Σαν σήμερα 26/6, Γκρεμίζεται ο έμπιστος του Στάλιν – Το οικτρό τέλος του διαβόητου Λαβρέντι Μπέρια

Ήταν ο έμπιστος του Στάλιν, ο διαβόητος αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών της Σοβιετικής Ένωσης, ο διαβόητος Λαβρέντι Μπέρια· το τέλος του, οικτρό!
Ήταν ο «Χίμλερ» των Σοβιετικών, τουλάχιστον έτσι τον είχε συστήσει ο Στάλιν στον Ρούσβελτ κατά τη διάσκεψη της Γιάλτας. Και ο Λαβρέντι Μπέρια χαμήλωσε τα πονηρά μάτια του, με συστολή δήθεν, και χαμογέλασε…
Ο Λαβρέντι Μπέρια, ο πανίσχυρος άνδρας πίσω από τον Ιωσήφ Στάλιν, ο άνθρωπος που εικάζεται ότι δολοφόνησε ακόμη και τον ίδιο τον μέντορά του, τον Στάλιν, μια μέρα σαν σήμερα, 26 Ιουνίου του 1953 συνελήφθη από το καθεστώς του Νικήτα Χρουτσόφ, για να μην τον δει ποτέ πια κανείς…
Και να σκεφτεί κάποιος ότι ο Μπέρια ήταν ο ένας από τους τρεις που ευαγγελίστηκαν την αλλαγή στη Σοβιετική Ένωση (μαζί με τους Χρουτσόφ και Μαλενκόφ)· το παρελθόν του όμως τον είχε ενοχοποιήσει για όσο μέλλον του είχε απομείνει.
Ο Μπέρια παρουσίασε σχέδιο μεταρρυθμίσεων τον Μάρτιο του 1953 στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής· το σχέδιο ήταν πραγματικά σπουδαίο και τολμηρό: αντικαθεστωτικοί και καταπιεσμένοι πρέπει να αποκατασταθούν, να καταργηθεί ο έλεγχος των κομμάτων στις οικονομικές δομές και άλλα πολλά συνέθεταν ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο αναδόμησης της ΕΣΣΔ. Με λίγα λόγια: η Περεστρόικα, 40 χρόνια πριν από την εφαρμογή της. Ο ιστορικός Ρόι Μεντβέντεφ έχει γράψει ότι ο Μπέρια οραματίστηκε το ίδιο πράγμα με τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Επιπλέον, σύμφωνα με την εκτίμησή του ιστορικού, το οικονομικό πρόγραμμα του Μπέρια ήταν πιο συγκεκριμένο, ευρείας κλίμακας και τολμηρότερο από του Γκορμπατσόφ, αν και ο Μπέρια δεν άγγιξε καν το θέμα του πολιτικού πλουραλισμού, γιατί πίστευε ότι θα κατέστρεφε τη χώρα.

Ο Μπέρια με τη σύζυγό του Νίνο και τον γιο τους

Οι μεταρρυθμίσεις του Μπέρια προκάλεσαν σοκ και αυτή η κίνηση επιτάχυνε το τέλος του. «Αν ο Μπέρια είχε εφαρμόσει το πρόγραμμά του, θα είχε μετατραπεί σε Στάλιν επί εκατό φορές», γράφει ο διάσημος ιστορικός και σοβιετολόγος Abdurahman Autorkhanov.
Η συνωμοσία εναντίον του Μπέρια προετοιμαζόταν για πολύ καιρό και επιμελώς· μπήκε στην τελευταία, αποφασιστική της φάση το καλοκαίρι του 1953. Όταν ξέσπασε μια αντικομμουνιστική εξέγερση στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, ο Μπέρια ταξίδεψε ως εκεί για να την καταπνίξει. Και τότε ρυθμίστηκαν οι λεπτομέρειες της εξόντωσής του. Κάποιοι συμβούλεψαν τον Χρουστσόφ να συμπεριλάβει τον Στρατάρχη Ζούκοφ στην όλη επιχείρηση , αλλά ο Χρουστσόφ δίστασε γιατί γνώριζε τους δεσμούς φιλίας του δημοφιλούς αξιωματικού με τον Μπέρια· τελικά πείστηκε.
Στις 26 Ιουνίου του 1953, το αεροπλάνο με το οποίο ταξίδευε ο Μπέρια, προσγειώθηκε στη Μόσχα. Από το αεροδρόμιο ο Μπέρια πήγε στο κτίριο, όπου θα συνεδρίαζε η ολομέλεια. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για παγίδα.
Ένοπλοι μπήκαν στην αίθουσα. Μια βροντερή φωνή ακούστηκε: «Ψηλά τα χέρια!»… Ο Στρατάρχης Μασκαλένκο έβαλε το πιστόλι του στο μέτωπο του Μπέρια και ο Μαλενκόφ του είπε: «Πολίτη Μπέρια, είσαι υπό κράτηση!». Οι στρατιώτες απομάκρυναν τον άλλοτε πανίσχυρο άνδρα.

Μπέρι και Στάλιν και λοιποί...

Την επόμενη μέρα, οι σοβιετικές εφημερίδες δημοσίευσαν ανακοίνωση ότι ο «εχθρός του λαού» Λαυρέντη Μπέρια συνελήφθη κατηγορήθηκε για κατασκοπεία υπέρ των ΗΠΑ, της Αγγλίας, της Γερμανίας και της Γιουγκοσλαβίας (!).
Ο Μπέρια φυλακίστηκε σε ένα ειδικά διαμορφωμένο καταφύγιο της Στρατιωτικής Περιφέρειας της Μόσχας φυλασσόμενος νυχθημερόν από στρατιώτες.
Παγιδευμένος στο καταφύγιο, ο Λαυρέντι Μπέρια, ήξερε πολύ καλά ότι είχε χάσει και στη Σοβιετική Ένωση οι ηττημένοι εξαφανίζονταν. Ο Μπέρια, κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του, έγραψε γράμματα στον Χρουστσόφ, τον Μαλενκόφ και τον Μολότοφ. Αυτός, ο σκληρός και ανάλγητος αρχηγός τη KGB, πρότεινε να ζητήσει γονατιστός συγγνώμη για τα εγκλήματά του και να αφεθεί ελεύθερος. Ο Μπέρια, όταν κατάλαβε ότι δεν είχε καμία τύχη, ζήτησε από τον Μαλενκόφ να φροντίσει τη γριά μητέρα του, τη σύζυγο και τα παιδιά του· δεν έλαβε απάντηση στα γράμματα του. Ο Μπέρια εκτελέστηκε με μια σφαίρα πίσω από το κεφάλι. Το ημερολόγιο έγραφε 23 Δεκεμβρίου 1953.