Σαν σήμερα 4/10, Έτσι ξέπλυνε τη ντροπή του ’97 ο ελληνικός στρατός: μπήκε σε τουρκικό έδαφος και μεγάλωσε την Ελλάδα

Ήταν αποφασισμένοι, οι Έλληνες, να ξεπλύνουν την ντροπή της ήττας του 1897. Είχαν περάσει 15 χρόνια, όμως εκείνη η «πληγή» αιμορραγούσε συνεχώς.
Ήταν απόβραδο μιας ημέρας σαν σήμερα, 4 Οκτωβρίου του 1912, όταν τα ελληνικά στρατεύματα υπό τις διαταγές του διαδόχου Κωνσταντίνου, ετοιμάστηκαν για επίθεση. Την επομένη το πρωί, αξημέρωτα ακόμα, θα πατούσαν οθωμανικό έδαφος. Ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος μόλις άρχιζε!
Ο ελληνικός στρατός ήταν επαρκώς εξοπλισμένος και προετοιμασμένος· διέθετε υψηλό ηθικό και άριστους αξιωματικούς.
Το στράτευμα χωρίστηκε σε δύο τμήματα: επτά πλήρεις μεραρχίες πεζικού, που τελούσαν υπό τις διαταγές του διαδόχου Κωνσταντίνου και είχαν ως αντικειμενικό σκοπό να εμπλέξει το 8ο οθωμανικό σώμα, ώστε να το υποχρεώσει σε υποχώρηση και έπειτα να προελάσει προς βορρά. Το μικρότερο τμήμα, υπό τον στρατηγό Σαπουντζάκη, είχε ως στόχο να εμπλέξει τον τουρκικό στρατό στην Ήπειρο, να τον απωθήσει και να στραφεί προς τα Ιωάννινα.
Απέναντι στον ελληνικό στρατό, η Τουρκία αντέταξε το εφεδρικό 8ο Σώμα Στρατού που στελεχώθηκε από περίπου 30.000 άντρες, οι οποίοι επιστρατεύτηκαν λίγες μέρες πριν από την έναρξη του πολέμου· οι περισσότεροι ήταν αγύμναστοι και εκπαιδευμένοι σε όπλα ξεπερασμένα πλέον. Επίσης είχαν ελλείψεις σε μεταφορικά μέσα, ενδυμασίες, οπλισμό, πολεμοφόδια…

Λιθογραφία της Μάχης του Σαρανταπόρου

«Η οθωμανική κατασκοπεία είχε παρεξηγήσει τις στρατιωτικές προθέσεις των Ελλήνων κατά τρόπο καταστροφικό», γράφει ο στρατιωτικός ιστορικός Erickson. «Εκ των υστέρων φαίνεται ότι το οθωμανικό επιτελείο νόμιζε ότι η ελληνική επίθεση θα ήταν ισομερώς μοιρασμένη στη Θεσσαλία και την Ήπειρο. Με βάση αυτό το σκεπτικό, το οθωμανικό επιτελείο είχε κατανείμει ισομερώς τις διαθέσιμες δυνάμεις στο ανεξάρτητο Σώμα Ιωαννίνων και στο 8ο εφεδρικό Σώμα. Η απόφαση αυτή αποδείχθηκε μοιραία και επρόκειτο να οδηγήσει στην πρόωρη απώλεια της στρατηγικής πόλης Θεσσαλονίκης. Στην πραγματικότητα, οι Έλληνες είχαν την πρωτοβουλία σε όλα τα επίπεδα και έριξαν σχεδόν όλες τις μάχιμες δυνάμεις τους κατά του 8ου εφεδρικού Σώματος».
Εισβολή από τέσσερα σημεία!
Ο ελληνικός στρατός πέρασε τα σύνορα από τέσσερα διαφορετικά σημεία. Η 1η Μεραρχία κατέλαβε το δεξιό τμήμα του μετώπου και προέλασε από τη διάβαση της περίφημης Μελούνας. Η 2η Μεραρχία προέλασε από τη στενωπό Μπουγάζι (Ρεβένι) στο χωριό Σκούμπα (Λευκή), σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων νότια από την Ελασσόνα. Η 3η Μεραρχία βάδισε κατά μήκος της αριστερής κοίτης του ποταμού Ξηριά και κατέλαβε θέσεις στο Δομένικο. Η 4η Μεραρχία βάδισε κατά μήκος της δεξιάς κοίτης του Ξηριά και έφτασε στο χωριό Βλαχογιάννη, με στόχο να καταλάβει τους λόφους στα δυτικά της Ελασσόνας. Το πρωί της 6ης Οκτωβρίου οι εύζωνοι κατέλαβαν τη Δεσκάτη.

Λιθογραφία της εποχής των Βαλκανικών Πολέμων

Ο ελληνικός στρατός βάδιζε τώρα προς το Σαραντάπορο και μετά προς τη Θεσσαλονίκη!
Κι οι Τούρκοι έχουν «Κούγκι»
Κι ένα ανέκδοτο συμβάν: Στη συνοριακή γραμμή Θεσσαλίας - Μακεδονίας, ο πιο οχυρωμένος τούρκικος σταθμός βρισκόταν στο Λοσφάκι, έναν λόφο ύψους 740 μέτρων. Τον σταθμό αυτό υπερασπίζονταν μόνο 15 τούρκοι ιππείς χωρίς τα άλογα τους, υπό τις διαταγές ενός αξιωματικού. Από το πρωί τις 5ης έως το απόγευμα τις 6ης Οκτωβρίου του 1912 πολεμούσαν ασταμάτητα και απέκρουσαν όλες τις επιθέσεις του πολυάριθμου Ελληνικού Στρατού. Όταν είχε χαθεί κάθε ελπίδα πια, αρνήθηκαν να παραδοθούν· κλείστηκαν όλοι στο σταθμό και βάζοντας φωτιά στη δυναμίτιδα, που είχαν αποθηκευμένη, ανατινάχτηκαν και πέθαναν ηρωικά. Έχουν και οι Τούρκοι τα «Κούγκια» τους στην Ιστορία…