Ψηφιακό ευρώ: Τι είναι, γιατί χρειάζεται και πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει

Επιχειρήματα για τη σημασία που έχει για τις συναλλαγές στην Ευρωζώνη η υιοθέτηση ενός ψηφιακού Ευρώ παρουσιάζει, με άρθρο του στους Financial Times, ο Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, Mairead McGuinness.
Όπως σημειώνει, ενώ οι άυλες πληρωμές έχουν εκτοξευθεί μέσα σε λίγο μόλις χρόνια, λείπει μία ψηφιακή μορφή μετρητών. Αυτή τη στιγμή κυριαρχούν τα διάφορα κρυπτονομίσματα, η αξία των οποίων είναι συνήθως συνδεδεμένη με το δολάριο ΗΠΑ. Όμως τα κρυπτονομίσματα είναι ευμετάβλητα, καθώς δεν υποστηρίζονται από μία κεντρική τράπεζα.
Έτσι, οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο, της ΕΚΤ συμπεριλαμβανομένης, διερευνούν την πιθανότητα δημιουργίας μιας ψηφιακής εκδοχής του νομίσματός τους, εξετάζοντας τον τρόπο που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν και ζητήματα όπως η προστασία των ιδιωτικών δεδομένων των χρηστών και η διατήρηση της νομισματικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Σε πολιτικό επίπεδο – όπως αναφέρει ο Ευρωπαίος επίτροπος, η Κομισιόν αναμένεται να λάβει δύο σημαντικές αποφάσεις που θα αφορούν αφενός την κατοχύρωση των μετρητών ως νόμιμου χρήματος και αποδεκτής μορφής πληρωμής, και αφετέρου την παροχή έγκρισης προς την ΕΚΤ προς έκδοση ενός ψηφιακού ευρώ. «Το ψηφιακό ευρώ θα είναι ένα συμπλήρωμα των μετρητών, όχι μια αντικατάσταση», τονίζει ο Mairead McGuinness.
Τα τρία πλεονεκτήματα
Ένα ψηφιακό ευρώ, εξηγεί, θα είχε την ίδια λειτουργία με τα μετρητά, παρέχοντας πρόσβαση σε μια αξιόπιστη και εύκολα προσβάσιμη μορφή πληρωμής, αλλά σε ψηφιακή μορφή. Κάτι τέτοιο θα προσέφερε τρία βασικά πλεονεκτήματα.
Πρώτον, θα εξασφάλιζε ότι το ευρώ θα εξακολουθήσει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή των πολιτών της Ευρωζώνης.
Δεύτερον, ένα ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να στηρίξει την οικονομική ένταξη, καθώς θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν και άνθρωποι χωρίς τραπεζικούς λογαριασμούς ή άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες.
Τρίτον, ένα ψηφιακό νόμισμα θα επέτρεπε στην Ευρώπη να απεξαρτηθεί από διεθνή δίκτυα πληρωμών όπως αυτό της Visa, της Mastercard και της PayPal.
«Η ύπαρξη ενός νέου τρόπου πληρωμής σε όλη την ευρωζώνη θα βοηθούσε σίγουρα τους καταναλωτές. Αλλά θα βοηθούσε επίσης τους ευρωπαίους παρόχους χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, επιτρέποντάς τους να επεκτείνουν τις λύσεις πληρωμών σε ολόκληρη την ενιαία αγορά. Και, καθώς οι υπάρχουσες επιλογές πληρωμών θα εξακολουθούσαν να είναι διαθέσιμες, δεν θα άλλαζε ο ρόλος των εμπορικών τραπεζών», τονίζει ο Ευρωπαίος επίτροπος.
Οι ανησυχίες
Στο άρθρο του στους FT, αναφέρεται και στις ανησυχίες που προκαλεί σε ορισμένους πολίτες η δημιουργία ενός ψηφιακού ευρώ, κυρίως όσον αφορά την προστασία της προσωπικής ζωής. «Αλλά το ψηφιακό ευρώ δεν είναι ένα σχέδιο του Μεγάλου Αδελφού. Η προστασία των δεδομένων θα είναι ενσωματωμένη στο ψηφιακό ευρώ από τον σχεδιασμό. Όταν πληρώνετε, θα δίνετε τις ίδιες πληροφορίες στην τράπεζά σας όπως όταν χρησιμοποιείτε την κάρτα σας. Αν το χρησιμοποιείτε εκτός σύνδεσης, για παράδειγμα, για πληρωμές από άτομο σε άτομο, δεν θα δίνατε περισσότερες πληροφορίες από αυτές που δίνετε όταν κάνετε ανάληψη χρημάτων από ένα μηχάνημα ανάληψης μετρητών», σημειώνει.
Ξεκαθαρίζει πάντως ότι υπάρχουν αρκετά ζητήματα γύρω από ένα ψηφιακό ευρώ που μένει να επιλυθούν, ελπίζοντας στην συνεργασία του Ευρωκοινοβουλίου, των εθνικών κυβερνήσεων και των πολιτών της ΕΕ.
«Η ανάληψη δράσης τώρα μπορεί να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό των πληρωμών, προστατεύοντας παράλληλα την ιδιωτική ζωή των καταναλωτών και επιτρέποντας σε όσους το επιθυμούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν μετρητά. Εάν άλλα μέρη του κόσμου εισαγάγουν τα δικά τους ψηφιακά νομίσματα, κάτι που φαίνεται πως θα συμβεί, πρέπει να διατηρήσουμε τη σημασία του ευρώ σε διεθνές επίπεδο. Και με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να συμβάλουμε στη διασφάλιση της σταθερότητας του νομισματικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος για τις μελλοντικές γενιές», καταλήγει ο Mairead McGuinness.