Φόρος - μείωση 20% στο εφάπαξ

Μία ακόμη αρνητική έκπληξη περιμένει τους συνταξιούχους το 2021. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να φορολογήσει και το εφάπαξ.
Με την δικαιολογία ότι «δεν φορολογούνται ούτε οι εισφορές ούτε το ποσό που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι μετά την αποχώρησή τους από την υπηρεσία», σχεδιάζει την εφάπαξ φορολόγηση του… εφάπαξ.
Και επειδή δεν μπορεί να γίνει αναδρομική φορολόγηση των εισφορών, ούτε μελλοντική κατανομή (σε ετήσια βάση) του εν λόγω ποσού, επιλέγεται χαράτσι 20%. Ποσοστό που ισχύει και για την αποζημίωση απόλυσης, αλλά για ποσά άνω των 60.000 ευρώ!
Να σημειωθεί ότι η φορολόγηση του εφάπαξ αναμένεται να προκαλέσει νέο κύμα «φυγής» στη σύνταξη από ασφαλισμένους που ναι μεν έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, αλλά συνεχίζουν να εργάζονται ώστε να διασφαλίσουν ένα καλύτερο εισόδημα.
Και αυτό καθώς, ναι μεν η ρύθμιση θα τεθεί σε ισχύ μέσα το 2021, ωστόσο δεν έχει διευκρινιστεί εάν θα αφορά τις νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης ή και όσους έχουν αιτηθεί σύνταξης, αλλά ακόμη δεν έχουν καταθέσει τα χαρτιά τους για εφάπαξ στο ΕΤΕΑΠ. Υπάρχει κίνδυνος δηλαδή η διαδικασία θα έχει και αναδρομική ισχύ, παγιδεύοντας και όσους σπεύσουν να φύγουν με την κατάθεση της ρύθμισης (και πριν αυτή ψηφιστεί)…
Να σημειωθεί ότι το εφάπαξ, κυρίως του δημόσιου τομέα αλλά και των λοιπών φορέων του ευρύτερου δημόσιου ταμία και κλάδων του ιδιωτικού, έχει μειωθεί έως και 50% την περίοδο της οικονομικής κρίσης, ιδίως για αιτήσεις που κατατέθηκαν από την 1/9/2013 και μετά.
Με την νέα πρόβλεψη για την φορολόγηση του εφάπαξ, η τελική παροχή θα μειωθεί έως και 60% εν σχέσει με τις αρχικές-καταστατικές προβλέψεις.
Για παράδειγμα, μετά από τις διαδοχικές μειώσεις, ένας συνταξιούχος του δημοσίου πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (ΠΕ) με 35 έτη προϋπηρεσίας λαμβάνει σήμερα εφάπαξ περί τις 30.000 ευρώ. Με την φορολόγηση της παροχής το τελικό ποσό θα διαμορφωθεί στα 24.000 ευρώ. Θα χάσει δηλαδή πάνω από 6.000 ευρώ.
Επίσης υπάλληλος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ΔΕ) που προσδοκούσε σε εφάπαξ 27.000 ευρώ, τελικά θα εισπράξει 21.600 ευρώ, με απώλειες 5.400 ευρώ.
Μπορεί τυπικά η κυβέρνηση να έχει δίκαιο υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για αμοιβές που δεν φορολογούνται «ούτε ως εισφορές-ούτε ως παροχές» (οι εισφορές για τη σύνταξη επίσης δεν φορολογούνται, αλλά στη συνέχεια οι αποδοχές από την κύρια και την επικουρική σύνταξη πηγαίνουν στην κλίμακα, αναλόγως του μηνιαίου διαθέσιμου εισοδήματος),.
Ωστόσο αυτή η επιχειρηματολογία:
-Δεν λαμβάνει υπόψη της τις τεράστιες απώλειες που είχαν οι σφαλισμένοι κατά τα τελευταία 11 έτη, κυρίως στο θέμα του εφάπαξ.
-Υποκρύπτει τον στόχο να μειωθούν οι πληρωμές του ΕΤΕΑΕΠ, του ταμείου που δίνει επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ. Το οποίο αναμένεται να «χτυπηθεί» καθώς θα χάσει εισφορές άνω των 56 δις ευρώ τα επόμενα χρόνια λόγω της εφαρμογής του κεφαλαιοποιητικού συστήματος για τους νεώτερους ασφαλισμένους.
Δηλαδή, οι νέες εισφορές δεν θα κατευθύνονται στην καταβολή των συντάξεων της σημερινής γενιάς συνταξιούχων, αλλά θα κατατίθενται σε ατομικό λογαριασμό και θα επενδύονται για τις μελλοντικές παροχές εκάστου ασφαλισμένου ξεχωριστά. Κατά συνέπεια τίθεται θέμα εσόδων του ΕΤΕΑΕΠ προκειμένου να καλύψει τις υποχρεώσεις του σε επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ.
Με άλλα λόγια η φορολόγηση του εφάπαξ έχει στόχο την ενίσχυση των δημόσιων εσόδων ώστε να υπάρξει «μαξιλαράκι» για να στηριχτούν τα έσοδα του ΕΤΕΑΕΠ και έτσι να διευκολυνθεί η κυβέρνηση να περάσει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην επικουρική ασφάλιση με το λιγότερο δυνατό οικονομικό κόστος.
Έτσι όμως το κόστος του κεφαλαιοποιητικού συστήματος θα πληρώσουν:
1. Όσοι μελλοντικά πάρουν εφάπαξ, το οποίο θα είναι μειωμένο κατά 20%.
2. Όσοι ήδη λαμβάνουν επικουρική σύνταξη, το ποσό της οποίας αναμένεται να μειωθεί ώστε να ισοσκελιστούν τα μειωμένα, λόγω εξαίρεσης των νέων ασφαλισμένων, έσοδα με τις δαπάνες (καταβολές συντάξεων).
3. Ο «κουμπαράς» του ΑΚΑΓΕ, ο οποίος μπορεί να δημιουργείται κάθε μήνα από τις εισφορές των κύριων συντάξεων, αλλά οι εν λόγω παροχές έχουν μειωθεί δραματικά στην περίοδο της κρίσης, και κυρίως με τον Ν.4387/16. Και έτσι δεν προκύπτει ανάγκη για έκτατη-επιπλέον χρηματοδότηση. Ο ΑΚΑΓΕ λοιπόν προορίζονται για τις επικουρικές συντάξεις, σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων Π.Τσακλόγλου.