Τράπεζες: Οι προκλήσεις του 2024 και η επιστροφή στην κανονικότητα

Το 2024 θα επισφραγίσει την επιστροφή των ελληνικών τραπεζών στην κανονικότητα μετά από αλλεπάλληλες κρίσεις προεξέχουσας της δεκαετούς οικονομικής κρίση, με τη διανομή μερισμάτων αλλά και την ολοκλήρωση – καθώς φαίνεται – του προγράμματος αποεπένδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που βάσει νόμου πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025, όταν και λήγει ο βιος του ΤΧΣ. Ωστόσο, η κυβέρνηση (και το Ταμείο) θέλει να αξιοποιήσει θετικό momenetum και τους ούριους μακροοικονομικούς ανέμους και την επιστροφή της χώρας στην επενδυτική βαθμίδα.
Η αποεπένδυση από το ΤΧΣ
Όμως η αποδέσμευση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών από το ΤΧΣ - για Eurobank και Αlpha Bank έχει ολοκληρωθεί με την πλήρη ιδιωτικοποίηση τους – σηματοδοτεί και την έξοδο τους από ένα κοινό – κατά κάποιο τρόπο - πλαίσιο στο οποίο βρέθηκαν λόγω της κρίσης και πλέον κάθε τράπεζα διαμορφώνει τη δική της αναπτυξιακή ατζέντα αφήνοντας πίσω την βαριά κληρονομιά της κρίσης που αποτυπώθηκε στην εκτίναξη του αποθέματος των «κόκκινων» δανείων που απαίτησε τη διάθεση τεράστιων πόρων για τον περιορισμό τους και την συρρίκνωση των χορηγήσεων.
Τα τεράστια βήματα εξυγίανση του τραπεζικού κλάδου που πέτυχε υψηλή κερδοφορία ανέδειξαν τις θετικές προοπτικές και προσέλκυσαν ισχυρούς επενδυτές όπως η UniCredit αλλά και η Εθνική με ισχυρούς μακροπρόθεσμους θεσμικούς επενδυτές από ΗΠΑ, Ασία και Ευρώπη να ανταποκρίνονται στο placement για το 22% των μετοχών, γεγονός που αποτελεί θετικό σήμα για την δεύτερη και τελική φάση της αποεπένδυσης του ΤΧΣ από την ΕΤΕ με τη διάθεση του 18% το φθινόπωρο.
Τι εκτιμά η αγορά
Θα έχει προηγηθεί τον Μάρτιο, σύμφωνα με τα όσα είναι μέχρι τώρα γνωστά, η αποεπένδυση από την τράπεζα Πειραιώς όπου το Ταμείο κατέχει το 27% χωρίς ακόμα να έχει ξεκαθαρίσει απόλυτα αν θα διατεθεί το σύνολο των μετοχών που κατέχει το ΤΧΣ ή αν το Δημόσιο θα αποφασίσει να κρατήσει ένα ποσοστό – ενδεχομένως μονοψήφιο – στην τράπεζα.
Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι με την αποδέσμευση των τεσσάρων από το ΤΧΣ και την είσοδο νέων επενδυτών θα δημιουργηθούν νέες δυναμικές στον τραπεζικό κλάδο αλλά και γενικότερα, και ενώ οι προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι διοικήσεις παραμένουν σημαντικές: διατήρηση ισχυρής κερδοφορίας και βελτίωση των κεφαλαιακών τους δεικτών, πιστωτική επέκταση, ενσωμάτωση κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα στο μοντέλο λειτουργίας τους αλλά και η συνέχιση του ψηφιακού μετασχηματισμού τους.
Θα παραμείνει η κερδοφορία
Ειδικότερα σε ότι αφορά την κερδοφορία οι Έλληνες τραπεζίτες εκτιμούν ότι θα διατηρηθούν οι ισχυροί ρυθμοί και το 2024. Σε πρόσφατη συνέντευξη της η Elizabeth McCaul, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου ανέφερε ότι η κερδοφορία των τραπεζών αναμένεται ότι θα συνεχίσει να επωφελείται από την αύξηση των καθαρών εσόδων από τόκους καθώς οι μεταβολές στα επιτόκια μεταδίδονται με χρονική υστέρηση.
Υπογράμμισε εξάλλου ότι οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να συνεχίσουν να μειώνουν τα «κόκκινα» δάνεια και να «πιάσουν» το ευρωπαϊκό μέσο όρο, να διασφαλίσουν ότι η κερδοφορία βασίζεται σε βιώσιμες πηγές. Αλλά και να ενισχύσουν περαιτέρω τα κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας ώστε να απορροφήσουν δυνητικές μελλοντικές ζημιές εξαιτίας των υψηλότερων επιτοκίων, τα οποία εντός του 2024 θα αρχίσουν να αποκλιμακώνονται.
Μεγάλο στοίχημα για το 2024 είναι η πιστωτική επέκταση και η επιτάχυνση της αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και των άλλων ευρωπαϊκών προγραμμάτων