Σαν σήμερα 8/12, Υπογράφεται η «ληξιαρχική πράξη θανάτου» της Σοβιετικής Ένωσης – Τελειώνει ο Ψυχρός Πόλεμος

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 8 Δεκεμβρίου του 1991, όταν σε μια πόλη της Λευκορωσίας, πολύ κοντά στο διάσημο κυνηγετικό περίπτερο του Βίσκουλι, στην Μπελοβέσκαγια Πούσα, υπογράφεται η «ληξιαρχική πράξη θανάτου» της Σοβιετικής Ένωσης.
Ηγέτες τριών από τις τέσσερις δημοκρατίες που είχαν υπογράψει τη… ληξιαρχική πράξη γέννησης: τη Συνθήκη του 1922 για τη δημιουργία της ΕΣΣΔ, δηλαδή, ήταν παρόντες. Έλλειπε η Υπερκαυκασία, που πλέον δεν υπήρχε στον Χάρτη.
Γύρω από το τραπέζι της Ιστορίας είχαν καθίσει ο πρόεδρος της Ρωσίας Μπόρις Γιέλτσιν και ο αντιπρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Γκενάντι Μπουρμπούλις, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Λεονίντ Κράβτσουκ και ο πρωθυπουργός της χώρας Βίτολντ Φόκιν και ο πρωθυπουργός της Λευκορωσίας Βιατσεσλάβ Κέμπιχ με τον πρόδρο του Κοινοβουλίου Στανισλάβ Σουσκέβιτς.
Η Συμφωνία άρχισε με… ασυμφωνία: τα πολλά ονόματα: Συμφωνία Μπελάβεζ, Συμφωνία Μπελοβέζ, Συμφωνία Μπελοβέζα, Συμφωνία Μπελοβέζχα, Συμφωνία Μπελοβέζσκαγια, Συμφωνία Μπελάγια Βέζχα και άλλα. Όμως η ουσία ήταν μία: πλάι στο κυνηγετικό περίπτερο του αείμνηστου Λεονίντ Μπρέζνιεφ η ΕΣΣΔ άφηνε την τελευταία πνοή της.
Από τα 14 άρθρα του κειμένου της Συμφωνίας ξεχώριζε το πρώτο: Το τέλος της ύπαρξης της ΕΣΣΔ, με τη «σύσταση νομίμως συγκροτούμενων δημοκρατικών… ανεξάρτητων κρατών… στη βάση της αμοιβαίας αναγνώρισης και σεβασμού της κρατικής κυριαρχίας».

Πολλοί διαφώνησαν σχετικά με την εξουσία των ηγετών των τριών από τις 12 δημοκρατίες στο πόσο ήταν «εξουσιοδοτημένες» να διαλύσουν ολόκληρη την Ένωση. Και ο Γενικός Γραμματέας Μιχαήλ Γκορμπατσόφ πήρε θέση: «Η μοίρα του πολυεθνικού κράτους δεν μπορεί να καθοριστεί από τη βούληση των ηγετών τριών δημοκρατιών. Η βιασύνη με την οποία εμφανίστηκε το έγγραφο προκαλεί επίσης σοβαρή ανησυχία». Όμως ήταν πλέον αργά και για τον Γκορμπατσόφ να προχωρήσει μπροστά και για την Ιστορία να κάνει πίσω…
Ο Γκορμπατσόφ παραιτήθηκε τα Χριστούγεννα του 1991 και παρέδωσε τα «κλειδιά» του Κρεμλίνου στον Γέλτσιν. Την ίδια ημέρα υπεστάλη η σημαία με το σφυροδρέπανο και στον ιστό του Κρεμλίνου κυμάτισε η τρίχρωμη παντιέρα με το λευκό που συμβόλιζε το ευοίωνο μέλλον, το μπλε με το συννεφιασμένο παρελθόν και το ερυθρό με το αιματηρό παρελθόν. Και η Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών μπήκε στο ντουλάπι της Ιστορίας…
Εκείνη την ημέρα, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζορτζ Μπους ο πατήρ μίλησε σε εθνική εμβέλεια στην τηλεόραση των ΗΠΑ και κήρυξε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου ενώ δεν παρέλειψε να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των πρώην κρατών της Σοβιετικής Ένωσης. Τέλος καλό; Μμμμ…