Το χρυσό τρένο των Ναζί: 80 χρόνια μετά το αναζητούν σε υπόγεια τούνελ και σφραγισμένες στοές

Μαζί με το τέρας του Λόχνες και τον δράκουλα των Καρπαθίων είναι ο τρίτος μεγαλύτερος μύθος που μέχρι και σήμερα γοητεύει και συνεπαίρνει το νου και τη φαντασία εκατομμυρίων ανθρώπων. Σύμφωνα με τον αστικό μύθο τον Απρίλιο του 1945, δηλαδή, ακριβώς πριν 80 χρόνια, ένα τρένο γεμάτο με 330 τόνους χρυσού και ανεκτίμητους θησαυρούς που έκρυβαν οι Ναζί στη νοτιοδυτική Πολωνία κατά τις τελευταίες ημέρες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου κρύφτηκε σε μια σφραγισμένη σιδηροδρομική σήραγγα ή σε ορυχείο και από τότε αγνοείται η τύχη του.
Μύθος ή πραγματικότητα;
Η μυστηριώδης πορεία του τρένου δεν καταγράφηκε ποτέ σε κάποια αρχεία. Από εκείνες της ταραχώδεις μέρες για την Πολωνία (που ήταν κτήση της Γερμανίας) καταγράφηκαν μαρτυρίες που χρόνο με το χρόνο ζυμώθηκαν με τις φήμες και κανείς δε μπορεί να βεβαιώσει εάν πρόκειται για ένα αληθινό γεγονός ή για έναν ακόμα μύθο γύρω από τις σκοτεινές δραστηριότητες και απόκρυφες ιστορίες των ναζί. Σύμφωνα με το μύθο το τρένο ήταν γεμάτο με ράβδους χρυσού, κοσμήματα, τιμαλφή, συμπεριλαμβανομένων σπάνιων έργων τέχνης.
Εψαχνε και ο στρατός
Η ιστορία απέκτησε φανατικούς υποστηρικτές που στο παρελθόν ενθάρρυναν το στρατό και τις κυβερνήσεις της Πολωνίας να προχωρήσουν σε αναζητήσεις και ανασκαφές οι οποίες ποτέ δεν απέδωσαν χειροπιαστά αποτελέσματα. Σύμφωνα με αρχεία που δόθηκαν σχετικά πρόσφατα στη δημοσιότητα κατά τη διάρκεια της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας (1947–1989), οι Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις πραγματοποίησαν πολλές έρευνες για το τρένο αλλά δεν βρήκαν τίποτα. Υπάρχουν όμως και οι φανατικοί πολέμιοι της θεωρίας κυρίως ιστορικοί που μελετούν τα γεγονότα εκείνης της εποχής και υποστηρίζουν πως το τρένο αυτό δεν υπήρξε ποτέ. Τι πραγματικά ισχύει;

Το θωρακισμένο τρένο είχε θεαθεί σε πολλές αποστολές

Τεθωρακισμένο τρένο
Το χρυσό τρένο των Ναζί ή το χρυσό τρένο του Walbrzych (από την ομώνυμη πολωνική πόλη) τους τελευταίους μήνες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου είχε ως αποστολή να μαζέψει κάθε τι πολύτιμο από το μέτωπο του πολέμου και από τις περιοχές που κατέρρεαν και έπεφταν στα χέρια των Ρώσων. Το τρένο ήταν μία ειδική κατασκευή. Ένα θωρακισμένο τρένο που ήταν ικανό να αντέξει ακόμα και βομβαρδισμούς. Σύμφωνα με το μύθο ήταν φορτωμένο χρυσό και άλλους θησαυρούς.

Ερευνες στο αχανές μυστικό δίκτυο υπόγειων τούνελ στη νότια Πολωνία

Έτσι εξαφανίστηκε
Αρχικά έφυγε από το το Βρότσλαβ, πέρασε από το σταθμό Freiburg στο Schlesien (Swiebodzice), αλλά δεν έφτασε ποτέ στον επόμενο σταθμό στο Waldenburg στο Schlesien (Walbrzych). Σύμφωνα με μαρτυρίες το τρένο στην ενδιάμεση διαδρομή εισήλθε σε ένα εγκαταλελειμμένο ανθρακωρυχείο ή σε ένα σύστημα σήραγγας που ήταν φτιαγμένο για ώρα ανάγκης ή φτιαγμένο ειδικά για το σκοπό αυτό.
Το κάστρο Κσιάζ
Μάλιστα οι κυνηγοί του χρυσού τρένου των ναζί υπολόγισαν την τοποθεσία αυτή κάτω από το μεσαιωνικό Κάστρο Kσιάζ το οποίο είναι μέρος του ημιτελούς, άκρως απόρρητου ναζιστικού κατασκευαστικού έργου «Project Riese in the Owl Mountains». Στο τρένο υποτίθεται ότι υπήρχαν περίπου 330 τόνοι χρυσού, κοσμήματα, όπλα και καλλιτεχνικά αριστουργήματα.

το μεσαιωνικό Κάστρο Kσιάζ λέγεται πως κρύβει το μεγάλο μυστικό κάτω από τα θεμέλια του

Η θεωρία Κόπερ και Ρίχτερ
Το 2015 όταν και συμπληρώθηκαν 70 χρόνια από την αναζήτηση του ξεκίνησε παγκόσμιο ενδιαφέρον αναζήτησης. Αφορμή ήταν οι ισχυρισμοί του Πολωνού Πιοτρ Κόπερ και του Γερμανού Αντρέας Ρίχτερ που υποστήριξαν πως είχαν αποκλειστική μαρτυρία κάποιου αξιωματικού των ναζί. Οι δύο άνδρες ήταν συνιδιοκτήτες της εταιρείας εξερεύνησης ορυχείων XYZ S.C. και έπεισαν την πολωνική κυβέρνηση να υποστηρίξει τις έρευνες. Μετά και τη δημοσιότητα που πήρε το θέμα τους δόθηκε άδεια για ανασκαφές και συμμετείχε και ο πολωνικός στρατός, κρατικοί αξιωματούχοι και ιδιωτικοί φορείς.
«Επικοινωνιακό τσίρκο»
Οι ανασκαφές σταμάτησαν όταν διαπιστώθηκε πως τα όσα είχαν ισχυριστεί οι δύο συνέταιροι ήταν κοίλωμα με σπάνιο πέτρωμα στο υπέδαφος. Ο Κόπερ και ο Ρίχτερ στη συνέχεια ισχυρίστηκαν ότι οι πληροφορίες σχετικά με την ανακάλυψή τους διέρρευσαν από την κυβέρνηση, με αποτέλεσμα να υποτιμηθεί η σοβαρότητα των ερευνών και να γίνει ένα «επικοινωνιακό τσίρκο». Στο μεταξύ ιδιώτες κατασκεύασαν ένα πιστό αντίγραφο πλήρους μεγέθους ενός θωρακισμένου τρένου των Ναζί με την ελπίδα να γίνει τουριστικό αξιοθέατο. 

 

 Από το 99% στην απογοήτευση
Στις 28 Αυγούστου 2015, ο Πολωνός υφυπουργός Πολιτισμού Πιοτρ Ζουκόφσκι ανακοίνωσε ότι οι εικόνες ραντάρ που διεισδύουν στο έδαφος που λήφθηκαν από τους Κόπερ και Ρίχτερ επιβεβαίωσαν με 99% πιθανότητα ότι βρέθηκε ένα τρένο μήκους 100 μέτρων. Τρεις ημέρες αργότερα ο κυβερνήτης της Κάτω Σιλεσίας Τόμας Σμόλαρτζ έβαζε τέλος στις ελπίδες «είναι αδύνατο να ισχυριστεί κανείς ότι ένα τέτοιο εύρημα υπάρχει στην τοποθεσία που υποδεικνύεται με βάση τα έγγραφα που έχουν υποβληθεί».
Το 65ο χιλιόμετρο
Παρόλα αυτά στις 4 Σεπτεμβρίου 2015 ο Κόπερ και ο Ρίχτερ βρήκαν επώνυμα τονίζοντας πως το τρένο ήταν θαμμένο δίπλα σε μια γραμμή μήκους 4 χιλιομέτρων στη γραμμή Βρότσλαβ–Βάλμπρζιχ των πολωνικών κρατικών σιδηροδρόμων στο 65ο χιλιόμετρο. Τότε ξεκίνησε μία μεγάλη επιχείρηση. Οι πολωνικές αρχές απέκοψαν το δάσος στην περιοχή του 65ου χιλιομέτρου. Ανέπτυξαν αστυνομικούς και άλλους φρουρούς προκειμένου να αποτρέψουν την πρόσβαση στους πολυάριθμους κυνηγούς θησαυρών που στο μεταξύ είχαν φτάσει στο σημείο εξοπλισμένοι με ανιχνευτές και άλλα εργαλεία τελευταίας τεχνολογίας.

Το δάσος στο 65ο χιλιόμετρο που καθαρίστηκε από νάρκες 

και έγιναν ανασκαφές για υπόγεια τούνελ

Καθάριζαν το δάσος από νάρκες
Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2015, ο πολωνικός στρατός, ενεργώντας κατόπιν αιτήματος του περιφερειακού κυβερνήτη, άρχισε να καθαρίζει την επιφάνεια από τα δέντρα και να ψάχνει για παγίδες και νάρκες. Τον Οκτώβριο του 2015 ο στρατός κήρυξε την περιοχή ασφαλή. Στα μέσα Νοεμβρίου, δύο διαφορετικές ομάδες εγκρίθηκαν από τις αρχές της πόλης στο Walbrzych για να κάνουν μια μη επεμβατική αξιολόγηση της τοποθεσίας. Η πρώτη ομάδα ήταν οι Κόπερ και Ρίχτερ. Η δεύτερη ομάδα αποτελούνταν από ειδικούς εξόρυξης από την Ακαδημία Μεταλλείων της Κρακοβίας, με επικεφαλής τον Γιάνους Μαντέι Στις 15 Δεκεμβρίου 2015, η ομάδα του Μαντέι ανακοίνωσε ότι δεν βρήκε στοιχεία για το τρένο». Ο Κόπερ και ο Ρίχτερ συνέχιζαν απτόητοι αλλά η αντίστροφη μέτρηση για την εγκατάλειψη των ερευνών είχε αρχίσει.

Στοά κάτω από το βουνό Owls που υπήρχε δαιδαλώδες δίκτυο

Δεύτερη άδεια για ανασκαφές
Τον Μάιο του 2016, παρά τη γνώμη των εμπειρογνωμόνων πως δεν υπάρχει τρένο ο Κόπερ και ο Ρίχτερ εξασφάλισαν νέα άδεια από τους πολωνικούς κρατικούς σιδηροδρόμους για να ξεκινήσουν νέες ανασκαφές. Η ανασκαφή ξεκίνησε στις 15 Αυγούστου 2016 με μια ομάδα 64 ατόμων, μεταξύ των οποίων μηχανικοί, γεωλόγοι, χημικοί, αρχαιολόγοι και ένας ειδικός στις στρατιωτικές κατεδαφίσεις. Η ανασκαφή κόστισε 116.000 ευρώ και χρηματοδοτήθηκε από ιδιώτες χορηγούς και εθελοντές. Τελικά σταμάτησε μετά από επτά ημέρες, όταν δεν βρέθηκαν ίχνη από το τρένο ή κάποια κρυφή σήραγγα. Οι εικόνες ραντάρ που πιστεύεται ότι ήταν το τρένο αποκαλύφθηκαν ότι ήταν φυσικοί σχηματισμοί πάγου.
Δεν βρήκαν τρένο αλλά έγιναν πλατεία
Ένας αξιωματούχος της πόλης είπε πως θα εισηγηθεί μία πλατεία της περιοχής να ονομαστεί Κόπερ και Ρίχτερ διότι όπως τόνισε ο τουρισμός αυξήθηκε κατά 44% για το έτος και είπε πως η δημοσιότητα που έχει λάβει η πόλη στα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης αξίζει περίπου 200 εκατομμύρια δολάρια λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ακόμα κι αν δεν υπάρχει το χρυσό τρένο μόνο η φήμη του ήταν αρκετή για να ανεβάσει το τουριστικό προϊόν στην περιοχή μας. Για μας είναι σα να βρήκαμε το χρυσό τρένο».

Ο αξιωματικός Μνημείων, Καλών Τεχνών και Αρχείων (MFAA) Τζέιμς Ρόριμερ 

επιβλέπει αμερικανούς στρατιώτες που ανακτούν λεηλατημένες πίνακες 

από το Κάστρο Νόισχβανστάιν στη Γερμανία

Δεν θα τα παρατήσει ποτέ
Ο Κόπερ και ο Ρίχτερ έκαναν και τρίτη έρευνα το 2017 χωρίς αποτέλεσμα. Τον Αύγουστο του 2018, ο Ρίχτερ αποχώρησε από την ομάδα ανασκαφών. Ο Κόπερ συνέχισε την προσπάθεια και αντί για τρένο βρήκε «ανεκτίμητες» τοιχογραφίες του 16ου αιώνα κρυμμένες πίσω από έναν τοίχο από γύψο, ενώ έκανε εργασίες ανακαίνισης σε ένα παλιό παλάτι στο χωριό Στρούγκα κοντά στο Βρότσλαβ. Οπως είπε μέχρι να πεθάνει ποτέ δεν θα σταματήσει να αναζητά το χρυσό τρένο των ναζί.