Επτά παρεμβάσεις στην αγορά ακινήτων – Τι αλλάζει σε ΕΝΦΙΑ και αντικειμενικές αξίες

Mε στόχο έσοδα πάνω από 3,2 δις ευρώ το 2024 από την φορολογία αλλά και την εκμετάλλευση ακινήτων το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας προχωρά σε μία σειρά από παρεμβάσεις. Επέκταση αντικειμενικών αξιών και ευθυγράμμιση με τις εμπορικές τιμές, περισσότερες δόσεις στον ΕΝΦΙΑ, αυτόματη συμπλήρωση του Ε9 για γονικές παροχές και δωρεές, επέκταση της αναστολής του ΦΠΑ, φοροαπαλλαγή για δαπάνες ανακαίνισης, είναι ορισμένες από τις παρεμβάσεις.
Οι βασικότερες κυβερνητικές παρεμβάσεις προβλέπουν :
1. ΕΝΦΙΑ
Από τα τέλη Απριλίου, ένα μήνα νωρίτερα σε σχέση με το υφιστάμενο καθεστώς και σε 11 μηνιαίες δόσεις αντί για 10 θα κληθούν να πληρώσουν το φετινό λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ πάνω από 6 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία με την οποία οι ιδιοκτήτες ακινήτων εισέρχονται στην πλατφόρμα για να επιβεβαιώσουν τα στοιχεία που έχουν στείλει οι ασφαλιστικές εταιρείες προκειμένου να κερδίσουν έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ για τις κατοικίες που έχουν ασφαλίσει για φυσικές καταστροφές, η ΑΑΔΕ θα ξεκινήσει την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ με στόχο τα νέα εκκαθαριστικά να φτάσουν στους φορολογούμενους τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου.
Το μέτρο αναμένεται να διευκολύνει τους φορολογούμενους στην πληρωμή του φόρου, καθώς η αύξηση του αριθμού των δόσεων «ψαλιδίζει» το ποσό που θα πρέπει να πληρώνουν κάθε μήνα στην εφορία, σε μία περίοδο που η ακρίβεια απορροφά το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων των νοικοκυριών.
2. Αντικειμενικές αξίες
Μέσα στους επόμενους μήνες θα αποκτήσουν για πρώτη φορά αντικειμενική αξία οι τελευταίες 2.167 περιοχές της χώρας που είναι εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας. Η ένταξη στο σύστημα θα φέρει αυτόματα αναπροσαρμογές στον ΕΝΦΙΑ, τους φόρους μεταβίβασης, τον ΤΑΠ, τα τεκμήρια διαβίωσης και το τεκμαρτό εισόδημα και σε τέλη και εισφορές που υπολογίζονται με βάση την αντικειμενική αξία.
3. Δαπάνες ανακαίνισης
Οι δαπάνες για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ.
Οι δαπάνες για υλικά λαμβάνονται υπόψη μέχρι ποσού που αντιστοιχεί στο 1/3 του ποσού για δαπάνες υπηρεσιών. Όλες οι δαπάνες θα πρέπει να προκύπτουν από τιμολόγια τα οποία έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ από τον προμηθευτή μέσω του συστήματος myDATA.
4. Βραχυχρόνιες μισθώσεις
Τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν τρία ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση θα υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, να τηρούν βιβλία και να εκδίδουν φορολογικά στοιχεία.
Επίσης οι υπόχρεοι θα επιβαρύνονται με ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ. Παράλληλα προβλέπεται αύξηση προστίμων για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης:
Τα πρόστιμο για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, το οποίο σήμερα είναι οριζόντιο, ανέρχεται σε 5.000 ευρώ και επιβάλλεται στον διαχειριστή, είτε είναι κύριος ή επικαρπωτής ή τρίτος, θα ορίζεται πλέον στο 50% των ακαθαρίστων εσόδων του εκάστοτε τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο στα 5.000 ευρώ.
5. Αυτόματο Ε9
H αυτόματη δημιουργία και υποβολή δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) επεκτείνεται, μετά τις αγοραπωλησίες, και στις δηλώσεις φόρου δωρεάς και γονικής παροχής ακινήτων μέσω της εφαρμογής myPROPERTY. Μέχρι το φθινόπωρο η αυτοματοποιημένη υποβολή δηλώσεων Ε9 θα επεκταθεί και σε άλλες περιπτώσεις δωρεών και γονικών παροχών ακινήτων καθώς σήμερα το μέτρο καλύπτει μόνο τις περιπτώσεις πλήρους κυριότητας αλλά και όσους πωλούν ή αγοράζουν ακίνητα.
6. Πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω»
Την είσοδο περίπου 12.500 κλειστών ακινήτων στην στεγαστική αγορά έχει στόχο το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω», αφού πρώτα οι ιδιοκτήτες τα ανακαινίσουν και τα αναβαθμίσουν ενεργειακά.
Πρόκειται για το νέο πρόγραμμα που θα βοηθήσει χιλιάδες ιδιοκτήτες παλαιών σπιτιών και διαμερισμάτων να προχωρήσουν στην ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνισή τους προκειμένου να τα αξιοποιήσουν στην συνέχεια, με την προϋπόθεση πως θα τα νοικιάσουν για τουλάχιστον τρία χρόνια.
Με τον τρόπο αυτό, το κυβερνητικό επιτελείο ελπίζει να δώσει λύσεις σε μια σειρά από προβλήματα, όπως είναι το στεγαστικό πρόβλημα, καθώς θα «πέσουν» άδεια ακίνητα στην αγορά, κάτι που θα ρίξει τις τιμές των ενοικίων κυρίως για οικογένειες, νέους ανθρώπους, νέα ζευγάρια, οι οποίοι σήμερα δυσκολεύονται να βρουν στέγη για ενοικίαση και όταν βρίσκουν, είναι αρκετά ακριβή.
7. Μεταβιβάσεις
Οι μεταβιβάσεις ακινήτων γίνονται πλέον υποχρεωτικά με τη χρήση τραπεζικών εργαλείων. Κάθε συμβόλαιο που καταγράφει προκαταβολή, μερική ή ολική εξόφληση με μετρητά θεωρείται άκυρο και απαγορεύεται η μεταγραφή του. Το πρόστιμο για όσους προχωρήσουν σε αγοραπωλησία με μετρητά ανέρχεται στο 10% του τιμήματος με ελάχιστο ποσό τα 10.000 ευρώ και ανώτατο τα 500.000 ευρώ.