Επιδόματα: Ποιοι κινδυνεύουν να τα χάσουν και ποιοι βγαίνουν κερδισμένοι από τα νέα μέτρα

Δύο στους δέκα δικαιούχους επιδομάτων εκτιμάται ότι θα υποστεί μείωση η θα χάσει ολοσχερώς το επίδομά του λόγω των νέων περιουσιακών και εισοδηματικών κριτηρίων καθώς πλέον εκτός από τα δηλωθέντα εισοδήματα θα ελέγχονται οι καταθέσεις, η ακίνητη και κινητή περιουσία και εισοδήματα από άλλες πηγές και τα όποια πιθανά εισοδήματα από τρίτες πηγές.
Χαμένοι βγαίνουν επομένως όσοι είχαν επιπλέον εισοδήματα και τα απέκρυπταν ή δεν περιλαμβάνονταν έως σήμερα στο πεδίο των κριτηρίων.
Από το 2025 στο πλαίσιο της αναμόρφωσης της επιδοματικής πολιτικής που εξαγγέλθηκε, θα εφαρμοστεί « κόφτης» ο οποίος θα τους βγάζει εκτός των επιδομάτων η θα τους οδηγεί σε χαμηλότερη κλίμακα.
Οι αλλαγές
Μάλιστα οι αλλαγές αφορούν κυρίως τα υψηλότερα επιδόματα που λαμβάνουν περίπου 1,2 εκ πολίτες καθώς σ΄αυτήν την κατηγορία διαπιστώθηκαν οι περισσότερες στρεβλώσεις.
Σαφώς κερδισμένοι από την αύξηση των επιδομάτων είναι οι τρίτεκνοι, οι πολύτεκνοι, οι δικαιούχοι που εντάσσονται στη δεύτερη και Τρίτη κλίμακα του επιδόματος παιδιού , και οι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου εισοδήματος ( που είχε και τη μεγαλύτερη αύξηση) με την προϋπόθεση ότι πληρούν τα νέα οικονομικά κριτήρια.
Σε γενικές γραμμές πάντως 8 στους 10 περίπου 800.000 δικαιούχοι δε θα δουν αλλαγές και στις περισσότερες περιπτώσεις θα δουν αυξήσεις στα επιδόματά τους.
Η προσθήκη
Σημαντική είναι και η προσθήκη στα εισοδηματικά κριτήρια που στοχεύει στην αναζήτηση εργασίας ώστε να μην πέφτουν οι δικαιούχοι σε « παγίδα φτώχειας» επαναπαυόμενοι στα επιδόματα.
Στο εξής λοιπόν θα εξαιρείται ένα μέρος του εισοδήματος από μισθωτή απασχόληση από τα κριτήρια ένταξης. Δηλαδή θα προσµετράται στα εισοδηματικά όρια ώστε να υπάρχει κίνητρο προς εργασία το ποσοστό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία (20% σε Επίδομα Παιδιού και Στέγασης και 30% στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα).
Ειδικότερα :

• Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα (ΕΕΕ) Αυξάνεται περαιτέρω κατά 16% το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα από 216 ευρώ και 54 ευρώ, σε 250 ευρώ και 75 ευρώ για κάθε παιδί και αυξάνονται αναλόγως τα εισοδηματικά όρια, αλλά με στοχευμένα κριτήρια ακίνητης, κινητής περιουσίας και καταθέσεων. Είχε προηγηθεί ήδη το Δεκέμβριο του 2023 αύξηση του ΕΕΕ από 200 € σε 216 € (αύξηση 8%).
• Στο ΕΕΕ υπάρχουν και σήμερα περιουσιακά κριτήρια τα οποία θα εφαρμοστούν και στα άλλα επιδόματα . Σήμερα λοιπόν το δηλούμενο εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 5.832 ευρώ, ανεξαρτήτως του αριθμού των μελών του νοικοκυριού.
• Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολο της το ποσό των 90.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ.
• Επίδομα στέγασης : -Αυξάνεται το επίδομα στέγασης από τα 70 ευρώ, σε 125 ευρώ και 75 ευρώ, αναλόγως της εισοδηματικής κλίμακας, πλέον αύξησης 30% για κάθε τέκνο, αλλά με στοχευμένα κριτήρια ακίνητης περιουσίας και καταθέσεων, ενώ εισάγεται και κριτήριο κινητής περιουσίας.
• Τα κριτήρια σήμερα είναι εισοδηματικά, περιουσιακά και διαμονής. Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ.
• Επίδομα τέκνων : Πιο ευνοημένοι είναι οι δικαιούχοι που εντάσσονται στη δεύτερη και την τρίτη εισοδηματική κλίμακα του επιδόματος παιδιού οι οποίες ενοποιούνται σε μία, και έτσι αυξάνεται το επίδομα παιδιού της τρίτης εισοδηματικής κλίμακας από τα 28 ευρώ ανά τέκνο σε 45 ανά τέκνο και 90 ευρώ για τρίτο παιδί και επόμενα.
• Επίσης , αυξάνεται η πρώτη κλίμακα (+8%) όσο είναι και η νέα κλίμακα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος σε 75 ευρώ και περεταίρω σε 150 ευρώ και τρίτο παιδί και επόμενο.
• Για παράδειγμα, οικογένεια με δύο παιδιά θα λαμβάνει 535 ευρώ μηνιαίως από 432 ευρώ σήμερα.
• Τρίτεκνοι : Διατηρείται δια βίου ( και όχι έως τα 21 έτη) ο ορισμός των τριτέκνων για 200.000 οικογένειες , που συνεπάγεται προνόμια στις μεταγραφές φοιτητών, στις προσλήψεις στο δημόσιο και στην στρατιωτική θητεία. Η πιστοποίηση θα γίνεται μέσω πλατφόρμας, η οποία διασταυρώνει τα ληξιαρχικά στοιχεία.

Τι συνεπάγεται, όμως, η δια βίου ισχύς της τριτεκνίας;

• Αυξάνεται η ποσόστωση για τις προσλήψεις στο δημόσιο σε τρίτεκνους, ώστε να ανέλθει σε ίδιο ποσοστό με τους πολύτεκνους από 12% σε 16% στο σύνολο των προκηρυσσόµενων θέσεων.
• Παράλληλα οι πρόνοιες που ισχύουν για τους πολύτεκνους έχουν ήδη επεκταθεί στους τρίτεκνους και σε ότι αφορά στη συμμετοχή τους στα στεγαστικά προγράμματα. Ενδεικτικά στο πρόγραμμα «Σπίτι μου» η χορήγηση των δανείων σε τρίτεκνους ήταν με μηδενικό επιτόκιο. Αντίστοιχα και στα άλλα προγράμματα κοινωνικής στέγασης. Εξίσου στη διάθεση των vouchers για τους παιδικούς σταθμούς τρίτεκνοι, πολύτεκνοι και μονογονεϊκές οικογένειες είχαν κοινό «μπόνους» 40 μορίων.