Δημόσιοι Υπάλληλοι: Το «παράθυρο» που τους βγάζει άμεσα σε συνταξιοδότηση

Ένα παράθυρο εξόδου ανοίγεται για τις συντάξεις στο Δημόσιο και για 20.000 δημοσίους υπαλλήλους που θέλουν να βγουν σε πρόωρη σύνταξη.
Πρόκειται για ασφαλισμένους που είχαν κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με 25ετία ασφάλισης το 2010, το 2011 ή το 2012 αλλά δεν είχαν «κλειδώσει» και την απαραίτητη ηλικία των 55 ετών πριν τον Αύγουστο του 2015, όταν δηλαδή ψηφίστηκε η μεγάλη μεταβατική περίοδος των νέων ορίων ηλικίας έως και το 2022.
Με ευνοϊκή ερμηνεία που έχει δώσει η αρμόδια διεύθυνση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, η οποία ανήκει πλέον στον ΕΦΚΑ, σε διατάξεις των νόμων 4336/2015, 4387/2016 και 4488/2017 έχει ανοίξει η πόρτα της πρόωρης σύνταξης κυρίως σε γυναίκες ασφαλισμένες αλλά και σε άντρες που έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα μετά την 1/1/2011 ακόμη κι αν δεν είχαν συμπληρώσει το όριο ηλικίας της μειωμένης τον Αύγουστο του
2015. Περί τους 20.000 υπαλλήλους, που κλείνουν ακόμη και φέτος τα 55, τα 56 ή τα 58 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη / πρόωρη σύνταξη στην οποία όμως η μείωση θα είναι αρκετά μικρότερη από το αναμενόμενο.
Ειδικότερα:
Το ανώτατο «πέναλτι» για όσους φύγουν με πρόωρη είναι 115,2€. Επί της ουσίας, η εν λόγω ερμηνεία δέχεται πως ο νόμος 4336 του 2015 δεν επηρέασε τα κατοχυρωμένα μέχρι και το 2012 δικαιώματα και τα όρια των μειωμένων συντάξεων στο Δημόσιο. Η εν λόγω αλλαγή αφορά σύμφωνα με τον δικηγόρο Διονύση Ρίζο, ειδικό σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης, τρεις βασικές περιπτώσεις ασφαλισμένων :
Γυναίκες ασφαλισμένες στο Δημόσιο με τουλάχιστον 25 έτη ασφάλισης το 2010. Οι ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας μπορούν να συνταξιοδοτηθούν σε ηλικία 55 ετών με μειωμένη σύνταξη ακόμη κι αν συμπληρώνουν τα 55 σήμερα. Δεν υπάρχει επιβάρυνση στο όριο ηλικίας για τις εν λόγω γυναίκες.
Γυναίκες και άνδρες ασφαλισμένοι στο Δημόσιο με τουλάχιστον 25 έτη ασφάλισης το 2011. Οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας μπορούν να συνταξιοδοτηθούν σε ηλικία 56 ετών με μειωμένη σύνταξη ακόμη κι αν συμπληρώνουν τα 56 σήμερα. Δεν υπάρχει επιβάρυνση στο όριο ηλικίας για τους εν λόγω ασφαλισμένους.
Γυναίκες και άνδρες ασφαλισμένοι στο Δημόσιο με τουλάχιστον 25 έτη ασφάλισης το 2012. Οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας μπορούν να συνταξιοδοτηθούν σε ηλικία 58 ετών με μειωμένη σύνταξη ακόμη κι αν συμπληρώνουν τα 58 σήμερα. Δεν υπάρχει επιβάρυνση στο όριο ηλικίας για τους εν λόγω ασφαλισμένους.
Υπενθυμίζεται πως με πρόσφατη ρύθμιση του υπουργείου Εργασίας, το ποσοστό της μείωσης για τις μειωμένες – πρόωρες συντάξεις υπολογίζεται πλέον και στο Δημόσιο με ανώτατο πλαφόν το 30% για όλους τους ασφαλισμένους, πράγμα που σημαίνει ότι και για τους ασφαλισμένους του Δημοσίου το ανώτατο “πέναλτι” είναι 30% όπως και για τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα. Παράλληλα η έκδοση των ερμηνευτικών εγκυκλίων του ασφαλιστικού νόμου 4387/2016 επεφύλασσε μια έκπληξη στους ασφαλισμένους που αποχωρούν με πρόωρη / μειωμένη σύνταξη. Η ερμηνεία των διατάξεων του νόμου έδειξε πως το πέναλτι εφαρμόζεται μόνο στο ποσό της Εθνικής Σύνταξης και όχι στο σύνολο. Η Ανταποδοτική Σύνταξη χορηγείται πλήρης. Ταυτόχρονα, καταργήθηκε και η επιπλέον ποινή μείωσης 10% για όσους το όριο ηλικίας τους είχε επηρεαστεί από τον νόμο 4336 του Αυγούστου του 2015. Αυτό σημαίνει πως η μείωση για όσους φύγουν με πρόωρη από το Δημόσιο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 115,2€.
Τα νέα δεδομένα
Με τα νέα δεδομένα συμφέρει πλέον να αποχωρήσουν με μειωμένη σύνταξη οι δημόσιοι υπάλληλοι, των οποίων το όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη έχει «πετάξει» αρκετά άνω των 62 ετών. Ο περιορισμός της ποινής μείωσης μόνο στην Εθνική Σύνταξη, ο οποίος οδηγεί σε ένα πολύ πιο ελκυστικό ποσό για όσους αποχωρήσουν με μειωμένη, καθιστά συμφέρουσα την πρόωρη έξοδο, την ίδια στιγμή μάλιστα που τα όρια ηλικίας για πλήρη σύνταξη έχουν απομακρυνθεί σημαντικά μετά την αύξησή τους με το νόμο 4336/2015. Στο πλαίσιο αυτό η έξοδος καθίσταται συμφέρουσα για όλους τους υπαλλήλους που έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα μειωμένης αλλά απέχουν πολύ από τα νέα όρια για πλήρη. Για παράδειγμα εξαιρετικά συμφέρουσα είναι η επιλογή της εξόδου για υπαλλήλους που συμπληρώνουν τα 58 μετά το 2019, καθώς η πλήρης με 35ετία στην περίπτωση αυτή τοποθετείται μετά τα 61. Πλέον με μια μικρή ποινή μπορούν οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου να αποχωρήσουν με αξιοπρεπή πρόωρη συνταξιοδότηση.
Περιορισμός του πέναλτι μόνο στην Εθνική Σύνταξη
«Ως γνωστόν από την ψήφιση του νόμου 4387/2016 κι έπειτα, δηλαδή για όσους υπέβαλλαν και υποβάλλουν αιτήσεις συνταξιοδότησης από την 13η Μαΐου 2016 κι έπειτα η σύνταξη αποτελείται από δύο τμήματα, την Εθνική και την Ανταποδοτική Σύνταξη. Στις περιπτώσεις που πρόκειται κάποιος να εξέλθει με πρόωρη/μειωμένη, το πέναλτι ανάλογα με το όριο της πλήρους και με ανώτατο πλαφόν το 30% εφαρμόζεται μόνο στην Εθνική Σύνταξη και όχι στην Ανταποδοτική, η οποία καταβάλλεται πλήρης», εξηγεί ο κ. Ρίζος. Έτσι το ποσό που μειώνεται ποσοστιαία είναι μόνο το ποσό των 384€. Αντίθετα το υπόλοιπο ποσό που αναλογεί στις εισφορές του ασφαλισμένου και σχηματίζει την Ανταποδοτική Σύνταξη καταβάλλεται πλήρες χωρίς καμιά ποινή. Συνεπώς το ανώτατο όριο μείωσης σύνταξης σε περίπτωση εξόδου με μειωμένη είναι 115,2€. Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί η μείωση να ξεπεράσει το ποσό αυτό.
Καταργήθηκε η επιπλέον ποινή του 10% για όσους αποχωρούν με το νέο σύστημα. Υπενθυμίζεται πως με την ψήφιση του νόμου 4336/2015 (τρίτο μνημόνιο) σε περιπτώσεις εξόδου με μειωμένη σύνταξη και εφόσον το εκάστοτε όριο ηλικίας είχε επηρεαστεί από την αλλαγή των ορίων, επιβαλλόταν μια επιπλέον προσωρινή περικοπή της τάξης του 10% μέχρι συμπληρώσεως του νέου ορίου εξόδου με πλήρη σύνταξη. Το εν λόγω ποσοστό του 10% απαλειφόταν στη συνέχεια, όταν συμπληρωνόταν το νέο όριο ηλικίας λήψης πλήρους σύνταξης, ενώ ακολουθούσε εφ’ όρου ζωής η αρχική ποινή.
Ορίστηκε και για το Δημόσιο πλαφόν μείωσης στο 30%. Υπενθυμίζεται πως μετά την ψήφιση του νόμου 4336/2015 (τρίτο μνημόνιο) επιβαλλόταν σε περιπτώσεις εξόδου με μειωμένη από το Δημόσιο πέναλτι το οποίο σε πολλές περιπτώσεις έφτανε έως και το 50%. Αυτό συνέβαινε καθώς ήταν πολύ μεγάλη η αύξηση του ορίου ηλικίας της πλήρους σύνταξης. Πλέον τέθηκε πλαφόν μείωσης στο 30%.

Παράδειγμα 1
Γυναίκα ασφαλισμένη στο Δημόσιο με συμπληρωμένη 25ετία το 2010 και ηλικία 56 ετών σήμερα μπορεί να υποβάλει άμεσα αίτημα συνταξιοδότησης για μειωμένη σύνταξη. Η ποινή θα είναι 30% και θα περιορίζεται μόνο στην Εθνική Σύνταξη (επομένως η μέγιστη μείωση θα είναι 115,2€).

Παράδειγμα 2
Δημόσια υπάλληλος ΠΕ κατηγορίας θεμελίωσε συνταξιοδοτικό δικαίωμα με 25 έτη ασφάλισης το 2010 (33 έτη το 2018) και γίνεται 55 ετών φέτος. Η εν λόγω ασφαλισμένη μπορεί να αποχωρήσει άμεσα με ποινή μείωσης 30% στην Εθνική Σύνταξη. Η σύνταξη της σήμερα θα είναι 787 €.

Παράδειγμα 3
Δημόσιος υπάλληλος ΤΕ κατηγορίας συμπλήρωσε το 2011 τα απαραίτητα 25 έτη ασφάλισης και θεμελίωσε συνταξιοδοτικό δικαίωμα ώστε να μπορεί να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 56 ετών με μειωμένη σύνταξη. Είναι σήμερα 57 ετών. Ο εν
λόγω υπάλληλος μπορεί άμεσα να πάρει μειωμένη σύνταξη κατά 30% επί της Εθνικής Σύνταξης. Έτσι με παραίτηση σήμερα θα λάβει 669,8 € κύρια σύνταξη.

Παράδειγμα 4
Γυναίκα υπάλληλος ΔΕ κατηγορίας έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με 25 έτη ασφάλισης το 2010. Η εν λόγω ασφαλισμένη εμπίπτει στην κατηγορία των μειωμένων συντάξεων που δεν άλλαξαν με το νόμο 4336/2015 με συνέπεια να μπορεί άμεσα να αποχωρήσει με ποινή μείωσης 30% στην Εθνική Σύνταξη. Έτσι με αποχώρηση σήμερα θα λάβει 613,7 € κύρια σύνταξη.  aftodioikisi