Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2025

Έρχεται παρέλαση πλανητών στον ουρανό - Πώς μπορείτε να τους δείτε

Οι ευθυγραμμίσεις πέντε ή περισσότερων πλανητών είναι σπάνιες. Στη φετινή παρέλαση θα λάβουν μέρος και τρεις από τους πιο απομακρυσμένους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος.
Το 2025 ξεκινά με μια παρέλαση πλανητών στον ουρανό αύριο Τρίτη 21 Ιανουαρίου. 
Συγκεκριμένα, 6 πλανήτες, η Αφροδίτη, ο Άρης, ο Δίας, ο Κρόνος, οι οποίοι είναι ορατοί με γυμνά μάτια, καθώς και ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας οι οποίοι φαίνονται μόνο με κιάλια ή με ένα μικρό τηλεσκόπιο θα είναι ταυτόχρονα ορατοί στον ουρανό και θα μπορούν να παρατηρηθούν εύκολα σχεδόν από κάθε σημείο της Γης.
Οι πλανητικές ευθυγραμμίσεις, που στην πραγματικότητα δεν είναι ευθυγραμμίσεις αλλά ψευδαισθήσεις, έχουν γοητεύσει την ανθρωπότητα για χιλιετίες όπως μαρτυρούν καταγεγραμμένα στοιχεία που έχουν βρεθεί σε αρχαίους αιγυπτιακούς ναούς, σε βαβυλωνιακές επιγραφές και σε κινεζικά ημερολόγια. Το κοσμικό θαύμα έχει συνδεθεί επίσης περίφημα με τον αρχαίο πολιτισμό των Μάγια, ο οποίος το ερμήνευε ως προειδοποίηση από τους θεούς που θα οδηγούσε σε τραγωδία στη Γη. Για τη συγκεκριμένη παρέλαση των πλανητών, τώρα οι αστρολόγοι προβλέπουν μια περίοδο φώτισης, μεταμόρφωσης, εξαγνισμού και ενίσχυσης της πνευματικής ενέργειας.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα σοβαρά. Αν κάποιος/α χάσει την ευκαιρία να παρατηρήσει τους πλανήτες στις 21 του μήνα δεν πειράζει γιατί θα υπάρξει αρκετός χρόνος για να απολαύσει αυτήν την πλανητική παρέλαση, καθώς οι πλανήτες θα βρίσκονται σε πλεονεκτικά σημεία στον ουρανό για αρκετές μέρες.
«Το επερχόμενο φαινόμενο αναφέρεται ως «ευθυγράμμιση», παρά το ότι οι πλανήτες δεν βρίσκονται πραγματικά σε ευθεία γραμμή. Όταν όμως τους παρατηρούμε από τη Γη φαίνονται να βρίσκονται ο ένας δίπλα στον άλλον. Οι πλανήτες, όπως και η Γη, βρίσκονται όλοι στο ίδιο περίπου επίπεδο (το λεγόμενο επίπεδο της «εκλειπτικής» σύμφωνα με τους αστρονόμους) και γυρίζουν γύρω από τον Ήλιο διαγράφοντας σχεδόν κύκλους διαφορετικής ακτίνας. Αυτήν την περίοδο εμείς που βρισκόμαστε στη Γη, έχουμε τον Ήλιο από την μία πλευρά του ουρανού και από την άλλη τους 6 πλανήτες. Έτσι το βράδυ, όταν ο Ήλιος έχει δύσει και βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντα φαίνονται μαζί όλοι οι πλανήτες στον νυχτερινό ουρανό.



Μάλιστα φαίνονται να ακολουθεί ο ένας τον άλλο λες και κάνουν παρέλαση πάνω σε μια γραμμή. Το φαινόμενο ξεκινά στις 21 Ιανουαρίου και θα είναι ορατό μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου περίπου. Ωστόσο, καθώς όλοι οι πλανήτες αλλά και η Γη περιστρέφονται διαρκώς γύρω από τον Ήλιο, οι σχετικές θέσεις των πλανητών θα αλλάζουν ελαφρά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου», εξηγεί ο Καθηγητής Αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) αλλά και του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, κ. Βασίλης Χαρμανδάρης
Σύμφωνα με τον ίδιο, ενώ οι φαινόμενες προσεγγίσεις δύο πλανητών είναι συχνές, το να εμφανίζονται πέντε ή περισσότεροι πλανήτες την ίδια στιγμή στον ουρανό είναι αρκετά σπάνιο.
Πώς να παρακολουθήσετε το φαινόμενο
Για να έχετε την καλύτερη ορατότητα, αφήστε 20 έως 30 λεπτά τα μάτια σας να προσαρμοστούν στο σκοτάδι και επιλέξτε να δείτε αυτήν την πλανητική «ευθυγράμμιση» μετά τη δύση του ήλιου και από μια τοποθεσία μακριά από φωτορύπανση που δυσκολεύει την παρατήρηση αντικειμένων στον νυχτερινό ουρανό. Οι έξι πλανήτες θα εμφανιστούν σε ένα τόξο από την ανατολή προς τη δύση και από αυτούς, οι τέσσερις θα είναι ορατοί με γυμνά μάτια. Για τους άλλους δυο, τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα θα χρειαστεί ένα καλό ζευγάρι κιάλια υψηλής ισχύος ή ένα μικρό τηλεσκόπιο.
Παρακάτω περιγράφεται αναλυτικά το πού ακριβώς στον νυχτερινό ουρανό μπορείτε να αναζητήσετε κάθε πλανήτη στις 21 του μήνα, αλλά αν δεν είστε σίγουροι πώς να τους βρείτε, μην ανησυχείτε, γιατί εφαρμογές όπως το Stellarium μπορούν να βοηθήσουν στον εύκολο εντοπισμό πλανητών και άλλων ουράνιων αντικειμένων.
Πότε να παρατηρήσετε τους πλανήτες
Η καλύτερη ώρα για να δείτε τους πλανήτες στο βόρειο ημισφαίριο είναι λίγο μετά τη δύση του ηλίου, επειδή τρεις από αυτούς η Αφροδίτη, ο Κρόνος και ο Ποσειδώνας παρουσιάζονται μεταξύ 09:00 και 22:30 τοπική ώρα περίπου. Σημειώστε ότι η ακριβής ώρα που κάθε πλανήτης ανατέλλει και δύει διαφέρει ανάλογα με την τοποθεσία σας στη Γη. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έναν ιστότοπο όπως τον Time and Date για να βρείτε τους ακριβείς χρόνους για την τοποθεσία όπου πού βρίσκεστε. Είναι καλύτερο να ξεκινήσετε, αν μπορείτε, την παρατήρηση νωρίτερα το βράδυ επειδή η Αφροδίτη, ο Κρόνος και ο Ποσειδώνας θα κινηθούν χαμηλότερα προς τον ορίζοντα πριν από τη δύση τους και θα γίνονται ορατοί όλο και πιο δύσκολα όσο προχωρά το βράδυ.
Στις 21 Ιανουαρίου το φεγγάρι θα βρίσκεται στη φάση του τρίτου τετάρτου με τον δίσκο του να είναι φωτισμένος περίπου κατά 52% από την πλευρά της ανατολής. Επίσης, καθώς το φεγγάρι θα ανατείλει λίγο μετά τα μεσάνυχτα τοπική ώρα, δεν θα
επηρεάσει με το φως του την παρατήρηση λίγο μετά τη δύση του ηλίου. Οι συνθήκες θέασης θα παραμείνουν ιδανικές καθ’ όλη τη διάρκεια του υπόλοιπου Ιανουαρίου (με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει συννεφιά) και το φωτισμένο μέρος του φεγγαριού θα γίνεται όλο και μικρότερο μέχρι τη νέα σελήνη στις 29 Ιανουαρίου.
Το φεγγάρι θα ανατέλλει μετά τα μεσάνυχτα και τις πρώτες πρωινές ώρες όλο τον υπόλοιπο μήνα, προσφέροντας την τέλεια ευκαιρία για παρατήρηση του ουρανού μετά τη δύση του ηλίου. Η αστροπαρατήρηση θα γίνεται όλο και πιο δύσκολη στο πρώτο μισό του Φεβρουαρίου, όταν το φεγγάρι θα είναι πιο γεμάτο και ορατό μετά τη δύση του ηλίου.



Ο Άρης
Στις 21 Ιανουαρίου ο Άρης θα βρίσκεται στα ανατολικά, ακριβώς κάτω από τον αστερισμό των Διδύμων σε αντιδιαμετρική θέση με τον Ήλιο, που σημαίνει ότι η Γη θα βρίσκεται ακριβώς ανάμεσα σε αυτόν και στον Ήλιο. Έτσι ο Κόκκινος Πλανήτης θα εμφανίζεται στη μεγαλύτερη και στη φωτεινότερη του μορφή και θα είναι ορατός όλη τη νύχτα. Ο Άρης είναι εύκολα ορατός με γυμνό μάτι, αλλά αν χρησιμοποιήσετε ένα μικρό τηλεσκόπιο, θα δείτε τον βόρειο πολικό πάγο του, ο οποίος εκτείνεται σε περισσότερα από 600 μίλια , και το Vallis Marineris, το μεγαλύτερο φαράγγι στο ηλιακό σύστημα, που εκτείνεται κατά μήκος του ισημερινού του Άρη σε 1.800 μίλια.
Ο Δίας
Ο Δίας θα βρίσκεται στα δυτικά του Άρη, στον αστερισμό του Ταύρου και θα είναι εύκολα ορατός με γυμνό μάτι. Ένα ζευγάρι κιάλια υψηλής ισχύος θα σας επιτρέψει να δείτε τα φεγγάρια του και πιθανώς τις ζώνες των νεφών του, αλλά ένα μικρό τηλεσκόπιο θα σας επιτρέψει να δείτε τον γιγάντιο πλανήτη με ακόμη μεγαλύτερη λεπτομέρεια. Αναζητήστε τις ζώνες νεφών του Δία και την εκπληκτική Κόκκινη Κηλίδα του, έναν αντικυκλώνα που έχει πλάτος πάνω από 10.000 μίλια, 1,3 φορές το πλάτος της Γης. Η Κόκκινη Κηλίδα δεν είναι πάντα ορατή από τη Γη, επειδή οι μέρες του Δία είναι περίπου 10 ώρες , που σημαίνει ότι η καταιγίδα περνά ένα αρκετά μεγάλο μέρος του χρόνου κοιτώντας μακριά από τη Γη πολλές νύχτες. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το Sky & Telescope για να δείτε πότε θα γίνει ορατή από την τοποθεσία σας Ο Δίας θα είναι ορατός για το μεγαλύτερο μέρος της νύχτας. Ανατέλλει από τα μέσα της 21ης ​​Ιανουαρίου έως αργά το απόγευμα και δύει μεταξύ 03:00 και 05:00 τα χαράματα της 22ας Ιανουαρίου, ανάλογα με την τοποθεσία σας.
Ο Ουρανός
Στις 21 του μήνα ο Ουρανός θα βρίσκεται περίπου 50 μοίρες δυτικά του Δία και λίγο πιο κάτω από αυτόν, κοντά στις Πλειάδες , ένα φωτεινό αστρικό σμήνος που είναι ορατό με γυμνό μάτι. Θα χρειαστείτε ένα ζευγάρι κιάλια υψηλής ισχύος ή ένα μικρό τηλεσκόπιο για να τον δείτε, καθώς είναι πολύ αμυδρός για να φανεί εύκολα με γυμνό μάτι. Μέσω αυτού του εξοπλισμού, ο Ουρανός θα φαίνεται σαν αστέρι με μια απαλή μπλε απόχρωση. Αν και έχει δακτυλίους, είναι πολύ αμυδροί για να φανούν ακόμη και με καλό εξοπλισμό. Ενδεχομένως, εάν έχετε ένα ισχυρό τηλεσκόπιο, θα μπορούσατε να δείτε τα φεγγάρια του. Ο Ουρανός ανατέλλει στις 21 του μήνα νωρίς έως τα μέσα του απογεύματος και δύει περίπου μεταξύ 02:00 και 03:00 τη νύχτα τοπική ώρα στις 22 Ιανουαρίου. Η παρουσία του σεληνόφωτος τον καθιστά σχεδόν αόρατο, γι' αυτό προσπαθήστε να τον δείτε πριν την ανατολή του φεγγαριού γύρω στα μεσάνυχτα.
Ο Ποσειδώνας
Η Αφροδίτη, ο Κρόνος και ο Ποσειδώνας θα συγκεντρωθούν πάνω από τον αστερισμό του Υδροχόου, κοντά στον δυτικό ορίζοντα. Ο Ποσειδώνας θα είναι περίπου 9 μοίρες πάνω και ελαφρώς ανατολικά της Αφροδίτης. Ο Ποσειδώνας είναι ορατός μόνο με κιάλια υψηλής ισχύος ή με ένα μικρό τηλεσκόπιο, μοιάζει με αστέρι και έχει επίσης δακτυλίους, που δεν είναι ορατοί με ερασιτεχνικό εξοπλισμό αστροπαρατήρησης. Εάν έχετε ένα πολύ ισχυρό τηλεσκόπιο σε συνδυασμό με πολύ σκοτεινό ουρανό, ίσως μπορέσετε να δείτε το μεγαλύτερο φεγγάρι του Ποσειδώνα, τον Τρίτωνα. Ο Ποσειδώνας ανατέλλει μεταξύ 09:30 και 10:30 και δύει περίπου μεταξύ 21:30 και 22:30 τοπική ώρα, οπότε επιχειρήστε να τον δείτε λίγο μετά τη δύση του ηλίου πριν βυθιστεί χαμηλά στον ορίζοντα.
Η Αφροδίτη και ο Κρόνος
Η Αφροδίτη και ο Κρόνος θα είναι χαμηλά στον ουρανό προς τα δυτικά και εύκολα ορατοί με γυμνό μάτι. Η Αφροδίτη είναι το δεύτερο πιο φωτεινό αντικείμενο στον νυχτερινό ουρανό μετά το φεγγάρι. Οι πλανήτες Αφροδίτη και Κρόνος θα πλησιάσουν ο ένας τον άλλον στις 17-18 Ιανουαρίου, απέχοντας μόλις 2 μοίρες μεταξύ τους σε σύνοδο. Στις 21 του μήνα θα παραμείνουν κοντά, σε απόσταση περίπου 3 μοιρών και έτσι πιθανότατα θα μπορείτε να δείτε και τους δύο μαζί με κιάλια υψηλής ισχύος ή με ένα τηλεσκόπιο. Η Αφροδίτη είναι πολύ φωτεινή για να φανούν λεπτομέρειες στην επιφάνειά της, αλλά μπορείτε να παρατηρήσετε τα φεγγάρια και τους δακτυλίους του Κρόνου με απλό εξοπλισμό.
Η Αφροδίτη και ο Κρόνος ανατέλλουν λίγο πριν τις 10:30 τοπική ώρα και δύουν μεταξύ 21:30 και 22:00, επομένως χρειάζεται να ξεκινήσετε την παρατήρηση του ουρανού νωρίτερα το βράδυ για να δείτε αυτούς τους πλανήτες πριν εξαφανιστούν. Σε αυτή την πλανητική παρέλαση τις τελευταίες μέρες του Φεβρουαρίου θα συμμετάσχει και ο Ερμής. Μέχρι να ξεκινήσει ο Μάρτιος, ο Ερμής, ο Κρόνος και ο Ποσειδώνας θα έχουν παρασυρθεί πολύ κοντά στον ήλιο και θα είναι εύκολα ορατοί, με την Αφροδίτη να τους ακολουθεί όχι πολύ πίσω, αφήνοντας τον Δία, τον Άρη και τον Ουρανό να παραμείνουν στον νυχτερινό ουρανό μέχρι την επόμενη πλανητική παρέλαση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλια
Δεν βρέθηκαν σχόλια γι'αυτό το άρθρο.
Γίνε ο πρώτος που θα σχολιάσει το άρθρο χρησιμοποιώντας την παρακάτω φόρμα