δισ. ευρώ, με τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων να ανέρχονται στα 15,052 δισ. ευρώ και από τα νομικά πρόσωπα στα 7,972 δισ. ευρώ. Παράλληλα, τα έσοδα από μεταβιβάσεις αναμένονται να ανέλθουν σε 8,996 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της αυξημένης συνεισφοράς του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ωστόσο, ορισμένα έσοδα θα παρουσιάσουν μείωση, όπως τα λοιπά τρέχοντα έσοδα, τα οποία θα περιοριστούν στα 3,133 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των εσόδων από μερίσματα δημοσίων φορέων και των τόκων καταθέσεων. Αντίστοιχα, τα έσοδα από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας προβλέπεται να μειωθούν στα 2,395 δισ. ευρώ, ως συνέπεια της μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 20% για τους ιδιοκτήτες που θα ασφαλίσουν τις κατοικίες τους έναντι φυσικών καταστροφών.
Τα έσοδα από τους λοιπούς φόρους επί παραγωγής θα διαμορφωθούν στα 0,456 δισ. ευρώ, μειωμένα λόγω της κατάργησης του τέλους επιτηδεύματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ οι φόροι και δασμοί επί εισαγωγών προβλέπεται να αυξηθούν ελαφρώς στα 0,351 δισ. ευρώ. Τα έσοδα από τους φόρους κεφαλαίου θα παραμείνουν σταθερά στα 0,235 δισ. ευρώ, ενώ οι πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών θα αποφέρουν 1,021 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω των δεδουλευμένων εσόδων από παραχωρήσεις υποδομών όπως η Αττική και η Εγνατία Οδός.
Σταθερά αναμένεται να παραμείνουν και τα έσοδα από κοινωνικές εισφορές στα 0,058 δισ. ευρώ. Σημαντική αύξηση αναμένεται στις επιστροφές αχρεωστήτως εισπραχθέντων εσόδων, οι οποίες θα ανέλθουν στα 7,322 δισ. ευρώ. Τέλος, οι πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων θα παρουσιάσουν πτώση, με τα έσοδα να διαμορφώνονται στα 0,005 δισ. ευρώ.