Αναδρομικά: Ποιοι κινδυνεύουν από την παραγραφή

Με δυο ταχύτητες «τρέχει» η παραγραφή των αναδρομικών για τους συνταξιούχους. Το ζήτημα της παραγραφής έχει θέση – κλειδί για την τύχη αξιώσεων που εγείρονται σήμερα, καθώς μπορεί να επηρεάσει το ύψος των αναδρομικών από τα κομμένα δώρα και τις συντάξεις.
Οι σημερινές αγωγές ανατρέχουν στην περίοδο από τον Ιούλιο του 2015 και μετά, δηλαδή σε μια χρονική περίοδο που μετρά ήδη 3,5 χρόνια. Σε θέση υψηλού κινδύνου βρίσκονται οι δημόσιοι υπάλληλοι, επειδή την διαχωριστική γραμμή θέτει το αν ο συνταξιούχος προέρχεται από το Δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα.
Έτσι οι συνταξιούχοι πρέπει να προσέξουν τα εξής :
Ασφαλισμένοι του Ιδιωτικού τομέα
- Συγκλίνουσες νομικές απόψεις καταλήγουν πως για όλους τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα οι αξιώσεις έναντι των πρ. Ταμείων παραγράφονται μετά από παρέλευση
5ετίας.
Συνεπώς για τους προερχόμενους από πρ. ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ δεν συντρέχει λόγος πίεσης για την υποβολή της αίτησης ή πολύ περισσότερο για κατάθεση αγωγής. Με βάση την παραγραφή, οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα μπορούν να ζητήσουν πίσω ποσά από τον Νοέμβρη του 2013 μέχρι και σήμερα (5 χρόνια).
Επειδή όμως η απόφαση του ΣτΕ είπε «όχι» για λόγους δημοσίου συμφέροντος στα αναδρομικά από το 2012 μέχρι και τον Ιούνιο του 2015, οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα μετρούν ήδη 3,5 χρόνια (Ιούλιος 2015 – Νοέμβριος 2018) από την επίμαχη 5ετια. Συνεπώς τυπικά μπορούν οποιαδήποτε στιγμή μέχρι το καλοκαίρι του 2020 να κινηθούν νομικά χωρίς να χάσουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν ποσά από τον Ιούλιο του 2015 και μετά.
Για πόσο χρόνο μπορούν να διεκδικήσουν; Αν ο νόμος Κατρούγκαλου και οι ρήτρες του κριθούν συνταγματικές από το ΣτΕ, μέχρι τον Μάιο του 2016 (10 μήνες). Διαφορετικά μέχρι και σήμερα.
Δημόσιοι Υπάλληλοι
- Η παραγραφή για τους δημοσίους υπαλλήλους τοποθετείται από συγκλίνουσες νομικές απόψεις στην 2ετία. Αυτό σημαίνει πως οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να ζητήσουν τα ποσά που έχασαν από τα κομμένα δώρα και τις συντάξεις μέχρι και 2 χρόνια πριν από την στιγμή της αίτησης ή της αγωγής – κι εφόσον στο μεσοδιάστημα δεν έχουν κάνει καμία κίνηση. Συνεπώς όσοι δημόσιοι υπάλληλοι δεν έχουν κινηθεί ακόμη, καλό είναι να υποβάλλουν αίτηση έως τις 31 Δεκεμβρίου, ώστε να διακόψουν τυχόν παραγραφή αξιώσεων για το 2016.
Νομικοί κύκλοι υποστηρίζουν πως για τους δημοσίους υπαλλήλους το 2015 έχει πρακτικά «χαθεί». Ωστόσο υπάρχει ακόμη έδαφος να διεκδικήσουν το 2016, αρκεί η αίτηση που διακόπτει την παραγραφή να υποβληθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου. Δεδομένου ότι το πλέον επίμαχο χρονικό διάστημα είναι Ιούλιος 2015 – Μάιος 2016, οι δημόσιοι υπάλληλοι που μέχρι σήμερα δεν έχουν κινηθεί μπορούν να διεκδικήσουν 4 μήνες, Ιανουάριος 2016 – Μάιος 2016.
Αν ο επανυπολογισμός και οι ρήτρες του νόμου Κατρούγκαλου κριθούν αντισυνταγματικές, τότε οι διεκδικήσεις μπορούν να φτάσουν έως και σήμερα.
Παρόλα αυτά, υπάρχει μερίδα νομικών που επιμένει πως και για τους δημόσιους υπάλληλους όπως και για τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα, η παραγραφή είναι 5ετής. Αυτό ωστόσο μένει να κριθεί οριστικά στα δικαστήρια. Κι αν ο δικαστής δεχτεί την 5ετη παραγραφή για δημόσιου υπάλληλο που προσφεύγει τότε «διασώζονται» και οι αξιώσεις του 2015. Υπενθυμίζεται πως λόγω της απόφασης του ΣτΕ δεν υπάρχουν αναδρομικά για όσους δεν είχαν μέχρι το 2015 προσφύγει στη δικαιοσύνη για την περίοδο 2012 – Ιούνιος 2015.
Η αίτηση διακόπτει την παραγραφή
Η υποβολή αίτησης προς τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ θεωρείται όχληση και διακόπτει την παραγραφή των αξιώσεων. Νομικά, ωστόσο, δεν συνιστά διεκδίκηση σε ατομικό επίπεδο αν δεν συνοδευτεί από αγωγή, αλλά λειτουργεί περισσότερο ως μοχλός πίεσης για ενδεχόμενη συνολική λύση. Με την υποβολή της σχετικής αίτησης το χρονικό διάστημα της παραγραφής – 5ετές ή 2ετές – διακόπτεται.
Αν απαντηθεί η αίτηση τότε η νέα παραγραφή ξεκινά από την ημερομηνία που ο συνταξιούχος έλαβε γνώση της απάντησης. Αν το Ταμείο δεν απαντήσει εντός 6μήνου, τεκμαίρεται σιωπηρή άρνηση της αξίωσης. Έτσι το δικαίωμα δεν παραγράφεται μετά τη λήξη 5ετίας ή 2ετίας αλλά ξεκινά νέα 5ετής ή 2ετής παραγραφή μετά την πάροδο του 6μήνου. Αυτό σημαίνει πως ο συνταξιούχος αποκτά πλέον 10 χρόνια ή 4 χρόνια συνολικά να διεκδικήσει τα ποσά που έχασε. Αίτηση διακοπής παραγραφής μπορεί να υποβληθεί μόνο μία φορά.