Τράπεζες και φορολογούμενοι

του Τάσου Τέλλογλου

Γιατί θέλουμε να γράφουμε οι δημοσιογράφοι για τις Τράπεζες; Επειδή σχεδόν όλοι οι πολίτες δανείζονται από αυτές, είναι η απλή απάντηση. Οι Τράπεζες για τον λόγο αυτό είναι από τις πιο ρυθμιζόμενες επιχειρήσεις στην ελεύθερη οικονομία της αγοράς και τις λίγες τις οποίες οι κυβερνήσεις επιθυμούν να διασώζουν επειδή είναι «πολύ μεγάλες για να καταρρεύσουν».

Αυτό είχα στο μυαλό μου όταν διάβασα την νέα έρευνα του Ρωυτερ των Γκρεύ και Λεοντόπουλου για τα δάνεια της οικογένειας Σάλλα από την Μαρφίν Εγνατία Τράπεζα στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου του Ιανουαρίου του 2011. Θυμίζω ότι το καλοκαίρι του 2010 είχε γίνει το πρώτο στρες τεστ για τις ελληνικές Τράπεζες. 
Σύμφωνα με τηνανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος μετά το τεστ μία τράπεζα βρισκόταν στο όριο αναφοράς, επρόκειτο για την Τράπεζα Πειραιώς. Η Αγροτική Τράπεζα βρισκόταν κάτω από αυτό, οι υπόλοιπες τράπεζες πάνω από αυτό. 
Στο τέλος του 2010 η Τράπεζα Πειραιώς έκανε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, σε αυτήν με βάση τα δημοσιεύματα του Ρώυτερς και την έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος τρείς μέτοχοι και τρείς εταιρείες που είχαν ήδη μετοχές της Τράπεζας συνεισέφεραν με χρήματα από τραπεζικό δανεισμό περίπου 200 εκ ευρώ.

Υπήρξαν –και νέοι μέτοχοι, που πήραν μέρος στην ΑΜΚ και μάλιστα από το εξωτερικό. Τώρα το Ρωυτερ υποστηρίζει ότι δύο από τις εταιρείες που δανείσθηκαν η εταιρεία Benidver και η εταιρεία KAEO ανήκαν, χωρίς να έχουν δηλωθεί ως τέτοιες στην επιτροπή κεφαλαιαγοράς, στην οικογένεια του κ Μ. Σάλλα. Έπρεπε να δηλωθούν;

Ο πρόεδρος της επιτροπής κεφαλαιαγοράς κ. Κώστας Μποτόπουλος δήλωσε ότι η αρχή του εξετάζει “ad hoc” το κατά πόσο μία σύζυγος ή τα τέκνα ενός προσώπου –στην προκειμένη περίπτωση ο κ. Σάλλας είχε δηλώσει την εταιρεία Shtent που πήρε 45 εκατομμύρια-εχουν αυτοτελή επιχειρηματική δραστηριότητα ή απλά

«παρακολουθούν» τη δραστηριότητα του επικεφαλής της οικογένειας όπως πχ συμβαίνει σε ορισμένους τηλεοπτικούς σταθμούς. Αυτό είναι το κρίσιμο νομικά ζήτημα. Είναι ένα ζήτημα διαφάνειας της δραστηριότητας μιας έντονα ρυθμισμένης αγοράς.

Όμως στο δημοσίευμα οι συντάκτες αναφέρουν ακόμα ότι οι δύο εταιρείες ανήκαν σε δύο ελληνικές εταιρείες «συνδεδεμένες με την οικογένεια» που με τη σειρά τους ανήκαν σε μια κυπριακή εταιρεία. Το ερώτημα λοιπόν όσο πολύπλοκα και αν είναι τα τραπεζικά ζητήματα παραμένει:

Έπρεπε να έχουν δηλωθεί οι δύο εταιρείες από τη στιγμή που η προσθήκη τους οδηγούσε σε ένα συνολικό ποσοστό άνω του 5% του ΜΚ της εταιρείας; Η Τράπεζα από την πλευρά της αναφέρει ότι έδωσε στην «ΤτΕ όλες τις αναγκαίες πληροφορίες».

Υπάρχει και η άλλη-η πιο σημαντική κατά τη γνώμη του γράφοντος - πλευρά: Της Τράπεζας που έδωσε το δάνειο. Η ΜΕΒ έδωσε δάνειο χωρίς να αυξήσει τις εγγυήσεις όταν έπεσαν οι μετοχές που είχαν κρατηθεί ως ενέχυρο.

Τι θα γινόταν αν ένας απλός πελάτης της Τράπεζας δεν ήταν σε θέση να καλύψει με την αξία των εγγυήσεών του τα ποσά που είχε λάβει από την Τράπεζα; Δεν θα του ζητείτο να αυξήσει την αξία του ενεχύρου του;

Υπάρχει ένα πολιτικό ζήτημα που καλύπτει όλα αυτά. Για την ανακεφαλαιοποίηση όλων των ευρωπαϊκών τραπεζών συνεισφέρουν οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι, οι ψηφοφόροι.

Καθώς το συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας καλείται να αποφασίσει για τους όρους λειτουργίας αυτού του μηχανισμού, εποπτεία και τραπεζίτες πρέπει να τηρούν το νόμο λίγο παραπάνω από ότι τους παλιότερους καιρούς. Τα χρήματα τους είναι χρήματα άλλων… Το αργότερο στις 12 Σεπτεμβρίου θα το αντιληφθούν.