Λογαριασμοί ρεύματος: Οι εκπτώσεις των προμηθευτών ρίχνουν τον πήχη για τις κρατικές επιδοτήσεις

Κοντά στο 1 με 1,5 λεπτό του ευρώ ανά κιλοβατώρα θα είναι τελικά η κρατική επιδότηση στους πράσινους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας των νοικοκυριών για τον Δεκέμβριο. Οι μεγάλες εκπτώσεις στις οποίες προχώρησαν – όπως λίγο πολύ έχει προεξοφληθεί – οι εταιρείες ενέργειας, απορροφώντας σημαντικό μέρος – το μεγαλύτερο – της αύξησης των διεθνών τιμών, έριξαν χαμηλά τον πήχη για τις κρατικές επιδοτήσεις, αφού τα τιμολόγια είναι κοντά στα 15 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα για την μεγάλη πλειοψηφία των καταναλωτών στο πράσινο οικιακό τιμολόγιο ακόμη και χωρίς επιδότηση.
Η ΔΕΗ, που δίνει τον τόνο ως ο μεγαλύτερος παίχτης της αγοράς, ανακοίνωσε έκπτωση «μαμούθ» 68%, την μεγαλύτερη έκπτωση που έχει δώσει σε τιμολόγιο ηλεκτρικού ρεύματος του 2024, με αποτέλεσμα η λιανική τιμή, πριν την επιδότηση, για το πράσινο οικιακό τιμολόγιο να διαμορφώνεται για τον Δεκέμβριο σε 0,155€/kWh.
Έτσι παρά την κατά 53% αύξηση του κόστους ενέργειας τον Νοέμβριο, λόγω των έντονων διακυμάνσεων στην χονδρική, η ΔΕΗ συγκρατεί ξανά τις τιμές στους λογαριασμούς ρεύματος.
Σε κοντινά επίπεδα και ο δεύτερος μεγαλύτερος παίχτης της αγοράς, η Protergia, ανακοίνωσε τιμή στα 0,159€/kWh για το πράσινο, ειδικό τιμολόγιο του Δεκεμβρίου.
Επιδοτήσεις στα νοικοκυριά
Η κυβέρνηση θα ανακοινώσει το σχήμα των επιδοτήσεων από την ερχόμενη Δευτέρα και μετά, αφού ολοκληρωθούν οι ανακοινώσεις των τιμών, σήμερα, Κυριακή 1η Δεκεμβρίου, τα μεσάνυχτα. Ωστόσο, η πολύ μεγάλη έκπτωση που ανακοίνωσε η ΔΕΗ, σε συνδυασμό μάλιστα και με την κοντινή τιμή της Protergia, επηρεάζουν ουσιωδώς και την ανάγκη για κρατικές επιδοτήσεις.
Ο στόχος της κυβέρνησης παραμένει τα οικιακά τιμολόγια Δεκεμβρίου να μην υπερβαίνουν – τελική λιανική τιμή – τα 15 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα για τις πρώτες 500 κιλοβατώρες.
Δεδομένης της τιμής που έδωσαν ΔΕΗ και Protergia η απαιτούμενη επιδότηση δεν υπερβαίνει τα 0,015€/kWh.
Είναι, δηλαδή, προφανές πως το αποτέλεσμα στην πράξη για τις απαιτούμενες επιδοτήσεις είναι αρκετά μικρότερο, εν τέλει, του... επικοινωνιακού θορύβου που δημιουργήθηκε το τελευταίο διάστημα γύρω από τιμές, μηχανισμούς, δημοσιονομικά μέτρα, φόρους και πλαφόν, με προφανή αποδέκτη την αγορά.
Κι αυτό επειδή, τελικά, οι εταιρείες απορρόφησαν εν πολλοίς τις μεγάλες αυξήσεις της χονδρικής με γενναίες εκπτώσεις. Κάτι που συμβαίνει σχεδόν κατά σύστημα τους τελευταίους μήνες (η ΔΕΗ είχε δώσει έκπτωση 53% τον Αύγουστο) με αποτέλεσμα οι τιμές να έχουν συγκρατηθεί, χωρίς να ενσωματώνουν το διεθνές ράλι.
Και το καλοκαίρι, άλλωστε, όταν επέστρεψαν για λίγους μήνες οι επιδοτήσεις, τα ποσά που δόθηκαν (βάσει του πήχη των 0,15€/kWh) ήταν πολύ ελάχιστα έως μηδαμινά ανά λογαριασμό, γεγονός που μπορεί να δημιούργησε έως και αρνητικές αντί για θετικές εντυπώσεις στους καταναλωτές... Οι οποίοι τελικά μένουν με την αίσθηση ότι το ρεύμα στην Ελλάδα παραμένει ακριβό, ενώ οι τιμές έχουν συγκρατηθεί.
Πέραν από τις επιδοτήσεις, πάντως, στα νοικοκυριά οριζόντια για την κατανάλωση των πρώτων 500 κιλοβατώρων, το σχήμα επιδοτήσεων του χειμώνα περιλαμβάνει ενισχύσεις και για τις επιχειρήσεις και ειδικότερα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες θα επιδοτηθούν με το «παράθυρο» του Κανονισμού «De Minimis» ενώ για τις μεγάλες επιχειρήσεις εξετάζονται φοροελαφρύνσεις.
Ενίσχυση ΚΟΤ για όσους θερμαίνονται με ρεύμα
Οι επιδοτήσεις στα οικιακά τιμολόγια επανέρχονται από τον Δεκέμβρη με προοπτική να παραμείνουν σε ισχύ για ένα 3μηνο, δηλαδή καθόλη την διάρκεια του χειμώνα.
Οι καταναλωτές που θερμαίνονται με ρεύμα και πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια θα λάβουν και το επίδομα θέρμανσης, φέτος με τη μορφή μετρητών στην τράπεζα. Όσοι, αντίθετα, είναι ενταγμένοι στα ΚΟΤ και εξαιρούνται από το επίδομα θέρμανσης, θα έχουν περισσότερες φτηνές κιλοβατώρες ηλεκτρικού ρεύματος, με βάση το σύστημα των βαθμοημερών φέτος τον χειμώνα, με ειδική ρύθμιση που προωθεί ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης.
Υπενθυμίζεται πως οι δικαιούχοι του ΚΟΤ εξαιρούνται από το επίδομα θέρμανσης με ρεύμα. Δηλαδή ενώ μπορούν να λάβουν επίδομα θέρμανσης για πετρέλαιο, καυσόξυλα και άλλα θερμαντικά μέσα, δεν μπορούν να λάβουν επίδομα για το ηλεκτρικό ρεύμα.
Συνεπώς αν θερμαίνονται με ηλεκτρικό ρεύμα ωφελούνται μόνο από την φτηνή κιλοβατώρα του ΚΟΤ που έχει όμως πλαφόν κατανάλωσης. Αυτά τα πλαφόν που είναι ενιαία για όλη την Ελλάδα θα αλλάξουν για την φετινή χειμερινή σεζόν και θα είναι περισσότερα ώστε να «χωρέσουν» την διευρυμένη κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΡΑΑΕΥ, οι καταναλωτές ενταγμένοι στο ΚΟΤ είναι πανελλαδικώς 570.000 νοικοκυριά. Ενεργειακοί αναλυτές εκτιμούν πως συνήθως το 1/4 αυτών, δηλαδή περίπου το 25%, θερμαίνεται με ρεύμα. Συνεπώς η νέα ρύθμιση αφορά περί τα 150.000 νοικοκυριά.
Τα σημερινά όρια κατανάλωσης ποικίλλουν από 1.400kWh το 4μηνο έως 2.000kWh. Αυτά τα όρια θα αλλάξουν για την φετινή 4μηνη περίοδο της χειμερινής κατανάλωσης για όσους δικαιούχους ΚΟΤ ή πολύτεκνους θερμαίνονται με ρεύμα.
Επιδοτήσεις για μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Το σχήμα ενεργειακών ενισχύσεων του φετινού χειμώνα θα έχει επιδοτήσεις και για τις επιχειρήσεις και ειδικότερα τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (φούρνοι, κομμωτήρια, εμπορικά κ.α.) που εμπίπτουν στον κοινοτικό κανόνα επιδοτήσεων «De Minimis», ένα εργαλείο που λειτουργεί από το 1992 και αφορά στην πολιτική της Επιτροπής για τις κρατικές ενισχύσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Μάλιστα σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα επιδοτηθούν με κριτήρια, καθώς θα πρέπει για παράδειγμα να μην έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές σε παρόχους ηλεκτρικού ρεύματος, να μην εμπλέκονται σε ρευματοκλοπές κ.α.
Με τις τελευταίες τροποποιήσεις που επήλθαν από 1/1/2024 ελέω πληθωρισμού, πλέον ο κανόνας προβλέπει πως οι κρατικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε μια επιχείρηση δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα 300.000 ευρώ εντός 3ετίας.
Αυτό είναι το πλαφόν των κρατικών ενισχύσεων που μπορεί να έχει λάβει μια επιχείρηση εντός 3ετίας για να μην θεωρείται «κρατική ενίσχυση» που χτυπάει στους κοινοτικούς κανόνες για ελεύθερο και θεμιτό ανταγωνισμό εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε αυτό το άθροισμα λογίζονται κάθε λογής κρατική ενίσχυση που έχει λάβει μια επιχείρηση, είτε μέσα από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα (π.χ. ΕΣΠΑ) είτε απευθείας από το κράτος (για παράδειγμα επιδοτήσεις για λογαριασμούς ρεύματος το 2022).
Το ποσό, πάντως, των 300.000 ευρώ θεωρείται αρκετά μεγάλο ώστε να «χωρέσει» και τις νέες επιδοτήσεις για τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος του χειμώνα.
Καθώς η ενίσχυση για τους λογαριασμούς του ρεύματος θα περάσει από τον Κανονισμό «De Minimis» θεωρείται βέβαιο πως θα περάσει από την κρισάρα του Πληροφοριακού Συστήματος Σώρευσης Κρατικών Ενισχύσεων (Sorefsis.gr) και του λεγόμενου «ελέγχου σώρευσης», που είναι ένας επιχειρησιακός έλεγχος για την αποφυγή υπέρβασης του ορίου χρηματοδότησης, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις ενισχύσεις Ήσσονος Σημασίας που έχει λάβει μια επιχείρηση.
Έτσι το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει πως οι εταιρείες θα υποβάλλουν τις αιτήσεις τους στην συγκεκριμένη πλατφόρμα και οι επιδοτήσεις θα πληρωθούν αναδρομικά εντός του 2025, αφού πρώτα ελεγχθούν τα σχετικά δικαιολογητικά.
Στο Σύστημα Σώρευσης Κρατικών Ενισχύσεων (Sorefsis.gr) καταχωρίζονται τα απαιτούμενα για τον υπολογισμό του συνολικού ποσού των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας δεδομένα τα οποία χορηγούνται σε μία ενιαία επιχείρηση. Κάθε απλός χρήστης του συστήματος μπορεί εισάγοντας το ΑΦΜ του να δει συγκεντρωμένα όλα τα επιχειρηματικά σχέδια που αφορούν την επιχείρηση του και ενισχύονται από εθνικές και ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης, τη δράση στα πλαίσια της οποίας υλοποιούνται, το συνολικό ποσό ενίσχυσης καθώς και σε ποιο νομικό πλαίσιο εντάσσονται (πχ. κανονισμός De Minimis, προσωρινό πλαίσιο κτλ.).
Αν η επιχείρηση συνδέεται με άλλες επιχειρήσεις υποβάλλει σχετικό πίνακα επιχορηγήσεων με στοιχεία όλων των επιχειρήσεων (συνδεδεμένων / συνεργαζόμενων) και τελικά για τον έλεγχο του de minimis αθροίζονται τα ποσά επιχορήγησης της κάθε επιχείρησης ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής / σύνδεσης με την εξεταζόμενη επιχείρηση
Επίσης, ελέγχεται η σώρευση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας με άλλες κρατικές ενισχύσεις για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες καθώς απαγορεύεται από τη σώρευση να προκύψει ένταση ενίσχυσης μεγαλύτερη από αυτήν που καθορίζεται με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα κάθε περίπτωσης σε κανονισμό περί απαλλαγής κατά κατηγορία ή απόφαση που έχει εκδώσει η Επιτροπή.
Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, που δεν μπορούν να επιδοτηθούν ευθέως, καθώς αυτό απαγορεύεται από την κοινοτική νομοθεσία περί κρατικών ενισχύσεων, εξετάζεται να δοθούν φοροαπαλλαγές.