Κληρονομιές: Στα σκαριά αλλαγές στην αποδοχή και την αποποίηση

Μετά τις διαθήκες και την απόφαση να διατηρηθούν οι ιδιόγραφες με μεγαλύτερες δικλίδες ασφαλείας, έρχονται σημαντικές αλλαγές σε δύο ακόμη κρίκους της κληρονομικής αλυσίδας που αφορούν τις διαδικασίες αποδοχής και αποποίησης της κληρονομιάς.
Βασικοί στόχοι, αφενός η προστασία των κληρονόμων, που πολλές φορές βρίσκονται εν αγνοία τους μπροστά σε βουνό από χρέη, αλλά και η διασφάλιση των δανειστών, ώστε να μην βρεθούν σε κενό ασφαλείας δικαίου, με απρόβλεπτες συνέπειες στο επιχειρηματικό και οικονομικό επίπεδο.
Τι ισχύει τώρα
Με βάση το ισχύον δίκαιο, οι κληρονόμοι είναι υποχρεωμένοι μέσα σε τέσσερις μήνες από τον θάνατο του κληρονομουμένου να κάνουν δήλωση αποδοχής κληρονομιάς.
Η διαδικασία αυτή όμως, όπως έχει αποδειχθεί στην πράξη, γεννά πολλά ζητήματα, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις εκείνες που αποδέχονται σιωπηρά ή ρητά την κληρονομιά και εκ των υστέρων διαπιστώνουν ότι κληρονόμησαν δυσβάσταχτα χρέη που καθιστούν δύσκολη τη θέση τους.
Δεν είναι λίγες οι φορές μάλιστα, όπως έχει δείξει και η δικαστηριακή πρακτική, που οι κληρονόμοι σε αυτές τις περιπτώσεις προσφεύγουν στα δικαστήρια επικαλούμενοι ακόμα και πλάνη για την ακριβή ημερομηνία θανάτου του κληρονομουμένου ή πλάνη για τον τρόπο που έφτασε η χρεωμένη περιουσία στα χέρια τους, αν π.χ. την αποδέχθηκαν ως εξ αδιαθέτου κληρονόμοι ή βάσει διαθήκης.
Το σενάριο για παράταση
Οπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Τα Νέα», μία από τις προτάσεις που κατατέθηκαν στο τραπέζι της επιτροπής για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου θέματος, ήταν η παράταση της προθεσμίας πέραν του τετραμήνου, ώστε ο κληρονόμος να μπορεί να αποποιηθεί και μετά την παρέλευση της προθεσμίας αυτής.
Εξετάστηκε ακόμη από την επιτροπή το ενδεχόμενο της εφαρμογής και στη χώρα μας του αγγλοσαξονικού μοντέλου, δηλαδή πρώτα να εκκαθαρίζεται η κληρονομιαία περιουσία και ό,τι απομείνει στη συνέχεια να ενώνεται με την περιουσία που διαθέτει ο κληρονόμος.
Επίσης, συζητήθηκε και η σκέψη ο κάθε κληρονόμος να προχωρά σε αποδοχή με το ευεργέτημα της απογραφής, ώστε εξ αρχής να είναι προστατευμένος έναντι οφειλών που μπορεί να αγνοεί ότι είχε ο κληρονομούμενος όταν έλεγε το «ναι» στην αποδοχή.
Με αυτές τις αλλαγές επιτυγχάνεται και η προστασία των κληρονόμων, αφού δεν κινδυνεύουν να χάσουν την προσωπική τους περιουσία από χρέη που δεν είναι δικά τους, αλλά και η προστασία των δανειστών, ώστε να μην υπάρξει χάος στις συναλλαγές και να μην τεθεί υπό αμφισβήτηση η καλή πίστη.