Fitch: Επιβεβαίωσε την επενδυτική βαθμίδα για την ελληνική οικονομία

Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch επιβεβαίωσε την αξιολόγησή της για το ελληνικό αξιόχρεο στη βαθμίδα ΒΒΒ- με σταθερές προοπτικές.
Ο Fitch έδωσε στα ελληνικά ομόλογα την επενδυτική βαθμίδα πριν από έξι μήνες (την 1η Δεκεμβρίου 2023), κάτι που, σε συνδυασμό με την αντίστοιχη κίνηση που είχε κάνει τον Οκτώβριο του 2023 ο S&P, κατέστησε δυνατή την ένταξη τους σε διεθνείς δείκτες που παρακολουθούν μεγάλοι θεσμικοί επενδυτές.
Ο S&P αναβάθμισε, εν τω μεταξύ, στις 20 Απριλίου τις προοπτικές του ελληνικού χρέους σε θετικές από σταθερές.
Τα ισχυρά και τα αδύναμα σημεία
Σε ανακοίνωσή του, ο Fitch σημειώνει ότι οι αξιολογήσεις της Ελλάδας αντανακλούν τα υψηλότερα από τον μέσο όρο των χωρών με αξιόχρεο ΒΒΒ επίπεδα κατά κεφαλήν εισοδήματος και δεικτών διακυβέρνησης καθώς και την αξιοπιστία της πολιτικής της που στηρίζεται από τη συμμετοχή της στην ΕΕ και την Ευρωζώνη.
«Τα ισχυρά αυτά σημεία σταθμίζονται με τα κατάλοιπα από την κρίση κρατικού χρέους, στα οποία περιλαμβάνονται τα υψηλά επίπεδα δημόσιου και εξωτερικού χρέους καθώς και η υψηλή, αν και μειούμενη ανεργία, το χαμηλό μεσοπρόθεσμα δυναμικό ανάπτυξης και ορισμένες διαρκείς αδυναμίες στον τραπεζικό τομέα», προσθέτει.
Πρωτογενές πλεόνασμα 2,3%
Ο Fitch προβλέπει ότι θα συνεχισθεί η μείωση στο συνολικό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης στο 0,8% του ΑΕΠ το 2025, με πρωτογενή πλεονάσματα που θα ανέρχονται κατά μέσο όρο στο 2,3% την διετία 2024-2025 από 1,9% το 2023. «Η πρόσφατη επίδοση ενισχύθηκε από τις ισχυρότερες του αναμενόμενου εισπράξεις εσόδων και συγκράτηση των δαπανών».
Ο οίκος βλέπει μία ισχυρή δέσμευση της Ελλάδας σε συνετές δημοσιονομικά πολιτικές, με τα μεσοπρόθεσμα προγράμματα της κυβέρνησης να εδράζονται σε συντηρητικές εκτιμήσεις για τα έσοδα σε μία περίοδο που οι Αρχές προχωρούν φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις αύξησης των εσόδων (περιλαμβανομένης της φοροδιαφυγής των αυτοαπασχολούμενων και προωθώντας τις ηλεκτρονικές συναλλαγές).
Η επιτυχία στην αύξηση των εσόδων θα μπορούσε να δημιουργήσει κάποιον δημοσιονομικό χώρο, αν και το νέο ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο θέτει όρια σε πρόσθετες δαπάνες, σημειώνει.
Μείωση του χρέους
Ο οίκος αναμένει ότι ο συνδυασμός ισχυρών δημοσιονομικών αποτελεσμάτων, σταθερών δαπανών για τόκους και μίας μέτριας ονομαστικής ανάπτυξης θα συνεχίσει να καθοδηγεί πτωτικά το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο 147,3% το 2025 από 161,9% το 2023 και κάτω από το 140% το 2028.
Αυτό θα ήταν μία ουσιαστική προσαρμογή (το χρέος είχε κορυφωθεί στο 207% το 2020), αλλά και πάλι θα άφηνε το χρέος πολύ πάνω από τους μέσους όρους των χωρών με αξιόχρεο ΒΒΒ (55%) και των χωρών της Ευρωζώνης (89,9%). «Το ευνοϊκό προφίλ χρέους της Ελλάδας – όπως οι μακρές διάρκειες αποπληρωμής – περιορίζει σημαντικά τους κινδύνους της αγοράς, ενώ τα μεγάλα ταμειακά διαθέσιμα (35 δις. ευρώ στο α’ τρίμηνο) χρησιμεύουν ως μαξιλάρι και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να μειώσουν περαιτέρω τα επίπεδα του χρέους».
Στα 29 δισ. ευρώ οι εγγυήσεις
Ο Fitch σημειώνει ότι «υπάρχει κάποια αβεβαιότητα γύρω από μελλοντικές προσαρμογές αποθέματος – ροών», αν και κατά την άποψή του δεν θα επηρεάσουν δυσμενώς την ενισχυόμενη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης της Ελλάδας.
Οι υποχρεώσεις από εγγυήσεις ανέρχονται σε περίπου 29 δις. ευρώ (12% του ΑΕΠ, περιλαμβανομένων των 17 δις. ευρώ από το πρόγραμμα του ‘Ηρακλή΄), ενώ μία πιθανή απόφαση της Eurostat το επόμενο έτος για επαναταξινόμηση των τόκων από δάνεια του EFSF θα μπορούσε να προσθέσει άλλα 12 δις. ευρώ (5,6% του ΑΕΠ) στο απόθεμα του χρέους. «Αυτό δεν θα επηρεάσει τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες ή τις προσδοκίες μας για συνέχιση μείωσης του δημόσιου χρέους».
Ανάπτυξη 2,3% φέτος και 2,4% το 2025
Αναφορικά με την ανάπτυξη, ο οίκος αναμένει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα είναι 2,3% το 2024 και 2,4% το 2025 έναντι 2% το 2023, πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (1,1%), βοηθώντας την Ελλάδα να επιτύχει κάποια εισοδηματική σύγκλιση. «Η οικονομική ανάπτυξη θα καθοδηγείται από τις αυξήσεις στους πραγματικούς μισθούς, τη συνεχιζόμενη αύξηση της απασχόλησης και τις ισχυρές επενδύσεις», αναφέρει.
Για το Ταμείο Ανάκαμψης, ο οίκος αναμένει ότι οι επενδύσεις που έχουν ενταχθεί σε αυτό θα επιταχυνθούν, με την απορρόφηση των επιχορηγήσεων να κορυφώνεται στο 3% του ΑΕΠ το 2026 από 1% το 2023, με θετικό αντίκτυπο στις ιδιωτικές επενδύσεις και την κατανάλωση.
Για τα δάνεια που δίνονται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, σημειώνει ότι θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος να απορροφηθούν και αυτό σημαίνει ότι ο επενδυτικός κύκλος του Ταμείου είναι πιθανό να επεκταθεί πέραν του 2026, μειώνοντας τον κίνδυνο απότομης επιβράδυνσης της ανάπτυξης το 2027.
Τα αρνητικά σημεία για την ανάπτυξη
Ο Fitch σημειώνει ότι οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της Ελλάδας επηρεάζονται αρνητικά από τις χαμηλές αποταμιεύσεις/επενδύσεις στην οικονομία και τα δυσμενή δημογραφικά στοιχεία, «αν και η ισχυρή δέσμευση για μεταρρυθμίσεις (ιδιαίτερα από την πλευρά της προσφοράς) θα βοηθούσαν στο να φέρουν υψηλότερη και πιο ανθεκτική ανάπτυξη».
Αναφέρει ότι οι κίνδυνοι για έλλειψη εργατικού δυναμικού αυξάνονται, ιδιαίτερα σε κλάδους έντασης εργασίας, όπως ο τουρισμός και οι κατασκευές.
«Για την ώρα, η δυναμική των μισθών είναι σχετικά περιορισμένη (4%), αλλά υπάρχει κίνδυνος να έχει πιο μόνιμη επίπτωση στον πληθωρισμός και να επηρεάσει πιθανό την ανεργία μεσοπρόθεσμα».
Υψηλή ρευστότητα και κερδοφορία των τραπεζών
Για τις τράπεζες σημειώνει ότι έχουν διατηρήσει υψηλή θέση ρευστότητας και ισχυρή κερδοφορία, ενισχυμένη από τα υψηλότερα επιτόκια, την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης και την εξυγίανση των ισολογισμών τους.
Ο συνολικός κεφαλαιακός δείκτης αυξήθηκε στο 18,8% στο τέλος του 2023, ελαφρά μόνο χαμηλότερα από το μέσο επίπεδο της Ευρωζώνης (19,7%).
Ο ενοποιημένος δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε περαιτέρω στο 6,2% στο τέλος του 2023 (από 8,7% στο τέλος του 2022) και ο Fitch αναμένει το ποσοστό αυτό να μειωθεί περαιτέρω τη διετία 2024-2025 λόγω ενός συνδυασμού οργανικών δράσεων και μικρών πωλήσεων χαρτοφυλακίων.