«Ο Τσάβες ήταν ανάχωμα στο νεοφιλελευθερισμό»

Για την κληρονομιά του ηγέτη της Βενεζουέλας μιλά ο καθηγητής Αλεχάντρο Βελάσκο

Για την πολιτική κληρονομιά του εκλιπόντος προέδρου της
Βενεζουέλας μιλάει στο ΒΗΜΑ ο καθηγητής  Ιστορίας της
Σύγχρονης Λατινικής Αμερικής  στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.

Ποια είναι η κληρονομιά του Ούγκο Τσάβες, στην Βενεζουέλα, και στην Λατινική Αμερική; Πώς θα είναι το μέλλον της χώρας του μετά το θάνατό του; Υπάρχει περίπτωση να βελτιωθούν οι σχέσεις με τις ΗΠΑ; Το ΒΗΜΑ ρώτησε τον Αλεχάντρο Βελάσκο, καθηγητή ιστορίας της σύγχρονης Λατινικής Αμερικής στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, και συγγραφέα βιβλίων για την Βενεζουέλα.

- Τι αφήνει πίσω του ο Τσάβες, στη Βενεζουέλα;

«Ακόμη και ορκισμένοι εχθροί του ομολογούν ότι ο Τσάβες έδωσε μια άνευ προηγουμένου προτεραιότητα στις ανάγκες των φτωχών, και μέχρι τότε περιθωριοποιημένων, στρωμάτων του πληθυσμού. Ανέλαβε τον έλεγχο της εθνικής πετρελαιο-βιομηχανίας - αντιστρέφοντας την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων της δεκαετίας του 1990- και προσανατόλισε την οικονομία προς τις κοινωνικές επενδύσεις. Θα είναι σχεδόν αδύνατον, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, να αλλάξει κάποιος - είτε είναι «chavista» είτε από την αντιπολίτευση - αυτόν τον προσανατολισμό».

- Πώς θα τον θυμούνται στην Λατινική Αμερική;

«Διεθνώς θα θυμούνται τον Τσάβες, ή θα έπρεπε να τον θυμούνται, επειδή έγινε ανάχωμα στη νέο-φιλελεύθερη οικονομική πολιτική που επικράτησε στην Λατινική Αμερική το διάστημα 1970-90. Κάνοντας πίσω, διστακτικά στην αρχή, όλο και πιο ορμητικά στη συνέχεια, από τις ιδιωτικοποιήσεις, και τα μέτρα της λιτότητας των προηγούμενων δύο δεκαετιών, βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για την «αριστερή στροφή» στην ήπειρο. Και πρωταγωνίστησε στην προσπάθεια για την ενοποίηση της Λατινικής Αμερικής».

- Πώς βλέπετε το μέλλον της Βενεζουέλας χωρίς τον Τσάβες;

«Στο εγγύς μέλλον, μάλλον θα υπάρξει συνέχεια και σταθερότητα. Το πιθανότερο είναι ότι τις εκλογές, σε 30 ημέρες, θα τις κερδίσει ο αντιπρόεδρος Νικολάς Μαντούρο, που αναμφίβολα θα έχει προβλήματα για να εδραιώσει μια δική του πολιτική βάση. Για να το καταφέρει, θα έλεγα, ότι θα χρειαστεί να μειώσει σημαντικά την οικονομική βοήθεια που δίνει η Βενεζουέλα στο εξωτερικό, σε χώρες όπως η Βολιβία, η Κούβα, η Νικαράγουα, το Εκουαδόρ και σε κράτη της Καραϊβικής στις οποίες πουλάει πετρέλαιο σε χαμηλές τιμές. Το πιθανότερο είναι ότι ο Μαντούρο θα επενδύσει αυτά τα χρήματα στην πατρίδα, ενισχύοντας τις κοινωνικές αποστολές του Τσάβες για τους φτωχούς».

- Υπάρχει περίπτωση βελτίωσης των σχέσεων της Βενεζουέλας με τις ΗΠΑ;

«Οι ΗΠΑ πρέπει να εγκαταλείψουν τον ανοιχτό, και μερικές φορές απευθείας, εναγκαλισμό με την αντιπολίτευση, που ποτέ δεν αποδείχθηκε έξυπνη στρατηγική εκ μέρους ούτε των ΗΠΑ ούτε της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα. Αντιθέτως, οι ΗΠΑ θα πρέπει να στραφούν σε τομείς όπου οι αρχές της Βενεζουέλας αναζητούν συνεργασίες, όπως στην πετρελαϊκή ανάπτυξη. Η κατάργηση κάποιων κυρώσεων, που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ στην Βενεζουέλα, και η συνεργασία με την κυβέρνηση στο Καράκας για να βρεθεί ένας αμοιβαία αποδεκτός πρεσβευτής για να αποκατασταθούν οι διπλωματικές σχέσεις, θα είναι το κλειδί, βραχυπρόθεσμα, αν οι ΗΠΑ θέλουν πράγματι να αποκαταστήσουν κάποια επίφαση κανονικότητας. Αλλιώς δεν υπάρχει κανένα άμεσο κίνητρο για να κάνει πίσω η Βενεζουέλα, και να ξεπαγώσει τις σχέσεις».