Ζητείται Ευρώπη...

Από τον ΣΗΦΗ ΠΟΛΥΜΙΛΗ / ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Για πολλοστή φορά τους τελευταίους μήνες οι ηγέτες της Ευρώπης αναζητούσαν χθες διέξοδο και λύσεις στα προβλήματα που την ταλανίζουν.
Λύσεις συγκυριακές ως συνήθως, που μπορεί να περιορίζουν προσωρινά τα προβλήματα αλλά δεν πάνε, στη ρίζα τους. Ίσως και γιατί δεν μπορούν να πάνε αφού αφενός απουσιάζουν οι ηγετικές εκείνες προσωπικότητες που θα μπορούσαν να υπερβούν τα στενά εθνικά ή κομματικά τους ακροατήρια και να δώσουν μια μακρόπνοη προοπτική, και αφετέρου γιατί εδώ και πάρα πολύ καιρό η Ευρώπη δεν μπορεί να ξεπεράσει το σύνδρομο εξάρτησης από την αμερικανική ηγεμονία... Γιατί τα σημερινά αδιέξοδά της είναι φανερό εδώ και πολύ καιρό ότι έχουν τις ρίζες τους στην πρόσφατη ιστορία της..
.
ΟΠΩΣ επισημαίνει ο Μ. Κούντερα στο τελευταίο βιβλίο του, η Ευρώπη γεννήθηκε από μια τεράστια ήττα που δεν είχε ξαναϋπάρξει στην ιστορία της. Πρώτα νικήθηκε από την τρέλα του δικού της κακού και στη συνέχεια απελευθερώθηκε και συγχρόνως κατακτήθηκε... Οι ελευθερωτές κατέλαβαν την Ευρώπη, γράφει ο Κούντερα, και διαμιάς η αλλαγή ήταν ξεκάθαρη. Η Ευρώπη που θεωρούσε την ιστορία και την κουλτούρα της πρότυπο για όλο τον κόσμο συναισθάνθηκε τη μηδαμινότητά της. Η Αμερική ήταν εκεί ακτινοβόλα, πανταχού παρούσα. Και για την Ευρώπη, καταλήγει, έγινε πρωταρχική αναγκαιότητα να επανεξετάσει και να αναδιαμορφώσει τη σχέση μαζί της...
ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ήταν μια διαρκής σχέση εξάρτησης που σήμερα, σε συνθήκες παγκοσμιοποιημένης οικονομικής κρίσης, καταλήγει να γίνεται εμπόδιο, θηλιά θα λέγαμε, σε κάθε προσπάθεια οικονομικής και κοινωνικής μεταρρύθμισης, που οι πάντες σχεδόν θεωρούν αναγκαία αλλά αδυνατούν να την προωθήσουν. Η ελευθερία των αγορών, που θεωρείται το... ιερό δισκοπότηρο της αμερικανικής ηγεμονίας, ξορκίζεται μεν, αλλά δεν αντιμετωπίζεται... Καταδικάζουν όλοι, για να έλθουμε στο πιο πρόσφατο παράδειγμα που μας αφορά και άμεσα, τους περιβόητους οίκους αξιολόγησης, αλλά πέραν τούτου ουδέν... Συζητούν στα χαρτιά για κάποιους περιορισμούς ή κάποιους φόρους στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, αλλά όταν έρχεται η ώρα της πράξης περί άλλα τυρβάζουν... Ακόμα και στον μηχανισμό στήριξης, τον οποίο διαμόρφωσαν για να αντιμετωπίζει τα προβλήματα που προκύπτουν, έβαλαν το ΔΝΤ σχεδόν ως ισότιμο μέλος με τις χώρες-μέλη...
ΕΙΝΑΙ αυτονόητο ότι κανείς δεν ζητεί οι Ευρωπαίοι ηγέτες να αγνοήσουν την πραγματικότητα ή, ακόμα περισσότερο, να αντιπαρατεθούν με τις ΗΠΑ. Μια σχετική αυτονομία της ευρωπαϊκής πολιτικής είναι το ζητούμενο, που θα παίρνει υπόψη τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές ιδιομορφίες της. Μια πολιτική που θα αποδεικνύει ότι η Ευρώπη έχει ταυτότητα, ότι είναι μια ξεχωριστή οντότητα και ότι δεν σέρνεται μονίμως πίσω από τις επιλογές και τις αποφάσεις του Καπιτωλίου... Μια πολιτική που να υπερβαίνει εν τέλει τη μιζέρια της Μέρκελ και τα επικοινωνιακά παιχνίδια του Σαρκοζί...