Οι μύθοι Κατρούγκαλου και η αλήθεια για τις συντάξεις

Οι συντάξεις με το νέο σύστημα υπολογισμού θα είναι πολύ χαμηλότερες –ακόμη και πάνω από 30%- σε σχέση με το υφιστάμενο καθεστώς.
Οι συντελεστές αναπλήρωσης για τους νέους συνταξιούχους δεν θα ξεκινούν από το 75% όπως υποστήριξε χθες στη Βουλή ο Γιώργος Κατρούγκαλος αλλά από πολύ χαμηλότερα.
Οι συντάξεις με το νέο σύστημα υπολογισμού θα είναι πολύ χαμηλότερες –ακόμη και πάνω από 30%- σε σχέση με το υφιστάμενο καθεστώς καθώς εκτός από τους συντελεστές, διαφοροποιείται και η βάση υπολογισμού της σύνταξης που είναι οι συντάξιμες αποδοχές.
Οι επικουρικές συντάξεις των νέων συνταξιούχων τις οποίες «προσθέτει» ο υπουργός για να ωραιοποιήσει την πραγματικότητα, δεν είναι εγγυημένες καθώς η καταβολή τους (και το ύψος τους) εξαρτάται από την μελλοντική οικονομική κατάσταση του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης. Όσο για τους υφιστάμενους συνταξιούχους, θα δουν τα ονόματά τους να προστίθενται σε ένα μακρύ κατάλογο λόγω της λεγόμενης «προσωπικής διαφοράς».
Ένα σημαντικό ποσό για κάθε συνταξιούχο (θα αντιστοιχεί ακόμη και στο 30% των συνολικών αποδοχών του) θα χαρακτηριστεί ως «προσωπική διαφορά». Προς το παρόν, θα εξακολουθήσει να καταβάλλεται αλλά η περικοπή στο μέλλον είναι πολύ πιθανή ειδικά από τη στιγμή που η χώρα πιέζεται για λήψη προληπτικών μέτρων σε περίπτωση αποκλίσεων.

Οι αριθμοί διαψεύδουν Κατρούγκαλο

Με επιλεκτικά στοιχεία που ενσωματώθηκαν στην αναλογιστική μελέτη για το ασφαλιστικό, ειδικά σε ότι αφορά στο ύψος των συντάξεων που θα καταβάλλονται από την ψήφιση του νομοσχεδίου και μετά, το υπουργείο Εργασίας επιχειρεί να ωραιοποιήσει την κατάσταση. Όσοι έμειναν με την εντύπωση μετά τις χθεσινές δηλώσεις Κατρούγκαλου ότι η σύνταξή τους θα είναι ένα ποσό ανάμεσα στο 75% και στο 102% του τελευταίου τους μισθού θα διαψευστούν οικτρά.
Στα 20 χρόνια ασφάλισης, ο πίνακας του υπουργείου υπολογίζει ότι η κύρια σύνταξη για συντάξιμο μισθό 800 ευρώ, βγαίνει 511 ευρώ που σημαίνει ότι το ποσοστό αναπλήρωσης της κύριας σύνταξης ανέρχεται στο 63% (ή στο 73% μαζί με την επικουρική). Τι γίνεται όμως για έναν ασφαλισμένο που θα αποχωρήσει με συντάξιμες αποδοχές 1600 ευρώ και 15 χρόνια ασφάλισης ή 20 χρόνια ασφάλισης;
Στην περίπτωση των 15 ετών, η κύρια σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 530 ευρώ και στα 20 έτη στα 638 ευρώ. Δηλαδή, το ποσοστό αναπλήρωσης για την κύρια σύνταξη στα 20 χρόνια ασφάλισης για κάποιον με αποδοχές 1600 ευρώ, ανέρχεται στο 40%. Ακόμη και στο ιδανικό σενάριο που ο συνταξιούχος θα εξασφαλίσει μια επικουρική σύνταξη με το μέγιστο δυνατό συντελεστή αναπλήρωσης (0,45% ανά έτος για όλη την 20ετία), η επικουρική θα ανέλθει στα 144 ευρώ. Μαζί με την κύρια, οι συντάξιμες αποδοχές θα διαμορφωθούν στα 782 ευρώ και ο τελικός συντελεστής αναπλήρωσης θα είναι 48,87%. Προφανώς καμία σχέση δεν έχει αυτός ο συντελεστής με το 75% που ανέφερε το πρωί ο υπουργός Εργασίας.
Τα παραδείγματα που ακολουθούν, δείχνουν ακριβώς πως θα διαμορφωθεί η πραγματικότητα για κάποιον που θα συνταξιοδοτηθεί με 15 χρόνια ασφάλισης:

Συντάξιμες αποδοχές	Σύνταξη	Ποσοστό αναπλήρωσης	Επικουρική (καλύτερο σενάριο)	Ποσοστό αναπλήρωσης με επικουρική)
600	414,3	69%	40,5	76%
800	437,4	55%	54	61%
1000	460,5	46%	67,5	53%
1200	483,6	40%	81	47%
1400	506,7	36%	94,5	43%
1600	529,8	33%	108	40%
1800	552,9	31%	121,5	37%
2000	576	29%	135	36%
2200	599,1	27%	148,5	34%
2400	622,2	26%	162	33%
2600	645,3	25%	175,5	32%
2800	668,4	24%	189	31%
3000	691,5	23%	202,5	30%
3500	749,25	21%	236,25	28%
4000	807	20%	270	27%
5000	922,5	18%	337,5	25%

Είναι προφανές ότι οι τελικοί συντελεστές αναπλήρωσης για κάποιον που θα αποχωρήσει με 15 χρόνια συντάξιμων αποδοχών (πιθανό λόγω μαύρης εργασίας και ανεργίας) θα πέφτει και κάτω από το 40%.
Ιδού πώς θα διαμορφώνεται η εικόνα και για τα 25 χρόνια:

Συντάξιμες αποδοχές	Σύνταξη	Ποσοστό αναπλήρωσης	Επικουρική (καλύτερο σενάριο)	Ποσοστό αναπλήρωσης με επικουρική)
600	508,08	85%	67,5	96%
800	549,44	69%	90	80%
1000	590,8	59%	112,5	70%
1200	632,16	53%	135	64%
1400	673,52	48%	157,5	59%
1600	714,88	45%	180	56%
1800	756,24	42%	202,5	53%
2000	797,6	40%	225	51%
2200	838,96	38%	247,5	49%
2400	880,32	37%	270	48%
2600	921,68	35%	292,5	47%
2800	963,04	34%	315	46%
3000	1004,4	33%	337,5	45%
3500	1107,8	32%	393,75	43%
4000	1211,2	30%	450	42%
5000	1418	28%	562,5	40%

Τι προκύπτει όμως αν οι νέες συντάξεις συγκριθούν με το υφιστάμενο καθεστώς;
Συνταξιούχος του δημοσίου με 35 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 2000 ευρώ, λαμβάνει σύνταξη 1338 ευρώ με το σημερινό καθεστώς. Με το νέο σύστημα, αν ληφθεί υπόψη ότι οι συντάξιμες αποδοχές δεν θα είναι 2000 ευρώ αλλά 1800 ευρώ (δηλαδή 10% χαμηλότερα κάτι που θα συμβεί οπωσδήποτε καθώς θα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του εργασιακού βίου και όχι η καλύτερη 3ετία ή 5ετία όπως σήμερα), η σύνταξη που θα προκύπτει θα είναι 993 ευρώ δηλαδή 25% μικρότερη.
Ο σημερινός συνταξιούχος του δημοσίου θα εξακολουθήσει να παίρνει τα 1338 ευρώ ωστόσο η διαφορά με τα 993 ευρώ δηλαδή τα 345 ευρώ θα μπουν σε έναν λογαριασμό ως «προσωπική διαφορά». Προς το παρόν, η κυβέρνηση λέει ότι οι σημερινές συντάξεις θα παραμείνουν «παγωμένες» και δεν θα αυξάνονται εφόσον φυσικά υπάρξουν αυξήσεις στο μέλλον. Και αυτό θα συνεχίζεται τουλάχιστον μέχρι να μηδενιστεί η προσωπική διαφορά. Ποιος όμως μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο η σημερινή ή η μελλοντική κυβέρνηση να κληθεί να μηδενίσει «εδώ και τώρα» προκειμένου να καλύψει την ανάγκη ενός ακόμη «πακέτου».
Οι προσωπικές διαφορές δεν υπάρχουν μόνο στις μεσαίες συντάξεις αλλά και στις χαμηλές. Συνταξιούχος του ΤΕΒΕ  με 15 χρόνια (και συντάξιμες αποδοχές 2000 ευρώ) λαμβάνει σήμερα σύνταξη 1037 ευρώ. Με το καινούργιο σύστημα, αν ο συντάξιμος μισθός προσδιοριστεί στα 1800 ευρώ, η σύνταξη θα βγει στα 553 ευρώ και αν βγει στα 1600 ευρώ, θα περιοριστεί στα 530 ευρώ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η «προσωπική διαφορά» θα φτάσει σχεδόν στη μισή σύνταξη.