Ανάλυση: Στενάζει η αγορά από τις κατασχέσεις... "στα τυφλά"

Οι κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών από την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία στα «τυφλά» είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα αυτή τη στιγμή στην αγορά. Ο Συνήγορος του Πολίτηανέδειξε πολλές από τις πτυχές του προβλήματος και οι απαντήσεις που έδωσε ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων μόνο αισιοδοξία ότι κάτι θα αλλάξει δεν άφησαν να φανεί.
Στις διαπιστώσεις της μιας Ανεξάρτητης Αρχής ότι κατάσχονται μέχρι και επιδόματα, η άλλη Ανεξάρτητη Αρχή δεν είχε τίποτα ουσιαστικό να πει. Το επιχείρημα Πιτσιλή ότι «μειώθηκαν το 2018 οι δεσμεύσεις» μπορεί εύκολα να το αντικρούσει κάποιος: «Πώς να μην υπάρξει μείωση στον ρυθμό όταν έχουμε φτάσει να είναι δεσμευμένοι οι τραπεζικοί λογαριασμοί του 67% των πολιτών που έχουν χρέη άνω
των 500 ευρώ;».
Η παράθεση στοιχείων ότι «δεν πλήττονται οι έχοντες μικρές οφειλές» επίσης δεν ικανοποιεί κανέναν. Πρώτον διότι ουδέποτε η ΑΑΔΕ έχει δώσει στη δημοσιότητα στοιχεία που να αποδεικνύουν την απόδοση του μέτρου των δεσμεύσεων τραπεζικών λογαριασμών. Δεύτερον διότι όταν έχουν δεσμευτεί οι τραπεζικοί λογαριασμοί 1,2 εκατομμυρίων πολιτών είναι βέβαιο ότι το μέτρο έχει αγγίξει και μικροοφειλέτες. Και τρίτον διότι εδώ και μήνες υπόσχεται η ΑΑΔΕ ότι σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών να δώσει μια λύση ώστε να ξεμπλοκάρονται εύκολα οι τραπεζικοί λογαριασμοί και ακόμη δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα.
Τι προκύπτει από τη χθεσινή έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη αλλά και τις απαντήσεις του κ. Πιτσιλή;
· Ότι είναι υπαρκτό το πρόβλημα της μη ειδοποίησης κληρονόμων και αλληλεγγύως ευθυνόμενων προσώπων για την ύπαρξη χρεών με αποτέλεσμα χιλιάδες πολίτες να έχουν μπλέξει στα μαύρα κατάστιχα των οφειλετών του δημοσίου χωρίς να το γνωρίζουν. Τι είπε επί του θέματος ο κ. Πιτσιλής; «Δυστυχώς, τεχνικά προβλήματα που συνδέονται με την παλαιότητα δομικών πληροφοριακών συστημάτων της Α.Α.Δ.Ε. δυσχεραίνουν το έργο του προσωπικού μας. Είμαστε όμως έτοιμοι να διορθώσουμε οποιοδήποτε λάθος έχει συμβεί προκειμένου κανείς φορολογούμενος να μην αποστερηθεί το θεμελιώδες δικαίωμά του για έννομη προστασία».
· Ότι είναι υπαρκτό το πρόβλημα του αιφνιδιασμού του οφειλέτη κατά την επιβολή της κατάσχεσης στα χέρια τρίτου. Πόσοι έχουν διαπιστώσει το μπλοκάρισμα του τραπεζικού τους λογαριασμού στο ταμείο του supermarket; Ο κ. Πιτσιλής περιχαρακώθηκε από την πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου με την οποία κρίθηκε ότι «η μη προηγούμενη ειδοποίηση του οφειλέτη πριν από την επιβολή της κατάσχεσης, δεν αντίκειται σε υπέρτερης ισχύος κανόνες δικαίου, καθώς και το σκεπτικό των αποφάσεων αυτών».
Είπε και άλλα η έκθεση του Συνηγόρου τα οποία έμειναν και αυτά αναπάντητα: Τα σφάλματα, ακόμη και με μορφή αριθμητικού λάθους εις βάρος των φορολογούμενων δεν διορθώνονται με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να είναι υποχρεωμένοι να προσφύγουν στη δικαιοσύνη για να βρουν το δίκιο τους. Ακόμη και αν υπάρξει αναγνώριση του λάθους, το δημόσιο δεν επιστρέφει χρήματα αλλά προχωρεί σε συμψηφισμό με υπάρχουσες οφειλές και υποχρεώσεις.
Οι αγροτικές επιδοτήσεις, «παρά την κατηγορηματική διαβεβαίωση ότι καταβάλλονται στο ακέραιο στους δικαιούχους, καταλήγουν σε πλείστες περιπτώσεις να μην φτάνουν στα χέρια των αγροτών οφειλετών του δημοσίου λόγω μη θέσπισης ρητής διάταξης περί ακατάσχετου στην ελληνική νομοθεσία. Τα προνοιακά επιδόματα και ασφαλιστικά βοηθήματα, δεν τυγχάνουν συνολικής και ενιαίας προστασίας αλλά κατατρύχονται από αποσπασματική πολυνομοθεσία η οποία συχνά οδηγεί στην κατάσχεσή τους. Συχνά, παρατηρούνται και περιπτώσεις υπερείσπραξης απαιτήσεων «λόγω τού ότι κατά την ακολουθούμενη ηλεκτρονική διαδικασία κοινοποίησης των κατασχετηρίων από το ΚΕΑΟ προς τα πιστωτικά ιδρύματα, δεν έχει προβλεφθεί τρόπος ελέγχου, σχετικά με το αν το ποσό που δεσμεύεται σε μία τράπεζα όπου τηρεί λογαριασμό ο οφειλέτης έχει ήδη δεσμευθεί και αποδοθεί στο ΚΕΑΟ από άλλη τράπεζα».
Τι υποτίθεται ότι θα έπρεπε να έχει ήδη γίνει;
Η ΑΑΔΕ και το υπουργείο Οικονομικών είχαν υποσχεθεί έναν μηχανισμό ταχύτερης αποδέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών σε περίπτωση που ο οφειλέτης έμπαινε σε μια διαδικασία έστω και σταδιακής αποπληρωμής της οφειλής του.
Διότι αυτή τη στιγμή, για να ξεμπλοκάρει ένας λογαριασμός, πρέπει να αποπληρωθεί ακόμη και το 50-70% της συνολικής οφειλής πράγμα σχεδόν αδύνατον για τους περισσότερους. Τι από αυτά έχει γίνει; Προς το παρόν τίποτα.