Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ κάνει μια σπουδαία ανακάλυψη, την πενικιλίνη

Ήταν 28 Σεπτεμβρίου και ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ κρατούσε καθημερινό ημερολόγιο: «Όταν ξύπνησα το πρωί, ασφαλώς και δεν είχα στο μυαλό να φέρω την επανάσταση στην Ιατρική ανακαλύπτοντας το πρώτο αντιβιοτικό στον κόσμο», έγραψε ο σκωτσέζος φυσικός: «Υποθέτω όμως πως αυτό ακριβώς έκανα»! Στην πραγματικότητα δεν το είχε κάνει μόνος. Ούτε ποτέ ισχυρίστηκε κάτι τέτοιο.
Ωστόσο, ο Φλέμινγκ ήταν εκείνος που έκανε την ανακάλυψη όταν γύρισε από τις διακοπές του έχοντας αμελήσει, όπως το ‘χε συνήθειο, να πλύνει τα σκευή του. Πρόσεξε ότι πολλά από τα δισκία μικροβιακών καλλιεργειών είχαν μολυνθεί από ένα μύκητα (είχαν μουχλιάσει). Αλλά στη συνέχεια χρειάστηκε να δείξει σε έναν επισκέπτη τι ερευνούσε, κι έτσι ανέσυρε κάποια από τα δισκία που δεν είχαν βυθισθεί στο απορρυπαντικό.
Τότε πρόσεξε μία ζώνη γύρω από τη μούχλα που ήταν ελεύθερη (φαινομενικά τουλάχιστον) από βακτήρια. Αυτό θα πρέπει να συνέβαινε αν η μούχλα παρήγαγε κάποια βακτηριοκτόνο ουσία. Ανακάλυψε πως ο μύκητας ανήκει στο γένος penicillium, οπότε έδωσε στην ουσία το όνομα πενικιλίνη. Αρχικά δεν ήταν ιδιαίτερα αισιόδοξος για την σημασία αυτής της ανακάλυψης, διαπιστώνοντας πως η ουσία ήταν δύσκολο να παραχθεί σε μεγάλη ποσότητα και φοβούμενος πως δεν θα είχε αποτέλεσμα στο ανθρώπινο σώμα.
Η ιατρική κοινότητα αδιαφόρησε!
Παρόλο που δημοσίευσε τα ευρήματα του, η ιατρική κοινότητα δεν τα υποδέχθηκε με πανηγυρισμούς όπως ίσως να φαντάζεται κάποιος. Κατά τη διάρκεια του 1930 προσπάθησε να βελτιώσει την ουσία σε μία μορφή κατάλληλη για μαζική παραγωγή, όμως δεν τα κατάφερε. Το 1940, μετά το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου τα παράτησε.
Ευτυχώς για τον Φλέμινγκ και την ανθρωπότητα, υπήρξαν άλλοι που ανέλαβαν το εγχείρημα και κατάφεραν πράγματι να συνθέσουν μία εξευγενισμένη μορφή αρκετά έγκαιρα ώστε να φροντίσουν τους τραυματίες μετά την Απόβαση στη Νορμανδία. Το 1943 η πενικιλίνη παρασκευάσθηκε βιομηχανικά και είναι ένα από τα ισχυρότερα σύγχρονα θεραπευτικά μέσα.
Τον σημάδεψε ο Μεγάλος Πόλεμος
Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ είχε γεννηθεί στη Σκωτία. Πήρε μέρος στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και υπηρέτησε ως επίατρος σε βρετανικό νοσοκομείο του Παρισιού. Συγκλονισμένος από τις εκατόμβες θυμάτων που προκαλούν οι λοιμώξεις στους πληγωμένους αποφάσισε να αφιερωθεί στη μικροβιολογία. Το 1928, παρατήρησε την καταστροφή μεγάλου μέρους μιας καλλιέργειας σταφυλοκόκκου που περιείχετο σε τρυβλίο Πετρί το οποίο είχε μολυνθεί από γειτονική μούχλα. Ο Φλέμινγκ τότε, αντί να πετάξει τη χαλασμένη καλλιέργεια, καταπιάστηκε με την ταυτοποίηση της μούχλας και η συνέχεια είναι γνωστή. Οι πενικιλίνες εμποδίζουν τα μικρόβια να προσλάβουν απαραίτητες ουσίες ωστε διατηρήσουν το κυτταρικό τους τοίχωμα, με αποτέλεσμα να καταστρέφονται. Ο Φλέμινγκ πήρε το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 1945 μαζί με τον Αυστραλό Dr Χάουαρντ Φλόρεϋ και τον σερ Έρνεστ Τσέιν.
Προσοχή στα αντιβιοτικά!
Ο Φλέμινγκ συνιστούσε προσοχή στη χρήση της πενικιλίνης όταν έδινε διαλέξεις σε πολλές χώρες της Γης. Προειδοποιούσε να μη χρησιμοποιείται το αντιβιοτικό παρά μόνο όταν υπήρχε ορθά διαγνωσμένη αιτία, και όταν χρησιμοποιείται να χορηγείται σε αρκετή ποσότητα και επί αρκετό χρονικό διάστημα, γιατί αλλιώς δίνεται η ευκαιρία στα βακτηρίδια να αναπτύξουν ανθεκτικά στελέχη τους ως προς το συγκεκριμένο φάρμακο. Ακόμα το προσπαθούμε…

Φλέμινγκ Αλεξάντερ και Αμαλία Φλέμινγκ

Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ παντρεύτηκε τη νοσοκόμα Σάρα Μάριον Μάκελροϋ η οποία πέθανε το 1949. Ο γιός τους, ο Ρόμπερτ, έγινε παθολόγος. Μετά τον θάνατο της Σάρα, ο Φλέμινγκ έκανε δεύτερο γάμο με την Ελληνίδα ιατρό και βακτηριολόγο δρ. Αμαλία Φλέμινγκ (Αμαλία Κουτσουρή-Βουρέκα), συνάδελφό του στο νοσοκομείο Σαιν Μαίρυ, στις 9 Απριλίου 1953. Η Αμαλία εξελέγη βουλευτής Επικρατείας το 1977 και βουλευτής Α' Αθηνών το 1981 και το 1985 με το ΠΑΣΟΚ.
Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ πέθανε το 1955 ξαφνικά στο σπίτι του στο Λονδίνο από καρδιακή προσβολή.