Έλεγχοι σε μεταβιβάσεις ακινήτων - Ποιοι μπαίνουν στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ

Ελέγχους σε συμβολαιογράφους, φύλακες μεταγραφών και προϊσταμένους κτηματολογικών γραφείων για να διαπιστωθεί εάν κατά την κατάρτιση και μετεγγραφή των συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων εκπλήρωσαν τις υποχρεώσεις τους σχετικά με την προσάρτηση των πιστοποιητικών του ΕΝΦΙΑ ή εάν τα πιστοποιητικά που επισύναψαν και έκαναν αποδεκτά απεικονίζουν ορθά τα μεταβιβασθέντα ακίνητα θα πραγματοποιήσουν οι φοροελεγκτικές υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Συγκεκριμένα, τα Τμήματα ή Γραφεία Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους των Δημόσιων Οικονομικών Υπηρεσιών (ΔΟΥ) και τα Τμήματα Φορολογίας Κατοχής Ακινήτων των Κέντρων Φορολογίας Κεφαλαίου (ΚΕΦΟΚ) καλούνται με εγκύκλιο του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, να ελέγξουν δειγματοληπτικά, χρησιμοποιώντας κριτήρια ανάλυσης κινδύνου, υποθέσεις μεταβιβάσεων, δωρεών, γονικών παροχών και κληρονομιών ακινήτων, που αφορούν στο έτος 2024, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν oι αρμόδιοι συμβολαιογράφοι, οι φύλακες μεταγραφών και οι προϊστάμενοι κτηματολογικών γραφείων μερίμνησαν, ως ώφειλαν, ώστε τα μεταβιβασθέντα ακίνητα να έχουν προηγουμένως δηλωθεί από τους φορολογουμένους στο ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ (στα Ε9 των τελευταίων 5 ή 6 ετών), καθώς και αν μερίμνησαν ειδικά σε περιπτώσεις δωρεών, γονικών παροχών και κληρονομιών να έχουν καταβληθεί γι’ αυτά και ο οφειλόμενος ΕΝΦΙΑ των τελευταίων πέντε ετών ή τα εν λόγω ακίνητα να έχουν απαλλαγεί νομίμως από τον φόρο αυτό.
Ειδικότερα, οι ελεγκτές καλούνται να διαπιστώσουν:
1) Εάν έχουν εκδοθεί και επισυναφθεί στα μεταβιβαστικά συμβόλαια ακινήτων τα προβλεπόμενα πιστοποιητικά της Φορολογικής Διοίκησης, πιο γνωστά ως «πιστοποιητικά ΕΝΦΙΑ», με τα οποία:
(α) σε κάθε περίπτωση εκποιητικής δικαιοπραξίας για τη μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία, βεβαιώνεται ότι το μεταβιβαζόμενο ακίνητο έχει περιληφθεί στη δήλωση ΕΝΦΙΑ τα πέντε (5) προηγούμενα της μεταβίβασης έτη ή ότι έχει περιληφθεί στη δήλωση ΕΝΦΙΑ για 6 έτη, συμπεριλαμβανομένου και του έτους μεταβίβασης, εφόσον το πιστοποιητικό εκδόθηκε μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους,
(β) σε κάθε περίπτωση οποιασδήποτε άλλης δικαιοπραξίας, βεβαιώνεται ότι το μεταβιβαζόμενο ακίνητο έχει περιληφθεί στη δήλωση ΕΝΦΙΑ, καθώς και ότι ο φορολογούμενος έχει καταβάλει ή νόμιμα απαλλαγεί από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του ΕΝΦΙΑ για το συγκεκριμένο ακίνητο, περιλαμβανομένων των ληξιπρόθεσμων δόσεων ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους κατά τον χρόνο έκδοσης του πιστοποιητικού, και έχει καταβάλει τις ληξιπρόθεσμες δόσεις, έχει ρυθμίσει ή έχει νόμιμα απαλλαγεί από τον ΕΝΦΙΑ για τα υπόλοιπα ακίνητα, για τα οποία είναι υπόχρεος για τα πέντε (5) προηγούμενα της μεταβίβασης έτη και, αν εκδίδεται πιστοποιητικό μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους, για τα έξι (6) τελευταία έτη, ήτοι, συμπεριλαμβανομένου και του έτους μεταβίβασης.
2) Εάν τα επισυναφθέντα πιστοποιητικά είναι ανακριβή με έλεγχο και διασταύρωση των περιγραφικών και λοιπών στοιχείων των ακινήτων μεταξύ συμβολαίων, εντύπων Ε9 και πιστοποιητικών. Σε κάθε περίπτωση, θεωρείται έγκυρο και μη ανακριβές το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ στο οποίο το κτίσμα αποτυπώνεται με απόκλιση της επιφάνειάς του μέχρι 5 τ.μ. και το γήπεδο ή το οικόπεδο αποτυπώνονται με απόκλιση μέχρι 2% της επιφάνειάς τους ή παραλείπονται ή αναγράφονται εσφαλμένα στοιχεία που δεν επηρεάζουν τη φορολογική ταυτότητα του ακινήτου και δεν συνεπάγονται την επιβολή μειωμένου φόρου.
Οι συμβολαιογράφοι, οι φύλακες μετεγγραφών και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων, που θα διαπιστωθεί ότι παρέβησαν τις παραπάνω υποχρεώσεις τους, θα καλούνται για κάθε συμβολαιογραφική πράξη – ανεξάρτητα από τον αριθμό των συμβαλλομένων, των ακινήτων ή των δικαιωμάτων επ’ αυτών- να καταβάλουν πρόστιμο, το οποίο ορίζεται:
– σε 1‰ επί της αξίας των ακινήτων ή δικαιωμάτων για τα οποία δεν επισυνάπτεται πιστοποιητικό ανά συμβολαιογραφική πράξη. Το πρόστιμο δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 100 και ανώτερο 1.000 ευρώ,
– σε 2% επί της διαφοράς της αξίας των ακινήτων ή δικαιωμάτων, για τα οποία επισυνάπτεται ανακριβές πιστοποιητικό. Το πρόστιμο δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 100 και ανώτερο από 1.000 ευρώ. Σε περίπτωση που από τη χρήση ανακριβούς πιστοποιητικού δεν προκύπτει απώλεια φόρου, δεν θα επιβάλλεται πρόστιμο.