Από το Τριφυλιακό Ερασιτεχνικό Θέατρο: Αυλαία στους Γαργαλιάνους για το "Ο θάνατος και η κόρη

Η τελευταία παράσταση του "Ο θάνατος και η κόρη" του Αριελ Ντόρφμαν του Τριφυλιακού Ερασιτεχνικού Θεάτρου θα δοθεί την Παρασκευή στις 9.15 το βράδυ στον αύλειο χώρο του προφήτη Ηλία Γαργαλιάνων.
Η μετάφραση, η σκηνοθεσία, τα σκηνικά, τα κοστούμια, οι φωτισμοί και η μουσική επιμέλεια είναι του Κώστα Δριμυλή.
Οι ρόλοι: Πωλίνα Σάλας: Νατάσα Παπαδάκη, Τζεράρντο Εσκομπάρ: Γιάννης Αλεξανδρόπουλος, Ρομπέρτο Μιράντα: Τάκης Χρυσανθακόπουλος.
Η Πωλίνα Σάλας, πρώην πολιτική κρατούμενη της δικτατορίας, βασανίστηκε και βιάστηκε υπό την καθοδήγηση ενός σαδιστή γιατρού, που συνήθιζε να βάζει μουσική του Σούμπερτ κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων και συγκεκριμένα το κουαρτέτο “Ο θάνατος και η κόρη”. Δεκαπέντε χρόνια μετά τους φριχτούς βασανισμούς της και λίγο μετά την πτώση της δικτατορίας, η Πωλίνα ζει σε ένα απομονωμένο  σπίτι δίπλα στη θάλασσα με τον άντρα της, Τζεράρντο Εσκομπάρ, προσπαθώντας να επιβιώσει και να ξεχάσει το παρελθόν που την στοιχειώνει. Τι θα γίνει, όμως, όταν ένα βράδυ όλο αυτό το παρελθόν ζωντανεύει από έναν άγνωστο που εισβάλλει στη ζωή τους με αφορμή ένα τυχαίο γεγονός; Δίκαια αναγνωρίζει στο πρόσωπο του απρόσμενου επισκέπτη τον βασανιστή της ή κατατρέχεται εμμονικά από τις σκιές του παρελθόντος;

Σημείωμα σκηνοθέτη: "Θύτες και θύματα. Πράξεις διαστροφής και ανεπανόρθωτα τραύματα. Το χτες και το τώρα. Πόσο μπορούμε να ξεχάσουμε  κάτι που μας έκαναν; Πόσο το “παρελθόν μας” καθορίζει το σήμερα; Τι συνέπειες έχει η ατιμωρησία; Η απουσία κάθαρσης; Τι γίνεται όταν η δικαιοσύνη παραβλέπει; Σιωπά... Τι κάνουμε εμείς; Πόσο “αγανακτισμένοι” μπορούμε να γίνουμε; Πόσο μπορούμε να αντισταθούμε στον πειρασμό να ενδώσουμε στο ζώο μέσα μας και να πάρουμε τη δικαιοσύνη στα χέρια μας; Πόσο αντικειμενικοί μπορούμε να παραμείνουμε κάτω από το πάθος για εκδίκηση; Πόσο σίγουροι μπορούμε να είμαστε για τα γεγονότα; Με τη “Φαύστα” και τη “Γκόλφω” γελάσαμε. Το γέλιο και το χιούμορ είναι σίγουρα απαραίτητα για να μπορούμε να αντέχουμε ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Απαραίτητα όπως το οξυγόνο. Μας κάνουν να ξεχνάμε, να αφηνόμαστε. Ομως, εμείς, φέτος στο ΤΕΘ, θέλαμε να παραμείνουμε νηφάλιοι, συντονισμένοι με τον παλμό των γεγονότων, δε θέλαμε να ξεχάσουμε ούτε μια στιγμή, αλλά να θυμόμαστε διαρκώς. “Ο θάνατος και η κόρη” είναι ένα έργο για τις πρόσφατες μνήμες της κακοποίησης, οποιασδήποτε κακοποίησης. Πώς θα ήσασταν εσείς στη θέση της, τι θα κάνατε εσείς, μήπως είστε στη θέση της";
Συγγραφέας, ακτιβιστής, δημοσιογράφος, θεατρικός συγγραφέας, δοκιμιογράφος, μυθιστοριογράφος και ποιητής, ο Αριελ Ντόρφμαν, γεννήθηκε στο Μπουένος Αϊρες της Αργεντινής, στις 6 Μαΐου 1942. Η παιδική του ηλικία σημαδεύεται από την εμπειρία της εξορίας, καθώς η οικογένειά του ήταν πολιτικοί πρόσφυγες εξαιτίας της δικτατορικής κυβέρνησης του Χουάν Περόν. Η εμπειρία αυτή αναβιώνει και κατά την ενηλικίωσή του. Εχοντας ήδη αποκτήσει από το 1967 τη χιλιανή υπηκοότητα, ο Αριελ Ντόρφμαν, υποστηρικτής του δημοκρατικού καθεστώτος του Σαλβαντόρ Αλιέντε, θα εκδιωχθεί από τη δεύτερη πατρίδα του κατά την διάρκεια της χούντας του Πινοσέτ και θα αναγκαστεί να ζήσει σε διάφορες χώρες ως πολιτικός εξόριστος. Την περίοδο της εξορίας του, συχνά καταφέρεται κατά του ολοκληρωτισμού και των οδυνηρών συνεπειών του. Το 1991 γίνεται ευρέως γνωστός με το θεατρικό έργο “Ο θάνατος και η κόρη”.
Εκτός από θεατρικά, ο Ντόρφμαν έχει γράψει και αρκετά δοκίμια, αναφερόμενος στις επιπτώσεις του καπιταλισμού και του νεοϊμπεριαλισμού στο σύγχρονο κόσμο. Εχει τιμηθεί με αρκετά βραβεία και τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 40 γλώσσες και έχουν παιχτεί σε περισσότερες από 100 χώρες. Σήμερα, ο Ντόρφμαν, μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα στη Χιλή και στις Ηνωμένες Πολιτείες, γράφοντας για το θέατρο, το σινεμά και την τηλεόραση και αρθρογραφώντας σε διάφορες μεγάλες εφημερίδες, όπως η “New York Times”, η “Washington Post” και η “Guardian”. Είναι επίσης μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Τεχνών στο Παρίσι και της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών.
Ο Αριελ Ντόρφμαν, στην εισαγωγή του κειμένου, ορίζει τον τόπο και το χρόνο με τα εξής λόγια: “Ο χρόνος είναι το παρόν και ο τόπος θα μπορούσε να είναι  η Χιλή ή οποιαδήποτε χώρα που πέρασε στη δημοκρατία, ύστερα από μια μακρά περίοδο δικτατορίας”.
Ο Ντόρφμαν, έχοντας βιώσει ο ίδιος τις συνέπειες της δικτατορίας στη Χιλή λόγω του στρατιωτικού πραξικοπήματος του Πινοσέτ και ευρισκόμενος ήδη στην εξορία ως πολιτικός πρόσφυγας, συλλαμβάνει αρχικά την υπόθεση του έργου κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Θα καταλήξει όμως στο πώς πρέπει να ειπωθεί η ιστορία το 1990, όταν πλέον ανατρέπεται η δικτατορική κυβέρνηση στη Χιλή και επανέρχεται η δημοκρατία. Αυτή η ευοίωνη ανατροπή τον γεμίζει με αισθήματα αισιοδοξίας, καθώς συνειδητοποιεί πως οι πληγές του παρελθόντος επουλώνονται όχι με τη μνήμη του μίσους, αλλά μόνο αν οι άνθρωποι αμνηστεύουν τα λάθη τους και καταφέρνουν να μετατρέψουν τα εγκλήματα του ολοκληρωτισμού σε παραδείγματα αποφυγής για το μέλλον. Η πρώτη όψιμη απόπειρα θεατρικού ανεβάσματος για το έργο έγινε στο Σαντιάγκο της Χιλής, σε μορφή θεατρικού εργαστηρίου, στις αρχές Μαρτίου του 1991, ενώ στη συνέχεια η παγκόσμια πρεμιέρα δόθηκε στο London’s Royal Court Upstairs (Ιούλιος 1991) και στο Royal Court Mainstage, όπου η αποδοχή κοινού και κριτικών υπήρξε καθολική, αποτιμώντας το ως έντονα λυτρωτικό, ιστορικά επίκαιρο και διαχρονικό. Επιστέγασμα της επιτυχούς πορείας του αποτελεί η τιμητική του διάκριση με το σημαντικότερο βρετανικό θεατρικό βραβείο Olivier, καθώς και με το αντίστοιχο αμερικάνικο Tony, μετά το ανέβασμά του και στη θεατρική σκηνή του Broadway στις 17 Μαρτίου του 1992, σε σκηνοθεσία Mike Nichols, με πρωταγωνιστές τη Γκλεν Γκλόουζ (Πωλίνα), τον Ρίτσαρντ Ντρέιφους (Τζεράρντο) και τον Τζιν Χάκμαν (Μιράντα). Το 1994, ο Ρομάν Πολάνσκι μεταφέρει το έργο στη μεγάλη οθόνη σε σενάριο του Ραφαέλ Ιγκλέσιας και του ίδιου του Ντόρφμαν, με πρωταγωνιστές τη Σιγκούρνι Γουίβερ (Πωλίνα), τον Στιούαρτ Γουίλσον (Τζεράρντο) και τον Μπεν Κίνγκσλει (Ρομπέρτο).