«Ναι στην κυβέρνηση, όχι στην μετάλλαξη του ΠΑΣΟΚ»

- Λάθος ο Παπαδήμος, έπρεπε να πάμε σε εκλογές.- Δεν γίνεται κεντροαριστερά χωρίς την Αριστερά

Χρήστος Παπουτσής: Άρθρο - Παρέμβαση
Ο πρώην υπουργός Χρήστος Παπουτσής παρεμβαίνει στις εξελίξεις και παραμονές του συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ μέσω του matrix24.gr.
«Σε μια σύνοδο της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ το 1978, τρία χρόνια πριν την θριαμβευτική νίκη στις εκλογές του 1981, είχα προτείνει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο ενός κοινού προγράμματος με την Αριστερά. Η πρόταση δεν έγινε δεκτή. Πέρα από τις ιδεολογικές αγκυλώσεις στο εσωτερικό του Κινήματος, ήταν προφανής η επιφυλακτική έως αρνητική στάση των άλλων κομμάτων της Αριστεράς προς το ΠΑΣΟΚ. Μια στάση που τους οδήγησε στα χρόνια που ακολούθησαν να θέσουν ως έναν από τους στόχους της πολιτικής τους δράσης, την αποδόμηση του ΠΑΣΟΚ.Προχωρήσαμε στην επιλογή της Εθνικής Λαϊκής Ενότητας, στη δημιουργία ενός πλειοψηφικού ρεύματος των κοινωνικών δυνάμεων που εξέφραζαν το ριζοσπαστισμό της εποχής και το αίτημα για Αλλαγή.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όσες δημοκρατικές και προοδευτικές αλλαγές στην κοινωνία έγιναν μετά τη μεταπολίτευση φέρουν τη σφραγίδα του ΠΑΣΟΚ.

Ωστόσο, συνεχίζω και σήμερα να υποστηρίζω ότι με ένα κοινό πρόγραμμα με την Αριστερά οι αλλαγές θα ήταν βαθύτερες και περισσότερο στέρεες.

Το ίδιο ισχύει και τώρα. Η Ελλάδα έχει ανάγκη από μια μεγάλη προοδευτική Αλλαγή, με σύγχρονους όρους, ρεαλισμό και αποφασιστικότητα. Μα πάνω απ’ όλα με σεβασμό στον άνθρωπο και τους θεσμούς της δημοκρατίας.

Το Νοέμβριο του 2011, μπροστά στο οικονομικό αδιέξοδο και την απροθυμία της αντιπολίτευσης για ευρύτερη συναίνεση, το ΠΑΣΟΚ δεν προσέφυγε αμέσως σε εκλογές ζητώντας νέα εντολή του λαού. Παρά την ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία αποδέχθηκε την παραίτηση Παπανδρέου, επεδίωξε και στήριξε την κυβέρνηση Παπαδήμου.

Εκείνη η λανθασμένη –κατά τη γνώμη μου- πολιτική επιλογή δεσμεύει σε μεγάλο βαθμό τη σημερινή πολιτική και θεσμική συμπεριφορά του ΠΑΣΟΚ στο ζήτημα της διακυβέρνησης της χώρας. Πράγματι, είναι δύσκολο να αρνηθεί τη συμμετοχή στην κυβέρνηση ΝΔ- ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ όταν στήριξε με κάθε μέσο και τεράστιο πολιτικό κόστος την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ. Ιδιαίτερα μάλιστα, όταν η προσπάθεια για τη σωτηρία της χώρας από τη χρεοκοπία και την ύφεση συνεχίζεται. Η χώρα δεν μπορεί να μείνει ακυβέρνητη μέσα στην κρίση μετά από δυο αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις.

Οι σημερινές συνθήκες επιβάλλουν ρεαλισμό και μετριοπάθεια. Σε καμιά, όμως, περίπτωση δεν δικαιολογούν τη διαρκή πολιτική και ιδεολογική μετάλλαξη του ΠΑΣΟΚ. Ιδιαίτερα, όταν παραμένει, παρά τη συρρίκνωση της κοινοβουλευτικής του δύναμης, ο ρυθμιστικός εταίρος της Κυβέρνησης. Ούτε μπορεί να γίνει αποδεκτό ότι η μετάλλαξη είναι το τίμημα της συμμετοχής στην Κυβέρνηση. Μια τέτοια παραδοχή, με δεδομένο ότι αυτοδύναμη κυβέρνηση δεν θα είναι εφικτός στόχος για πολλά χρόνια, οδηγεί σε μετατροπή του ΠΑΣΟΚ σε υποστύλωμα της Δεξιάς. Πολύ περισσότερο, δε, όταν παράλληλα οι σχέσεις με τα αλλά κόμματα της Αριστεράς οδηγούνται σε σύγκρουση. Ενώ, καθίσταται έωλος ο ισχυρισμός ότι μπορεί να οικοδομηθεί η σύγχρονη Κεντροαριστερά, γκρεμίζοντας τις γέφυρες επικοινωνίας με όλες τις άλλες δυνάμεις της Αριστεράς.

Στην πραγματικότητα αντιμετωπίζουμε τη σύγχυση που δημιουργείται στο μεταίχμιο της μεταβατικής περιόδου που βρίσκεται η κοινωνία και το πολιτικό μας σύστημα.

Η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει κουλτούρα κυβερνήσεων συνεργασίας με την έννοια που εμφανίζεται στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Αναφέρομαι στις πολιτικές δεσμεύσεις του κοινού κυβερνητικού προγράμματος που αποτελούν την προϋπόθεση για τη συμμετοχή των κομμάτων στο κυβερνητικό σχήμα. Κοινές δεσμεύσεις που πρέπει να βασίζονται στις πολιτικές προτεραιότητες που γίνονται αποδεκτές από τους κυβερνητικούς εταίρους. Δεσμεύσεις που πρέπει να εγγυώνται τον αμοιβαίο σεβασμό στις πολιτικές ευαισθησίες, τις αξιακές παραδοχές, το έργο και την προσφορά των κομμάτων στη λειτουργία του πολιτεύματος. Επιπλέον δεσμεύσεις, επικυρωμένες από τα συλλογικά όργανα των κομμάτων που συμμετέχουν στο κυβερνητικό σχήμα. Ένα τέτοιο πρόγραμμα κοινών δεσμεύσεων των κυβερνητικών εταίρων αποτελεί προαπαιτούμενο για την ψήφο εμπιστοσύνης των βουλευτών προς την κυβέρνηση.

Η έλλειψη ενός δεσμευτικού πολιτικού προγράμματος διακυβέρνησης της χώρας έχει ως αποτέλεσμα παλινωδίες, προσωπικές εμμονές των υπουργών, μείωση της διαπραγματευτικής ισχύος της κυβέρνησης. Τα κόμματα αποϊδεολογικοποιούν τις παρεμβάσεις τους και ελαχιστοποιούν τις αντιστάσεις τους. Επιπρόσθετα, το ΠΑΣΟΚ περιορίζεται στο ρόλο του απλού θεατή, είτε στην ανεμπόδιστη αποδόμηση είτε στην πολιτική εκμετάλλευση του έργου των Κυβερνήσεων των Γ. Παπανδρέου και Λ. Παπαδήμου.

Η Ελλάδα έχει ανάγκη από πολιτική σταθερότητα με κυβέρνηση ψύχραιμη, στιβαρή και αποτελεσματική. Ικανή να εγγυηθεί τη συνοχή και την αλληλεγγύη στη κοινωνία, την ανάπτυξη, τη δημοκρατική λειτουργία των θεσμών και ένα σύγχρονο κράτος δικαίου.

Είναι ώρα ευθύνης. Δεν υπάρχουν περιθώρια για παιχνίδια εξουσίας. Η εθνική αναγκαιότητα για το σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως άλλοθι για την επιχειρούμενη αλλοίωση της φυσιογνωμίας των πολιτικών κομμάτων που συμμετέχουν. Τέτοιες διεργασίες ενισχύουν την αμφισβήτηση των πολιτών προς την κυβέρνηση και αποδυναμώνουν το πολιτικό μήνυμα των κομμάτων.

Η κυβέρνηση οφείλει να έχει πλήρη συναίσθηση της αποστολής της με σεβασμό στη λαϊκή ετυμηγορία των πρόσφατων εκλογών. Οφείλει να κυβερνά με γνώμονα το εθνικό συμφέρον, την προοπτική της ελληνικής κοινωνίας και την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.

Οφείλει να προχωρά απαρέγκλιτα στις διαρθρωτικές αλλαγές που υλοποιούν ένα Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης της Ελλάδας. Οφείλει να υπηρετεί την απαίτηση του λαού για διαρκή επαναδιαπραγμάτευση των όρων του Μνημονίου.

Να προχωρά σε αλλαγές πολιτικής όταν είναι προφανής η αναποτελεσματικότητα των μέτρων και δυσβάσταχτες οι επιπτώσεις τους για τους πολίτες.

Επαναδιαπραγμάτευση και αλλαγή πολιτικής με βάση την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων, την ανταπόκριση της οικονομίας και τις αντοχές της κοινωνίας.

Είναι αδιανόητο και απάνθρωπο να αγνοούνται τα αποτελέσματα της ύφεσης στην πραγματική οικονομία, στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, στην κοινωνική ειρήνη.

Όπως είναι αδιανόητο να χρησιμοποιείται η κρίση ως ευκαιρία για την κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους, την πλήρη αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων, την προώθηση των πλέον νεοφιλελεύθερων επιλογών σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας.

Προσφέρουν πολύ αρνητικές υπηρεσίες στην προοπτική της χώρας και τη δημοκρατία μας όσοι επιχειρούν να ταυτίζουν την ιδεολογία των κυβερνητικών κομμάτων με το μνημόνιο.

Για εμάς, για το ΠΑΣΟΚ, είναι οι αξίες και η ιδεολογία του δημοκρατικού σοσιαλισμού στη σύγχρονη εποχή που πρέπει να προσανατολίζει τη σκέψη μας και να οριοθετεί τις επιλογές μας. Και είναι η αίσθηση της ευθύνης απέναντι στο λαό που πρέπει να καθορίζει τη στάση μας και τη συμμετοχής μας στο κυβερνητικό σχήμα.

Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να ζητήσει επανακαθορισμό των πολιτικών επιλογών, των προτεραιοτήτων, των δεσμεύσεων και των σχέσεων ανάμεσα στους κυβερνητικούς εταίρους. Έτσι κι αλλιώς, η συμμετοχή στην κυβέρνηση δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι υπεύθυνη επιλογή πολιτικής σταθερότητας με όρους και προϋποθέσεις. Αφορά και τα τρία κόμματα, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ. Δεν είναι υπόθεση των τριών πολιτικών αρχηγών.

Η κρισιμότητα της περιόδου που διερχόμαστε επιβάλλει καθαρή και έντιμη κυβερνητική συνεργασία.Με κυβερνητικά στελέχη με ουσιαστικές αρμοδιότητες, πολιτική ευθύνη και κοινωνική ευαισθησία.

Οπωσδήποτε, θα είναι προς όφελος της χώρας, της δημοκρατίας και της συνοχής των πολιτικών κομμάτων εάν αποσαφηνισθεί το πεδίο της συνεργασίας και ορισθούν οι κόκκινες γραμμές πέραν των οποίων δεν νοούνται κυβερνητικές πρωτοβουλίες.

Ούτε επιτρέπονται δηλώσεις με πρωτοφανή ελαφρότητα, όπως π.χ. για τη μείωση του κατώτατου μισθού σε μια κοινωνία που στενάζει από ανέχεια, ανεργία και φτώχεια.

Ένα τέτοιο πλαίσιο συνεργασίας αποσαφηνίζει τον κυβερνητικό λόγο και ενισχύει τη διαπραγματευτική ικανότητα της χώρας. Σε μια περίοδο μάλιστα, μεγάλων αδιεξόδων αλλά και επικείμενων αλλαγών στην Ευρώπη. Αλλαγών από τις οποίες εξαρτάται και θα επηρεαστεί καθοριστικά η πορεία της οικονομίας και η προοπτική της ελληνικής κοινωνίας.