Δημόσιο χρέος: Αποπληρώνεται πρόωρα τριπλή δόση από δάνειο της μνημονιακής περιόδου

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τη φετινή πρόωρη αποπληρωμή διακρατικών δανείων (Greek Loan Facility) που θα αφαιρέσει «μάζα» από το ελληνικό δημόσιο χρέος.
Μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου όλες οι απαραίτητες κινήσεις αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί προκειμένου να αποπληρωθεί πρόωρα τριπλή δόση ύψους 8 δισ. ευρώ (7,93 δισ. ευρώ) από το δάνειο που πήρε η Ελλάδα κατά την έναρξη του πρώτου Μνημονίου απευθείας από τις χώρες της Ευρωζώνης.
Η εκτίμηση του ΟΔΔΗΧ είναι ότι μέχρι τα μέσα Δεκέμβρη θα υπάρξουν όλες οι τυπικές εγκρίσεις για την πρόωρη αποπληρωμή της δόσης αυτής αλλά και η ταυτόχρονη χρήση του «μαξιλαριού» των 15,7 δισ. ευρώ από τον ESM. Στόχος είναι η εξοικονόμηση περίπου 300 εκατ. ευρώ κατ’ έτος από τόκους μέχρι το 2028, με ταυτόχρονη βελτίωση του προφίλ του ελληνικού δημοσίου χρέους.
Πρόωρη αποπληρωμή και επιβάρυνση στο δημόσιο χρέος
Για την αποπληρωμή των 8 δισ. ευρώ, ένα ποσό ύψους 5 δισ. ευρώ από αυτά τα κεφάλαια θα χρησιμοποιηθεί τον Δεκέμβριο για τη νέα πρόωρη αποπληρωμή διμερών δανείων του πρώτου μνημονίου, μαζί με επιπλέον 3 δισ. ευρώ από τα ταμειακά διαθέσιμα του ελληνικού δημοσίου. Πρόκειται για δάνεια που δόθηκαν στη χώρα μας στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος, το οποίο συμφωνήθηκε το Μάιο του 2010 και περιλάμβανε διμερή δάνεια από τις χώρες της ευρωζώνης (52,9 δισ. ευρώ).
Αξίζει να σημειωθεί ότι εφόσον γίνει η αποπληρωμή των 8 δισ. ευρώ, θα είναι η 4η πρόωρη αποπληρωμή διμερών δανείων. Κι αυτό γιατί έχουν προηγηθεί τον Μάρτιο του 2019 (2,7 δισ. ευρώ προς ΔΝΤ), τον Μάρτιο του 2021 η πρόωρη αποπληρωμή 2,65 δισ. ευρώ (για το 2023 μαζί με την πλήρη πρόωρη προεξόφληση των δανείων του ΔΝΤ ύψους 1,86 δισ. ευρώ), ενώ ακολούθησε μια ακόμα πρόωρη αποπληρωμή δανείων GLF ύψους 5,29 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2023.
Το παραπάνω αναμένεται να λειτουργήσει θετικά σε σχέση με την εικόνα που θα έχει το δημόσιο χρέος της Ελλάδας, το οποίο ήδη επιβαρύνθηκε. Κι αυτό γιατί η Eurostat επιβάρυνε το ύψος για το ελληνικό δημόσιο χρέος, προσθέτοντας τα 12 από τα 24 δισ. ευρώ των αναβαλλόμενων τόκων από το δάνειο των 90 δισ. ευρώ που πήρε το 2012 η Ελλάδα από τον EFSF (εποχή δευτέρου μνημονίου). Ουσιαστικά το ελληνικό δημόσιο χρέος επιβαρύνθηκε ισοκατανεμημένα από το 2012 μέχρι και τα χρόνια που έπονται από σήμερα, κάτι που κατέγραψε και η πλέον πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ.
Οι προβλέψεις του ΔΝΤ για το δημόσιο χρέος και η Ιταλία
Με βάση τις προβλέψεις, στο πλαίσιο της Συνόδου με την Παγκόσμια Τράπεζα στην Ουάσιγκτον μικρότερο δημόσιο χρέος από την Ιταλία θα έχει η Ελλάδα το 2029. Το Ταμείο προβλέπει ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα μειωθεί στο στο 139,4% του ΑΕΠ το 2029 από 159% φέτος, ενώ στη γειτονική Ιταλία θα ανέλθει στο 142,3% του ΑΕΠ από 136,9% φέτος. Οι δύο χώρες αναμένεται να είναι σχεδόν ισόπαλες το 2028 με την Ελλάδα να σημειώνει ποσοστό της τάξης του 142,3% και την Ιταλία 142%.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να υπενθυμιστεί πρόσφατο δημοσίευμα του ΟΤ, σύμφωνα με το οποίο ένα προσωρινό (τουλάχιστον) πλήγμα θα υποστεί το δημόσιο χρέος της Ελλάδας, με αποτέλεσμα να…παραταθεί το «πλασάρισμα» της χώρας μας στη δεύτερη θέση που τώρα βρίσκεται η Ιταλία με τάσεις ανόδου.
Από την έκθεση του ΔΝΤ προκύπτει η συνεχιζόμενη πτωτική πορεία για το ελληνικό δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ, εκτιμώντας ότι από το 159% φέτος (168,9% το 2023) θα «πέσει» στο 152,9% του χρόνου, στο 149,1% το 2026, στο 145,4% το 2027, στο 142,3% το 2028 και το 139,4% το 2029.
Η καλή εικόνα για τη Scope
Τη μεγάλη πρόοδο στο δημόσιο χρέος και στην πορεία μείωσή του εξαίρει ο οίκος Scope. Σε σημείωμα που εξέδωσε επαναλαμβάνει ότι η θετική προοπτική για τις αξιολογήσεις (BBB) της Ελλάδας υπογραμμίζεται από την πτώση του δημόσιου χρέους, το πιο ανθεκτικό τραπεζικό σύστημα και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών αδυναμιών.
Το βασικό σενάριο του οίκου είναι ότι θα διατηρηθούν τα πρωτογενή πλεονάσματα του προϋπολογισμού της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια.
Ο Scope προβλέπει ότι ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας θα μειωθεί στο 150,5% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους και στο 132,8% έως το 2029, από την κορύφωση του 207% το 2020.
Εάν επιτευχθεί αυτό, ο λόγος του 2029 θα αντιπροσωπεύει για την Ελλάδα το χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές της ελληνικής κρίσης το 2009 και κάτω από το δημόσιο χρέος της Ιταλίας (με υψηλότερη βαθμολογία BBB+) έως το 2027.
Οι προβλέψεις του Scope λαμβάνουν υπόψη μια αναμενόμενη πρόωρη αποπληρωμή φέτος ύψους 7,9 δισ. ευρώ.
Η επόμενη χρονιά
Από εκεί και πέρα, στον ΟΔΔΗΧ κάνουν τις πρώτες σκέψεις σε σχέση με το πρόγραμμα του συνολικού δανεισμού για το 2025. Πάντως, ο βασικός σχεδιασμός φαίνεται να περιλαμβάνει διατήρηση -λίγο έως πολύ- της φετινής συνθήκης για τις εκδόσεις νέων εκδόσεων, επανεκδόσεων ομολόγων αλλά και εντόκων γραμματίων.
Το συνολικό ποσό αναμένεται να είναι κάτω από 10 δισ. ευρώ, εφόσον η κατάσταση παραμένει σχετικά ομαλή. Οι μειωμένες χρηματοδοτικές ανάγκες αναμένεται να παίξουν σημαντικό ρόλο για τις αποφάσεις που θα ληφθούν έως το Δεκέμβριο, οπότε και θα ανακοινωθεί το πρόγραμμα δανεισμού για το 2025.
Για φέτος, ήδη το ελληνικό δημόσιο έχει δανειστεί λίγο πάνω από 9 δισ. ευρώ, καλύπτοντας πάνω από το 90% του στόχου που είχε τεθεί με βάση το πρόγραμμα δανεισμού για το 2024 ύψους 7 με 10 δισ. ευρώ. Επίσης, όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο ot, ο ΟΔΔΗΧ ετοιμάζει ακόμη μια κίνηση πρόωρης αποπληρωμής διακρατικών δανείων το 2025.