Σαν σήμερα 22/7, Ο φονικός καύσωνας του 1987

Σαν σήμερα το 1987 πρωτοφανής καύσωνας (συνδυασμός υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας) πλήττει την Ελλάδα. Μέχρι τις 29 Ιουλίου η θερμοκρασία θα βρίσκεται σταθερά πάνω από τους 40 βαθμούς Κελσίου. Σε 1.300 η επίσημη εκτίμηση των νεκρών (1.115 στην Αθήνα), αναφέρει το sansimera.gr
Ο καύσωνας του 1987 είχε χτυπήσει τη χώρα και πάλι στα μέσα και τέλη Ιουλίου (από τις 20 έως 31 Ιουλίου) και είχε αφήσει πίσω του 1.300 νεκρούς στην περιοχή της Αθήνας, γεγονός που τον κατατάσσει ως τον φονικότερο που έχει πλήξει ποτέ την Ελλάδα. Υπάρχουν αναφορές και για 1.500 νεκρούς ωστόσο δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ.
Είναι εντυπωσιακό ότι ο αριθμός των θανάτων ήταν υπερδιπλάσιος από τον δεύτερο πιο θανατηφόρο, έναν εξαιρετικά ισχυρό καύσωνα που είχε πλήξει την κεντρική Ελλάδα τον Αύγουστο του 1958 και είχε σκοτώσει 600 άτομα.
Η μέγιστη θερμοκρασία που μετρήθηκε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, στο κέντρο της Αθήνας, ήταν 41,9°C στις 23 Ιουλίου και στη Νέα Φιλαδέλφεια ήταν 43,6°C στις 27 Ιουλίου, η οποία ήταν και η υψηλότερη που καταγράφηκε στην περιοχή της Αθήνας.

Αυτές οι θερμοκρασίες συνδυάστηκαν με υψηλά ελάχιστα, με το υψηλότερο να είναι 30,2°C στο κέντρο της Αθήνας στις 27 Ιουλίου και 29,9°C στις 24 Ιουλίου στη Νέα Φιλαδέλφεια. Το χαμηλότερο ελάχιστο ήταν 25,6°C στο κέντρο της Αθήνας.
Επιπλέον, η υγρασία ήταν υψηλή (60% στην Αθήνα στις 23 Ιουλίου) και οι ταχύτητες του ανέμου χαμηλές, συμβάλλοντας στη δυσφορία ακόμη και κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Τα κλιματιστικά δεν ήταν διαδεδομένα και συνήθως τέτοια διέθεταν οι πιο εύπορες οικογένειες.
Οι πρώτοι νεκροί -εννέα τον αριθμό- στην Αθήνα καταγράφηκαν στις 22 Ιουλίου και στη συνέχεια ο αριθμός άρχισε να αυξάνεται ραγδαία καθημερινά. Στις 23 Ιουλίου πέθαναν 12, στις 24 άλλοι 95 και στις 25 Ιουλίου άλλοι 250, προκαλώντας προβλήματα στην ταφή τους. Στις 26 Ιουλίου τα θύματα είχαν φτάσει τα 900, στις 27 Ιουλίου προστέθηκαν 180 και στις 28 Ιουλίου άλλα 200.

Υπολογίζεται ότι 400 ηλικιωμένοι πέθαναν αβοήθητοι.
Αν και ο καύσωνας έπληξε και άλλες πόλεις, όπως τη Θεσσαλονίκη και τη Λάρισα, θεωρείται ότι η δυσφορία ήταν εντονότερη στην Αθήνα λόγω και της παρουσίας φωτοχημικού νέφους, το οποίο είχε επιδεινωθεί από θερμοκρασιακές αναστροφές που προκάλεσε ένα βαρομετρικό υψηλό από τη Σαχάρα.
«Κύριε και κυρία X, επικοινωνήστε με το αστυνομικό τμήμα της περιοχής σας για μια σοβαρή οικογενειακή σας υπόθεση» έλεγαν οι παρουσιαστές των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων, προχωρώντας σε ονομαστικές κλήσεις προς δεκάδες οικογένειες που βρίσκονταν σε διακοπές και είχαν χάσει κάποιο μέλος της οικογένειάς τους, χωρίς να το γνωρίζουν.
Για τους νεότερους που τυχόν απορήσουν διαβάζοντας το παραπάνω, αν τα κλιματιστικά ήταν ελάχιστα, τα κινητά τηλέφωνα ήταν επιστημονική φαντασία.
Οι επιστήμονες της εποχής απέδωσαν το φαινόμενο αυτό στη διάρκεια του καύσωνα και όχι την έντασή του.

Οι εφημερίδες της εποχής
Εκείνη την εποχή, υπήρχαν ελάχιστα κλιματιστικά -κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και μόνο σε σπίτια εύπορων οικογενειών. Η ιδέα για κλιματιζόμενους δημοτικούς χώρους ήταν μάλλον σενάριο επιστημονικής φαντασίας, με τους Αθηναίους να “πνίγονται” στους 44 βαθμούς Κελσίου.
Χωρίς κλιματισμό ήταν και τα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας, με αποτέλεσμα αρκετοί ηλικιωμένοι που αναζητούσαν βοήθεια να καταλήγουν σε ένα θάλαμο-καμίνι και στη συνέχεια να πεθαίνουν από θερμοπληξία.

Χαρακτηριστικά του κλίματος της εποχής ήταν και τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, που εστίαζαν στο σοκ από τον υψηλό αριθμό νεκρών.

«Ολόκληρη η χώρα “βράζει” σαν ένα απέραντο καμίνι και οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες θα συνεχίσουν να ταλαιπωρούν τους κατοίκους των μεγάλων πόλεων ως την Κυριακή, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας», έγραφαν «ΤΑ ΝΕΑ» της Τετάρτης, 22 Ιουλίου 1987, συμπληρώνοντας: «Ο χτεσινός καύσωνας συνέβαλε στο θάνατο 4 ατόμων (δύο στην Αθήνα και δύο στο Βόλο) που έπασχαν από καρδιοπάθεια, ενώ δεκάδες άλλα – μεγάλης κυρίως ηλικίας – μεταφέρθηκαν με καρδιοαναπνευστικά προβλήματα σε

 διάφορα νοσοκομεία.