Εθνικό Μητρώο Παροχών: Πώς θα μπει τάξη στο αλαλούμ των επιδομάτων

Κατάργηση των επικαλύψεων και γενικότερα ξεκαθάρισμα του αλαλούμ που επικρατεί με τα επιδόματα- από κοινωνικά επιδόματα και επιδοτήσεις έως φοροαπαλλαγές και κρατικές ενισχύσεις - να γίνει μέχρι το τέλος του 2025, οπότε και θα συσταθεί το ηλεκτρονικό Εθνικό Μητρώο Παροχών.
Στο Μητρώο θα καταγραφούν όλα τα επιδόματα και τα ευρύτερα επιδόματα σε είδος και σε χρήμα που χορηγούνται από το κράτος σε φυσικά πρόσωπα. Οι σχετικές διατάξεις που αφορούν το νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών, με στόχο τον εξορθολογισμό και τη δικαιότερη απονομή τους στις ευάλωτες οικονομικές ομάδες του πληθυσμού.
Σήμερα, από τον ΟΠΕΚΑ, ενδεικτικά για τον μήνα Απρίλιο, καταβλήθηκαν επιδρομές συνολικού ύψους 182.007.298 ευρώ.Στο Μητρώο θα καταγραφούν οι δικαιούχοι, τα κριτήρια χορήγησης ανά ΑΦΜ και τα ποσά που καταβάλλουν το Δημόσιο, ώστε να υπάρχει πλήρης εικόνα για την επιδοματική πολιτική και τη στόχευσή της. Το σύστημα θα λειτουργεί διαλειτουργικά με την πλατφόρμα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), επιτρέποντας τη διασταύρωση εισοδηματικών και οικογενειακών, προκειμένου τα επιδόματα να κατευθύνονται σε όσους πραγματικά έχουν ανάγκη —και όχι σε όσους αποκρύπτουν εισοδήματα για να λαμβάνουν 2 και 3 επιδόματα ταυτόχρονα.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΘΟ, το Εθνικό Μητρώο Παροχών θα συγκεντρώσει σε ένα ενιαίο και συνεκτικό μητρώο τις παροχές σε χρήμα και σε είδος που χορηγείται από το Δημόσιο προς φυσικά πρόσωπα, ανοίγοντας το δρόμο για την παραγωγική αξιοποίηση των δεδομένων του Δημοσίου.
Τι θα προσφέρει το Μητρώο
Με τη δημιουργία του, το κράτος που μπορεί να γνωρίζει με ακρίβεια:

• Πόσοι και ποιοι πολίτες λαμβάνουν, με ανάλυση και στο σύνολό τους.
• Από ποιες πηγές προέρχονται αυτές οι παροχές.
• Ποια είναι η συνολική δαπάνη για κάθε κατηγορία παροχής.
• Αν υπάρχουν περιπτώσεις ασύμβατης διπλοεπιχείρησης και αδικαιολόγητης λήψης παροχών.
• Ποια είναι η αποδοτικότητα και ο αντίκτυπος κάθε παροχής.
• Ποιες δεν παράγουν αποτέλεσμα.

Έτσι, εκτός από τη μεγάλη εικόνα, το Δημόσιο που έχει τη δυνατότητα καλύτερου ανασχεδιασμού και στόχευσης των παροχών στους δικαιούχους.
Ποια επιδόματα θα ενταχθούν πρώτα
στην πρώτη φάση λειτουργίας του Μητρού, προβλέπεται να ενταχθούν 29 επιδόματα από τον ΟΠΕΚΑ και τη ΔΥΠΑ, μεταξύ των οποίων:

• το επίδομα ανεργίας,
• το επίδομα παιδιού,
• το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας,
• τα αναπηρικά επιδόματα,
• η παροχή ανασφάλιστων υπερηλίκων κ.λπ.

Ο στόχος είναι, στο άμεσο μέλλον, να ενωθούν επίσης οι αγροτικές ενισχύσεις, το φοιτητικό επίδομα, καθώς και το σύνολο των παροχών που χορηγούνται από το Δημόσιο σε φυσικά πρόσωπα.
Αυξήσεις επιδομάτων από το 2026
Με τη θέση του Εθνικού Μητρώου Παροχών, θα έρθουν και οι αυξήσεις από το 2026 στα τρία βασικά επιδόματα του ΟΠΕΚΑ, που έχουν πάνω από 500.000 δικαιούχους. Παράλληλα, θα τεθούν νέα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια για τη χορήγησή τους.
Τα επιδόματα που θα αυξηθούν το επόμενο έτος:

• Το Ελάιστο Εγγυημένο, το οποίο από τα 216 ευρώ εισόδημα, αλλά με μεγαλύτερη και καλύτερη στόχευση.
• Το επίδομα στέγασης, με ανώτατο ποσό τα 210 ευρώ και δύο κλίμακες, ώστε να μην εξέρχεται από την περίμετρο των δικαιούχων κάποιος μόλις αυξηθεί λίγο το εισόδημά του.
• Το επίδομα παιδιού, το οποίο για την 1η κλίμακα (για χαμηλά εισοδήματα) διαμορφώνεται:από 70€ στα 75€ (πρώτο και δεύτερο παιδί),
• από 140€ στα 150€ (για τρίτο παιδί και άνω).

Επίσης, ενοποιούνται η 2η και η 3η εισοδηματική κλίμακα, διαμορφώνοντας τα ποσά στα 45€ ανά παιδί και στα 90€ για τρίτο παιδί και κάθε επόμενο.
Σημαντική σημείωση: Οι αυξήσεις συνοδεύονται από έκπτωση 20% στο εισόδημα που λαμβάνεται υπόψη για την κατάθεση του επιδόματος. Η έκπτωση θα παρέχεται μόνο για όσους έχουν εισόδημα από μισθωτή εργασία (όχι από ελεύθερο επάγγελμα).
Παράδειγμα: Μια οικογένεια με δύο παιδιά και δύο εργαζόμενους γονείς με εισοδήματα 32.000 ευρώ, που σήμερα δεν λαμβάνει επίδομα (λόγω υπέρβασης του ορίου), στο εξής θα δικαιούνται 90 ευρώ μηνιαίως για τα δύο παιδιά, καθώς έχει έκπτωση 20% —οπότε το εισόδημά της θα διαμορφωθεί στα 25.600 ευρώ.
Ποια επιδόματα πληρώνονται σήμερα

• Επίδομα Στέγασης: δικαιούχοι 194.789 – 23.548.654 ευρώ
• Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα: δικαιούχοι 160.395 – 36.505.178 ευρώ
• Αναπηρικά: δικαιούχοι 193.936 – 89.016.638 ευρώ
• Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής: δικαιούχοι 523 – 180.562 ευρώ
• Επίδομα Ομογενών: δικαιούχοι 5.244 – 184.646 ευρώ
• Επίδομα Ανασφαλιστών Υπερηλίκων, ν. 1296/1982: δικαιούχοι 13.306 – 5.116.108 ευρώ
• Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Υπερηλίκων: δικαιούχοι 21.204 – 9.177.103 ευρώ
• Έξοδα Κηδείας: δικαιούχοι 102 – 81.296 ευρώ
• Επίδομα Γέννησης: δικαιούχοι 9.836 – 12.924.700 ευρώ
• Επίδομα Ορεινών και μειονεκτικών περιοχών: δικαιούχοι 1 – 600 ευρώ
• Κόκκινα Δάνεια: δικαιούχοι 2.288 – 202.213 ευρώ
• Προστατευόμενα τέκνα θανόντων σε φυσικές καταστροφές: δικαιούχοι 21 – 21.000 ευρώ
• Ευάλωτοι οφειλέτες: δικαιούχοι 260 – 28.273 ευρώ
• Επίδομα Αναδοχής: δικαιούχοι 600 – 463.342 ευρώ
• Πρόγραμμα Προσωπικού βοηθού: δικαιούχοι 1.837 – 1.417.283 ευρώ
• Επίδομα Αλληλεγγύης για την Ελληνική Μειονότητα Αλβανίας: δικαιούχοι 13.485 – 3.139.702 ευρώ.