Λεφτά με … μέτρο: Φρένο στην παροχολογία από το Μαξίμου λόγω της ενεργειακής απειλής

Να τιθασεύσει τις υπέρμετρες προσδοκίες που έχουν καλλιεργηθεί για το πακέτο μέτρων που θα ανακοινωθεί στη Θεσσαλονίκη επιδιώκει το Μέγαρο Μαξίμου, καθώς το ενεργειακό σκηνικό θυμίζει κινούμενη άμμο. Με περισσότερα από δύο δισεκατομμύρια να απαιτούνται κάθε μήνα για να αντιμετωπιστεί το τσουνάμι αυξήσεων στην ενέργεια, ο δημοσιονομικός αέρας περιορίζεται και μία σειρά φιλόδοξων μέτρων μπαίνουν στο συρτάρι για αργότερα.
Δεδομένο είναι πως στην κυβέρνηση θα ήθελαν να προχωρήσουν σε ένα γενναίο πακέτο παροχών, που θα βοηθούσε και στην αναστροφή του πολιτικού κλίματος. Οι αποκαλύψεις για την παρακολούθηση του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη έχουν φέρει την Νέα Δημοκρατία αντιμέτωπη με τα πυρά σύσσωμης της αντιπολίτευσης, με το σκληρό ροκ να επικρατεί στην πολιτική σκηνή.
Μέσα σε αυτό το φορτισμένο πολιτικά σκηνικό στο γαλάζιο στρατόπεδο επιχειρείται η αλλαγή ατζέντας και η μετάθεση της συζήτησης στο τερέν της οικονομίας. Βέβαια και στο καυτό αυτό θέμα κάθε άλλο παρά εύκολη είναι η κατάσταση, ωστόσο σε αντίθεση με τις παρακολουθήσεις η κυβέρνηση μπορεί να αποδώσει τις όποιες αρνητικές εξελίξεις στην ευρωπαϊκή συγκυρία και ήδη μιλά για εισαγόμενη κρίση.
Τους επόμενους μήνες είναι δεδομένο πως η μερίδα του λέοντος των μέτρων στήριξης θα είναι εστιασμένα στην ενέργεια, καθώς δεν φαίνεται τώρα κοντά φως στο τούνελ. Στην κυβέρνηση σε καμία περίπτωση δεν συζητάνε κλιμακωτές διακοπές ρεύματος στα νοικοκυριά το χειμώνα και ήδη είναι σε εξέλιξη η μάχη για την διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας. Ωστόσο, η μητέρα των μαχών θα δοθεί για να μπει φρένο στις ανατιμήσεις και να αποφευχθεί ένα ηλεκτροσόκ στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Ενδεικτικό της κρισιμότητας της κατάστασης είναι πως - όπως σημείωσε χθες ο πρωθυπουργός στο υπουργικό συμβούλιο - οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί κατά 1000 τοις εκατό, και είναι δέκα φορές υψηλότερες απ' ό,τι ήταν πριν ξεκινήσει η κρίση. Αυτό εκτινάσσει και το κόστος του ρεύματος, τροφοδοτώντας παράλληλα και πρωτόγνωρες πληθωριστικές πιέσεις.
Με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να σημειώνει πως η κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις αλλά να προειδοποιεί πως χρειάζεται προσοχή, καθώς οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι. Υπογράμμισε χαρακτηριστικά πως χρειάζεται ρεαλισμός και όχι «ψεύτικες προσδοκίες» και πως «ο αληθινός πληθωρισμός δεν χτυπιέται με πλαστές πληθωριστικές υποσχέσεις».
Στο Μέγαρο Μαξίμου δεν θέλουν να διαταραχθεί η δημοσιονομική οικονομία σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία που τα ομόλογα του ελληνικού Νότου δέχονται νέες πιέσεις με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επόμενη ημέρα. Στο πλαίσιο αυτό επιχειρείται να επιτευχθεί μια δύσκολη ισορροπία ανάμεσα στα μέτρα στήριξης και στη διατήρηση δημοσιονομικού χώρου για την επόμενη ημέρα, καθώς κρίνεται αναγκαίο να διατηρηθούν εφεδρείες.
Πάντως, τα μηνύματα κάθε άλλο παρά αισιόδοξα είναι καθώς στην Ελλάδα οι τιμές του φυσικού αερίου παραμένουν στα ύψη και εναγωνίως αναμένονται οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Με την Αθήνα να είχε καταθέσει προτάσεις εδώ και πολλούς μήνες για την ανάγκη πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου και αποσύνδεσης της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου.
Ξαναγράφονται τα μέτρα στήριξης
Στο ζύγι έχουν μπει τα μέτρα στήριξης, καθώς στην κυβέρνηση επανυπολογίζουν το κόστος που θα χρειαστεί για τις παρεμβάσεις στο ενεργειακό πεδίο. Όποιος δημοσιονομικός χώρος μείνει θα χρησιμοποιηθεί για στοχευμένα μέτρα με έμφαση στους συνταξιούχους, τους μισθωτούς και τους νέους (που αποτελούν και το πιο δύσκολο κοινό για την κυβέρνηση).
Στα κλειδωμένα μέτρα είναι η αύξηση των συντάξεων (κοντά στο 6,5%), η αύξηση του κατώτατου μισθού την Άνοιξη (μέτρο που άλλωστε δεν έχει δημοσιονομικό κόστος καθώς επιβαρύνει τις επιχειρήσεις) αλλά και η παρέμβαση στην εισφορά αλληλεγγύης. Παράλληλα σε ισχύ θα μπει και ένα νέο στεγαστικό πρόγραμμα με έμφαση στα νέα ζευγάρια, καθώς ήδη υπάρχει ένα ποσό κοντά στο 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ από τον τ. ΟΕΚ.
Από εκεί και πέρα τα περιθώρια στενεύουν επικίνδυνα και όλο και μικραίνει η λίστα με τις πρόσθετες φορολογικές ρυθμίσεις που θα μπορούσαν να μπουν σε ισχύ. Παράλληλα έχουν υποχωρήσει τα σενάρια για επέκταση της καταβολής των αναδρομικών σε όλους (δηλαδή ακόμα και σε όσους δεν έχουν κάνει προσφυγή) και προκρίνεται η χορήγηση μιας ενισχυμένης επιταγής ακρίβειας που θα καλύπτει τους χαμηλοσυνταξιούχους.
Σε κάθε περίπτωση στο οικονομικό επιτελείο έχουν επεξεργαστεί εναλλακτικά σενάρια με τις τελικές αποφάσεις για το τι θα περιλαμβάνει το καλάθι των παροχών να λαμβάνονται σε μια σειρά συσκέψεων που θα γίνουν στις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Πολλά πάντως θα κριθούν από τις ευρωπαϊκές αποφάσεις, καθώς μια κοινή στάση των κρατών μελών της Ε.Ε θα συμβάλλει στην τιθάσευση των τιμών και θα αφήσει δημοσιονομικό χώρο για άλλα μέτρα.
Ο ενεργειακός εφιάλτης κινητοποιεί τα ευρωπαϊκά κράτη
Φωτιά έχουν πάρει οι συζητήσεις στο εσωτερικό της Ε.Ε. για το μοντέλο που θα εφαρμοσθεί στο ενεργειακό, καθώς όλα δείχνουν πως έρχεται δύσκολος χειμώνας. Όλο και περισσότερα κράτη-μέλη ζητούν ανώτατο όριο τιμών και τα βλέμματα πλέον να στρέφονται στην έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας στις 9 Σεπτεμβρίου. Μάλιστα ακόμα και το Βερολίνο προτίθεται να εξετάσει την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, όπως γράφουν ευρωπαϊκές εφημερίδες.
Ήδη σε ευρωπαϊκό επίπεδο εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια για την επόμενα βήματα, καθώς πρόκειται για μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας. Το πρώτο πρόβλημα είναι πως δεν αντιμετωπίζουν όλα τα κράτη τον ίδιο κίνδυνο και επομένως γίνεται ακόμα πιο δύσκολο να αποφασιστούν οριζόντια μέτρα. Το δεύτερο θέμα που ζητά απάντηση είναι πως θα καλυφθεί ο «λογαριασμός» της όποιας λύσης τελικά αποφασιστεί.