Ελαιόλαδο: “Ακροβατεί” στα 5 ευρώ στη Μεσσηνία

Σε ασφυκτικό κλοιό βρίσκονται οι ελαιοπαραγωγοί στις μεγάλες χώρες παραγωγής, καθώς η συνεχόμενη πτώση των τιμών στο ελαιόλαδο, ακόμα και κάτω του κόστους, έχει πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας.
Έναν χρόνο πριν μια τέτοιου είδους εξέλιξη φάνταζε ως ένα εφιαλτικό σενάριο. Κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει ότι η τιμή στον παραγωγό θα μπορούσε να κατρακυλήσει ακόμα και κάτω από τα 5 ευρώ/λίτρο.
Δυστυχώς, όμως, η τρέχουσα κατάσταση στην αγορά ελαιολάδου, και μάλιστα στην ισπανική, η οποία δίνει τον τόνο στις παγκόσμιες εξελίξεις, είναι πλέον τρομακτική.
Σύμφωνα με τα ισπανικά μέσα, κατά τη δεύτερη εβδομάδα του Δεκεμβρίου υπήρξαν προσφορές για εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο οι οποίες κυμάνθηκαν από 3,80 ευρώ/κιλό έως 4,2 ευρώ/κιλό. Μια πτώση όμως, που δεν έχει περάσει και στην κατανάλωση, σύμφωνα με ρεπορτάζ του “Οικονομικού Ταχυδρόμου”.
Το γεγονός ότι όλοι οι αγρότες και όλα τα ελαιουργεία είναι ήδη σε πλήρη δυναμικότητα για τη συγκομιδή της ελιάς και την παραγωγή ελαιολάδου, είχε ως αποτέλεσμα να μπουν στο τραπέζι των συμφωνιών προσφορές, που μόνο ανησυχία προκαλούν στους παραγωγούς.
Στη χώρα μας αυτή την περίοδο δεν υπάρχει κάποιο εμπορικό ενδιαφέρον για αγοραπωλησία ελαιολάδου. Πάντως, το Νοέμβριο του 2024, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, η μέση τιμή που πούλησαν οι Έλληνες παραγωγοί το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ήταν στα 5,3 ευρώ το κιλό. Όπως, δε, δηλώνουν παραγωγοί από τις ζώνες καλλιέργειας της χώρας μας, η συγκομιδή προχωρά με προβλήματα λόγω της έλλειψης εργατών, ενώ για τη Μεσσηνία, σύμφωνα με τα στοιχεία, η τιμή το Δεκέμβριο έπεσε και κάτω από τα 5 ευρώ.
Τιμές στο ελαιόλαδο
Η δραστική μείωση των τιμών παραγωγού για την αγορά και πώληση ελαιολάδου έχει προκαλέσει αντιδράσεις στην Ισπανία.
Χαρακτηριστική είναι η παρέμβαση του Ανδαλουσιανού Συντονιστή Αγροτών και Κτηνοτροφικών Οργανώσεων (COAG Andalucía), ο οποίος ζητά από την ισπανική κυβέρνηση να προχωρήσει η διερεύνηση του ανταγωνισμού για πιθανές συμφωνίες για την αγορά και πώληση ελαιολάδου, δεδομένης της υποψίας ότι οι τιμές πιέζονται δραστικά προς τα κάτω, ακόμη και κάτω από το κόστος παραγωγής.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της PoolRed με τις μέσες τιμές για την τελευταία εβδομάδα, η τιμή του ελαιολάδου έχει μειωθεί από 8 ευρώ/κιλό στον παραγωγό σε κάτι λιγότερο από 4 ευρώ μέσα σε λίγες εβδομάδες. Ειδικότερα, η μέση τιμή του έξτρα παρθένου ελαιολάδου (η υψηλότερη κατηγορία) στην επαρχία Χαέν ήταν 3,86 ευρώ το κιλό.
Ένα άλλο γεγονός που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ότι, αν και οι προβλέψεις συγκομιδής είναι υψηλότερες από αυτές των προηγούμενων ετών στην Ισπανία και συγκεκριμένα στην Ανδαλουσία, μετά τρία πολύ άσχημα χρόνια, τα αποθέματα στις 30 Νοεμβρίου ήταν 50.000 τόνοι χαμηλότερα από πέρυσι.
Ποιος ευθύνεται για την πτώση της τιμής στο ελαιόλαδο
Πριν από λίγες μέρες η Ένωση Μικροκαλλιεργητών και Κτηνοτρόφων Ανδαλουσίας (UPA Andalucia) ανέδειξε το συνεταιριστικό τομέα ως έναν από τους υπευθύνους για την πτώση της τιμής του ελαιολάδου, σύμφωνα με το Olimerca.
Ειδικότερα, όπως εξηγεί η UPA, 255.742 τόνοι ελαιολάδου παρήχθησαν το Νοέμβριο, άρα η συσσωρευμένη παραγωγή ανέρχεται στους 292.019 τόνους. Αυτή τη στιγμή, η συγκομιδή είναι 9,7% υψηλότερη από την περασμένη σεζόν. Μέχρι στιγμής έχουν πουληθεί 95.000 τόνοι, ενώ το τρέχον απόθεμα να φτάνει τους 321.147 τόνους, 15% λιγότερο από το Νοέμβριο του 2023.
«Οι συνεταιρισμοί συνεχίζουν να προωθούν μια τάση αυτοκτονίας, πουλώντας γρήγορα όσο το δυνατόν περισσότερο λάδι σε οποιαδήποτε τιμή, όσο χαμηλή κι αν είναι, αντί να υπερασπίζονται μια λογική τιμή παραγωγού πάνω από το κόστος», επισημαίνει ο γενικός γραμματέας της UPA Ανδαλουσίας.
Από την πλευρά του, το Συμβούλιο Τομέα Ελαιολάδου των Συνεταιρισμών ζητά «υπευθυνότητα και σύνεση στα μηνύματα που διαδίδονται για την αγορά. Είναι απαραίτητο να αποφευχθούν οι ιδιοτελείς ενέργειες και οι κινήσεις μεμονωμένων αγροτών».
Ωστόσο, παρατηρεί ότι «υπάρχει μεγάλος αριθμός αγροτών που παίρνουν την απόφαση να πουλήσουν το λάδι τους. Σε ένα πλαίσιο αβεβαιότητας και πτώσης των τιμών, η φυσική τάση αυτών των αγροτών είναι να πωλούν το συντομότερο δυνατό για να προσπαθήσουν να επωφεληθούν από τις τιμές πριν πέσουν, γεγονός που αναγκάζει τους αγοραστές που αντιμετωπίζουν αυτή τη μαζική προσφορά να καθυστερήσουν τις αγορές τους και να μειώσουν την τιμή».
Από τους Συνεταιρισμούς θεωρούν ότι η καθοδική εξέλιξη της αγοράς τις τελευταίες εβδομάδες δε δικαιολογείται εάν αναλυθούν τα διαθέσιμα στοιχεία έως τις 30 Νοεμβρίου.