Νομοσχέδιο για την τεχνική εκπαίδευση: Αλλάζουν ΕΠΑΛ και δημόσια ΙΕΚ και δημιουργούνται 60 δομές campus

Αλλαγές στα Επαγγελματικά Λύκεια και τα Δημόσια ΙΕΚ ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος επισκέφτηκε με τον υπουργό Παιδείας, Κυριάκο Πιερρακάκη το Πρότυπο Επαγγελματικό Λύκειο Περάματος, με αφορμή τη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης για την αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Όπως ανέφερε σε δηλώσεις του ο πρωθυπουργός: «Σήμερα εδώ, από το Επαγγελματικό Λύκειο του Περάματος, στέλνουμε ένα μήνυμα προσήλωσης στην κεντρική μας δέσμευση για την ενίσχυση της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης στη χώρα μας.
Πολύ σύντομα θα έχουμε ψηφίσει ένα καινούριο νομοσχέδιο, το οποίο θα αποδεικνύει και στην πράξη την έμφαση που δίνουμε στην τεχνική εκπαίδευση, με την ουσιαστική αναβάθμιση των Επαγγελματικών Λυκείων, των Δημόσιων ΙΕΚ, τα οποία μετονομάζονται και ενισχύονται με θεματικούς άξονες, με καινούργιους οδηγούς κατάρτισης, κυρίως με άμεση σύνδεση με την αγορά εργασίας, έτσι ώστε να μπορέσουμε να περάσουμε το μήνυμα, κυρίως στα νέα παιδιά, ότι η επαγγελματική και τεχνική εκπαίδευση και κατάρτιση δεν είναι ο φτωχός συγγενής της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά ένας επαγγελματικός δρόμος ο οποίος ανοίγει εξαιρετικές προοπτικές για πολύ επικερδείς επαγγελματικές δυνατότητες».
Με τη σειρά του ο κ. Πιερρακάκης δήλωσε πως: «Η νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Παιδείας για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση χτίζει και θεμελιώνει το όραμα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για την αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης στη χώρα μας.
Ο στόχος είναι να δημιουργηθούν περίπου 60 δομές campus στη χώρα μας, θεματικά στοχευμένες, μέσα από τη συνύπαρξη των επαγγελματικών λυκείων, των σημερινών ΙΕΚ που μετονομάζονται σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης και των εργαστηρίων, με στόχο να μπορέσουμε πραγματικά και μέσα από 130 νέους οδηγούς κατάρτισης και μέσα από την επένδυση σε νέους εξοπλισμούς μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης να προβούμε σε μια πολύ ουσιαστική μεταρρύθμιση και αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στη χώρα μας».
Τι αλλάζει στα ΙΕΚ
Υπενθυμίζεται ότι για την επαγγελματική κατάρτιση ο Κυριάκος Πιερρακάκης ανήγγειλε ότι ο σχεδιασμός της κυβέρνησης προβλέπει να «χτίσει» επάνω στο πλαίσιο της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου με δεδομένο ότι «χρειαζόμαστε περισσότερους ειδικούς σε συγκεκριμένα επαγγέλματα, με βάση τις ανάγκες της τοπικής οικονομίας».
Το νομοσχέδιο Θα τεθεί, σύμφωνα με τον ίδιο, σε δημόσια διαβούλευση και θα περιλαμβάνει τη δημιουργία 60 στοχευμένων δομών. Τα σημερινά ΙΕΚ που θα μετονομαστούν σε σχολές ανώτερης επαγγελματικής κατάρτισης και θα συνυπάρχουν με τα επαγγελματικά εργαστήρια, όχι σαν χωριστές οντότητες, αλλά κάτω από την ομπρέλα ενός γραφείου διασύνδεσης με την αγορά. Ο στόχος, όπως είπε ο υπουργός Παιδείας κ. Πιερρακάκης είναι σε αυτές τις δομές να ενταχθούν 130 νέα επαγγέλματα, με χρηματοδότηση 114 εκατ. ευρώ το ταμείο ανάπτυξης. Θα γίνει ένας ακόμα πυλώνας ανάπτυξης της χώρας και της εθνικής οικονομίας.
Πολυδύναμα campus Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης ( Ε.Κ., ΕΠΑ.Λ. και Ι.Ε.Κ.), θα ιδρυθούν στις εξής Περιφέρειες:

• Αττική 12
• Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης 4
• Δυτική Ελλάδα 6
• Δυτική Μακεδονία 3
• Ηπείρου 4
• Θεσσαλία 3
• Ιονίων Νήσων 1
• Κεντρική Μακεδονία 13
• Κρήτη 2
• Βόρειο Αιγαίο 1
• Νότιο Αιγαίο 2
• Πελοποννήσου 4
• Στερεά Ελλάδα 5

Δέκα απαντήσεις για τις αλλαγές στην Επαγγελματική Εκπαίδευση:
1. Πού αποσκοπεί το νέο πλαίσιο για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση;
Το νομοσχέδιο για την επαγγελματική εκπαίδευση εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο για την ανα βάθμισή της, το οποίο περιλαμβάνει επίσης σημαντικό εκσυγχρονισμό της υλικοτεχνικής υποδομής. Είναι ενδεικτικό ότι μόνο από το Ταμείο Ανάκαμψης πρόκειται να κατευθυνθούν προς αυτόν τον σκοπό πάνω από 100 εκατομμύρια ευρώ. Και, βέβαια, σε αυτό το πλαίσιο, είναι αναγκαίες και οι αντίστοιχες νομοθετικές αλλαγές, τις οποίες εισάγει το νομοσχέδιο. Στόχος είναι τα ΙΕΚ, τα ΕΠΑ.Λ. και τα Επαγγελματικά Εργαστήρια να αποτελέσουν μια σύγχρονη και αξιόπιστη εναλλακτική προς την πανεπιστημιακή εκπαίδευση, δημιουργώντας άρτιους και περιζήτητους επαγγελματίες σε ειδικότητες αιχμής.
2. Ποια είναι η μεγαλύτερη αλλαγή που φέρνει το νέο πλαίσιο;
Το σημείο αναφοράς του νομοσχεδίου είναι αναμφίβολα η καθιέρωση των Κέντρων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΚΕΕΚ), τα οποία θα λειτουργούν ως campuses για ΙΕΚ, ΕΠΑ.Λ. και Επαγγελματικά Εργαστήρια. Ένα ΚΕΕΚ θα περιλαμβάνει τουλάχιστον μία δομή εκπαίδευσης, μία δομή κατάρτισης κι ένα εργαστηριακό κέντρο, που θα διατηρούν μεν την αυτοτέλειά τους, αλλά θα βρίσκονται σε διαρκή συνεργασία. Εξάλλου, πρόκειται για μια πρακτική που ήδη υφίσταται, καθώς περίπου το 60% των δομών λειτουργούν σε καθεστώς άτυπης συστέγασης.
3. Αφού ήδη πολλές δομές συστεγάζονται, γιατί ιεραρχείται τόσο ψηλά η μεταρρύθμιση των ΚΕΕΚ;
Είναι πεποίθηση του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού ότι αυτή η συστέγαση πρέπει να συστηματοποιηθεί, ενισχύοντας τη λειτουργία τους στην πράξη και δημιουργώντας πολύτιμες οικονομίες κλίμακος. Ετσι, μέσα από τη θεσμική αναγνώριση και την περαιτέρω ανάπτυξη συνεργειών, στόχος είναι ο περιορισμός των αλληλοεπικαλύψεων αντικειμένων και, κυρίως, η δημιουργία προστιθέμενης αξίας στην παραγόμενη γνώση.
4. Πόσα ΚΕΕΚ περιλαμβάνει ο νέος χάρτης της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης;
Υπολογίζεται ότι, σε πρώτο χρόνο, θα δημιουργηθούν περίπου 60 ΚΕΕΚ σε όλη την επικράτεια.
5. Την προηγούμενη τετραετία νομοθετήθηκαν εκτεταμένες αλλαγές στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Πώς αξιολογούνται; Ο νέος νόμος θα ανατρέψει τις αλλαγές αυτές;
Το πλαίσιο που καθιέρωσε η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου αξιολογείται ως μια μεταρρύθμιση η οποία εφαρμόστηκε στην πράξη και παρήγαγε πραγματικά και μετρήσιμα αποτελέσματα. Το νομοσχέδιο, λοιπόν, σκοπεύει να «χτίσει» πάνω στην προηγούμενη τετραετία και όχι να την αναιρέσει.
6. Τι αλλάζει στα ΕΠΑ.Λ.;
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ότι το νέο νομοσχέδιο έρχεται να πλαισιώσει τις μεταρρυθμίσεις της προηγούμενης τετραετίας αποτελεί η γενίκευση σε όλα τα ΕΠΑ.Λ. των καινοτομιών που εφαρμόστηκαν στα νεοσυσταθέντα Πρότυπα ΕΠΑ.Λ. Ετσι, από το σχολικό έτος 2024-2025 τομές όπως η πρακτική άσκηση των μαθητών, τα νέα προγράμματα σπουδών και η εναρμόνιση με τις ανάγκες της τοπικής οικονομίας θα ισχύουν για όλα τα ΙΕΚ.
7. Ποια θα είναι η τύχη των Πρότυπων ΕΠΑ.Λ., αφού γενικεύονται σε όλα τα ΕΠΑ.Λ. τα στοιχεία που τα έκαναν να ξεχωρίσουν;
Τα Πρότυπα ΕΠΑ.Λ. θα συνεχίσουν τη λειτουργία τους, με την εφαρμογή ακόμα περισσότερων καινοτομιών, οι οποίες θα γενικεύονται με τη σειρά τους σε όλα τα Επαγγελματικά Λύκεια, αυτονόητα μετά την επιτυχή τους αξιολόγηση.
8. Τι αλλάζει στα ΙΕΚ;
Οι αλλαγές στα ΙΕΚ θα είναι τόσο εκτεταμένες, που ουσιαστικά θα πρόκειται για ένα συνολικό rebranding, το οποίο θα εκτείνεται από τη λειτουργία τους μέχρι το όνομά τους. Εδώ εντάσσονται περίπου 130 νέοι οδηγοί κατάρτισης, δηλαδή νέες ειδικότητες. Επιπλέον, δίνεται έμφαση στον τομέα της συμβουλευτικής, με στόχο να παρέχονται στους καταρτιζόμενους ουσιαστικές κατευθύνσεις για τη σταδιοδρομία τους, διασύνδεση με την αγορά εργασίας και υποστήριξη μετά την αποφοίτησή τους.
9. Πώς θα επιτευχθεί η σύνδεση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με την αγορά εργασίας και της τοπικής οικονομίας;
Οι 130 νέοι οδηγοί κατάρτισης που αναφέρθηκαν πριν έχουν διαμορφωθεί σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, ώστε να ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες της αγοράς. Και αυτό αποτελεί μόνο ένα παράδειγμα προς αυτή την κατεύθυνση. Στο νομοσχέδιο θεσμοθετείται επίσης η αναβάθμιση των Γραφείων Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Σταδιοδρομίας (ΓΕΑΣ), ώστε να ανατροφοδοτούν διαρκώς τα ΚΕΕΚ με νέες ιδέες, νέα δεδομένα και νέες ανάγκες της οικονομίας.
10. Ποιος θα είναι ο ρόλος του ψηφιακού μετασχηματισμού στο νέο πλαίσιο της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης;
Το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία μιας ενιαίας ψηφιακής πύλης, στην οποία κάθε ενδιαφερόμενος θα μπορεί να βρει ό,τι χρειάζεται πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις σπουδές του. Θα πρόκειται, δηλαδή, για το «gov.gr της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης», που θα περιλαμβάνει οδηγούς σπουδών, στατιστικά στοιχεία επαγγελματικής αποκατάστασης, εκπαιδευτικό υλικό και προσομοιώσεις. Κυρίως, όμως, η πλατφόρμα πρόκειται να λειτουργήσει ως σημείο τομής μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, ώστε αφενός οι μαθητές, οι καταρτιζόμενοι και οι απόφοιτοι και αφετέρου οι επιχειρήσεις να αναζητούν και να παρέχουν θέσεις για πρακτική άσκηση, μαθητεία και μόνιμη εργασία.