Ξεμπλοκάρει το Κτηματολόγιο για τις μεταβιβάσεις ακινήτων

Το ξεμπλοκάρισμα των μεταβιβάσεων, γονικών παροχών και κληρονομιών σε ακίνητα με ιδιοκτησιακές εκκρεμότητες προβλέπει άρθρο του νομοσχεδίου για το Κτηματολόγιο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Με το νομοσχέδιο ανοίγει ο δρόμος προκειμένου οι εν λόγω ιδιοκτήτες να μπορούν να πουλήσουν ή να μεταβιβάσου μπλοκαρισμένα από το Κτηματολόγιο ακίνητα, «μεταφέροντας» όμως και τις υποχρεώσεις όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία εξέτασης των αντιρρήσεων.
Αυτή την στιγμή περίπου 180.000 αιτήσεις αντιρρήσεων είναι στα συρτάρια του Κτηματολογίου.
Το νέο νομοσχέδιο για το Κτηματολόγιο προβλέπει αγοραπωλησίες με ιδιοκτησιακές εκκρεμότητες, οι οποίες θα καταχωρίζονται στο κτηματολογικό φύλλο κάθε ακινήτου. Πρόκειται για ένα ζήτημα που προκαλούσε «πονοκέφαλο» τόσο στους ιδιοκτήτες που δεν μπορούσαν να προχωρήσουν καμία πράξη όσο και στο Κτηματολόγιο που έπρεπε να εξετάσει πρώτα εκατοντάδες αντιρρήσεις.
Η οριστική επίλυση των διαφορών θα γίνεται σε δεύτερο χρόνο, ενώ στο μεταξύ διάστημα οι ενδιαφερόμενοι θα λαμβάνουν γνώση για την κατάσταση του ακινήτου, θα έχουν την ευθύνη της απόφασης αν θα προχωρήσουν στην αγορά ή θα αποδεχτούν τη μεταβίβαση (γονική παροχή ή κληρονομιά), ενώ πρόκειται να επηρεαστούν και οι τιμές της αγοράς τέτοιων ακινήτων.
«Με το άρθρο 10 διασφαλίζεται ότι θα παραμείνουν εντός συναλλαγής ακίνητα, για τα οποία εκκρεμούν αιτήσεις διόρθωσης ενώπιον των Επιτροπών του άρθρου 7Α του N. 2308/1995. Με άλλα λόγια, η διάταξη είναι αναγκαία, προκειμένου να μην υπάρξει ρυθμιστικό κενό για τις μεταβιβάσεις και τις επιβαρύνσεις των δικαιωμάτων επί των εν λόγω ακινήτων έως ότου εκδοθεί απόφαση από τις Επιτροπές του άρθρου 7Α του N. 2308/1995. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ρητώς ότι τα εγγραπτέα δικαιώματα τόσο του εμφανιζόμενου στην πρώτη κτηματολογική εγγραφή όσο και του αιτούντος τη διόρθωση δύνανται να μεταβιβαστούν, αλλοιωθούν, καταργηθούν ή επιβαρυνθούν κατά τις γενικές διατάξεις και πριν την έκδοση απόφασης από την Επιτροπή. Η εν λόγω μεταβολή τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της απόρριψης της εκκρεμούς αίτησης διόρθωσης, εφόσον τη μεταβολή προκάλεσε ο εμφανιζόμενος ως δικαιούχος, ή της αποδοχής αυτής, εφόσον τη μεταβολή προκάλεσε ο αιτίων τη διόρθωση, ενώ δεν απαιτείται η καταχώριση της σχετικής πράξης στο Κτηματολόγιο», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην αιτιολογική έκθεση.
Πιο συγκεκριμένα, με τις νέες ρυθμίσεις παρέχεται στο Κτηματολόγιο η δυνατότητα να εκδώσει διαπιστωτική πράξη περαίωσης της κτηματογράφησης σε χρονικό σημείο πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων διόρθωσης. Για όσα ακίνητα έχουν υποβληθεί αιτήσεις διόρθωσης, η συζήτηση των οποίων εκκρεμεί ενώπιον των Επιτροπών Εξέτασης, η σχετική εκκρεμότητα σημειώνεται στο οικείο κτηματολογικό φύλλο ώστε ενδεχόμενος αγοραστής στις περιπτώσεις αγοραπωλησίας να γνωρίζει εξαρχής τα βάρη του ακινήτου, για το οποίο ενδιαφέρεται.
Με άλλο άρθρο του νομοσχεδίου δημιουργείται ηλεκτρονική πλατφόρμα υποστήριξης της διενέργειας εμπραγμάτων δικαιοπραξιών επί ακινήτων με την ονομασία «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου», που λειτουργεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης. Στόχος η απλούστευση και ψηφιοποίηση της διαδικασίας συλλογής δικαιολογητικών που απαιτούνται στη σύνταξη συμβολαιογραφικών εγγράφων για τη σύσταση, μετάθεση, αλλοίωση ή κατάργηση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο. Η διαδικασία θα ξεκινά και θα ολοκληρώνεται ηλεκτρονικά στο γραφείο του συμβολαιογράφου, παρέχοντας σε όλους τους συμβαλλόμενους όλα τα εχέγγυα ότι η αγοραπωλησία θα ολοκληρωθεί ορθά.
Η επιτάχυνση θα επιτευχθεί πρωτίστως μέσα από την ψηφιοποίηση περισσότερων από 17 πιστοποιητικών: τα έγγραφα αυτά, τα οποία μέχρι σήμερα αναζητούνται σε έντυπη μορφή από μια σειρά υπηρεσιών, σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου θα χορηγούνται ηλεκτρονικά, μέσα από ένα εκτεταμένο πλαίσιο διασυνδέσεων μεταξύ των μητρώων του Δημοσίου.
Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα διαλειτουργεί με τα πληροφοριακά συστήματα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), του ΤΕΕ και του «Ελληνικού Κτηματολογίου», από τα οποία θα αντλεί πληροφορίες και έγγραφα.
Τα ενδιαφερόμενα μέρη και ο συμβολαιογράφος που συντάσσει τη σχετική πράξη θα εισέρχονται κατόπιν αυθεντικοποίησης με τη χρήση των κωδικών του TAXISnet ή με τη χρήση των διαπιστευτηρίων του Μητρώου Συμβολαιογράφων, αντίστοιχα, ενώ το ένα μέρος θα μπορεί να εξουσιοδοτεί αυτόματα το άλλο.
Πρόκειται για μια παρέμβαση που αποσκοπεί στην απλοποίηση και την ψηφιοποίηση των επιμέρους διαδικασιών σε μια αγοραπωλησία.
Σημαντικό ακόμα σημείο είναι η αναμόρφωση της διαδικασίας διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη». Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου η συναίνεση του Ελληνικού Δημοσίου για τη διόρθωση προδήλου σφάλματος θα τεκμαίρεται από τη μη προβολή αντιρρήσεων εντός 60 ημερών από την επίδοση σε αυτό της αίτησης, αντί της ρητής συναίνεσης που απαιτεί το ισχύον πλαίσιο.
Ειδικότερα, εισάγεται η υποχρέωση επίδοσης της αίτησης διόρθωσης στο Ελληνικό Δημόσιο εντός προθεσμίας δέκα ημερών. Δεν απαιτείται πλέον η ρητή συναίνεση του Ελληνικού Δημοσίου, προκειμένου να διορθωθεί μια τέτοια εγγραφή με τη διαδικασία διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος, αλλά τεκμαίρεται η συναίνεσή του, εάν δεν προβάλλει αντιρρήσεις εντός 60 ημερών από την επίδοση σε αυτό της αίτησης διόρθωσης. Σε αυτήν την περίπτωση ο προϊστάμενος του Κτηματολογικού Γραφείου οφείλει, εφόσον πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις, να προβεί στην αιτούμενη διόρθωση. Εάν το Ελληνικό Δημόσιο προβάλλει δικαίωμα επί του ακινήτου, η αίτηση διόρθωσης απορρίπτεται και η σχετική ανακρίβεια θα πρέπει να διορθωθεί δικαστικά. Αντίθετα, στην περίπτωση που το Δημόσιο δεν αντιλέξει στην αιτηθείσα διόρθωση, η αίτηση θα γίνεται υποχρεωτικά δεκτή και ο προϊστάμενος θα προβαίνει στη διόρθωση.
Επιστροφή εργαζομένων αλλά και δυνατότητα σύναψης συμβάσεων, προβλέπουν επίσης άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου.
Πιο συγκεκριμένα, θα υπάρχει η δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμβάσεων με το ΤΕΕ για την παροχή υποστηρικτικών τεχνικών υπηρεσιών στον Φορέα, η δημιουργία μητρώου διαπιστευμένων μηχανικών για την υποστήριξη στις ενημερώσεις των κτηματολογικών διαγραμμάτων αλλά και η παροχή «δεύτερης ευκαιρίας» στους άμισθους υποθηκοφύλακες και τους υπαλλήλους των έμμισθων υποθηκοφυλακείων να μεταφερθούν στον Φορέα.