Σήμερα επαναστατικό είναι να εφαρμόζεις το νόμο

Άρθρο του Οδυσσέα Βουδούρη

Τις τελευταίες βδομάδες παρατηρούμε μια σημαντική επιτάχυνση στο ρυθμό του κυβερνητικού έργου. Εξίσου σημαντικό, όμως, είναι ότι η κυβέρνηση, μέσω του επίσημου εκπροσώπου της, του υπουργού Επικρατείας, δείχνει την πρόθεσή της για ρήξη με πρακτικές του παρελθόντος.Αυτό σηματοδοτεί η ξεκάθαρη και άμεση τοποθέτηση του κ. Ηλία Μόσιαλου, απέναντι στις ανοιχτές απειλές ορισμένων συνδικαλιστών για υπονόμευση της λειτουργίας του Δημοσίου, ως αντίδραση στην εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου και άλλων μεταρρυθμίσεων. Το θέμα εδώ δεν είναι η βασιμότητα ή όχι των διεκδικήσεων αυτών των συνδικαλιστών. Δε θα δυσκολευτώ να κατανοήσω ότι έχουν βάσιμους λόγους να αντιδρούν. Και σίγουρα αυτές οι αντιδράσεις θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο ενός διαλόγου, πριν νομοθετήσει η Βουλή. Το θέμα είναι η απευθείας και απαράδεκτη απειλή έναντι του δημόσιου συμφέροντος: «Κάνετε ό,τι θέλουμε εμείς, ειδάλλως θα σας ζημιώσουμε οικονομικά»! Θα βλάψουν, δηλαδή, ποιον; Την κυβέρνηση; Ναι, αλλά πέρα από την κυβέρνηση θα βλάψουν, για κλαδικά συμφέροντα, το σύνολο του ελληνικού λαού. Ακόμα και τους εαυτούς τους τελικά! Τέτοιου είδους απειλές στο παρελθόν είχαν συχνά άμεσο αποτέλεσμα. Έτσι, πέθαναν εν τη γενέσει τους αρκετές μεταρρυθμίσεις, που αν είχαν εφαρμοστεί εγκαίρως, θα είχαμε ίσως αποφύγει την κρίση που ζούμε σήμερα. Η ίδια «λογική» πρόσφατα αποξένωσε τους ιδιοκτήτες ταξί από την κοινή γνώμη. Αποκλεισμοί αεροδρομίων και λιμανιών, λάδια στους δρόμους και αναποδογυρισμένα ταξί κ.λπ. δεν προκαλούν οργή, τόσο ως παράνομες ενέργειες, αλλά κυρίως ως επιβλαβείς πράξεις για το σύνολο των πολιτών και για τον καθέναν ξεχωριστά. Και οι παλιές πρακτικές που συνίστανται στο να ψηφίζουμε σωστούς νόμους, που χάνονται μετά στη διαδικασία εφαρμογής τους, οδήγησαν τον υπουργό Μεταφορών να γίνει δυσάρεστος, αλλά και να δικαιωθεί τελικά. Αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «λογική επιλεκτικής εφαρμογής των νόμων» δεν άφησε ανέπαφους και ορισμένους πρυτάνεις, που δήλωσαν ότι, αν οι ίδιοι δεν εγκρίνουν τη μεταρρύθμιση για τα πανεπιστήμια, δε θα την εφαρμόσουν. Προσωπικά, θεωρώ μεγάλη και αναγκαία καινοτομία αυτή τη μεταρρύθμιση, αλλά συμμερίζομαι αρκετά από τα επιχειρήματά τους, κυρίως όσον αφορά στο προτεινόμενο διοικητικό σχήμα. Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί, όμως, να απειλεί μια επαγγελματική ομάδα και μάλιστα εκ των προτέρων, ότι δε θα εφαρμόσει ένα νόμο. Η κοινοβουλευτική δημοκρατία, με όλα τα ελλείμματά της, είναι η έκφραση ενός συσχετισμού δυνάμεων, όπου όλες οι κοινωνικές ομάδες έχουν εξασφαλίσει μια δυνατή θέση. Η κατάλυση ή η οπισθοχώρησή της συνήθως δε συνοδεύτηκε από κοινωνική πρόοδο. Τις περισσότερες φορές το αντίθετο συνέβη. Τελικά, εκτός από τις καταστάσεις δικτατορίας, ο νόμος, ή για την ακρίβεια η «έννοια του νόμου», είναι ένα ρυθμιστικό εργαλείο, που προστατεύει τους πολλούς και τους αδύναμους. Αυτό δε σημαίνει ότι κάθε νόμος είναι και καλός. Αλλά η έννοια του νόμου δεν μπορεί να αντέξει στην εφαρμογή των νόμων «αλά καρτ» από τους εκάστοτε ενδιαφερόμενους. Στην Ελλάδα, λόγω ειδικών ιστορικών συνθηκών (ξενοκρατία, κατοχή, παρακράτος, δικτατορίες), περιρρέει η ιδέα ότι να παρανομείς είναι δείγμα λεβεντιάς. Δεν είναι τυχαίο ότι ανάμεσα στους εθνικούς μας ήρωες συγκαταλέγονται και κάποιοι που προέρχονται από τις τάξεις των «κλεφτών». Η ιστορία, όμως, έχει γυρίσει σελίδα. Και πρέπει να κατανοήσουμε ότι σήμερα επαναστατικό είναι να εφαρμόζεις το νόμο. Και ενίοτε να μάχεσαι για την αλλαγή του, όταν δε συμφωνείς, αλλά στο πλαίσιο των κανόνων, που εξασφαλίζουν τον κοινό βίο. Σε αυτό το ιστορικό-πολιτικό πλαίσιο και με τα μαύρα σύννεφα της οικονομικής κρίσης, η αλήθεια είναι ότι στους 20 μήνες διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ έγιναν πολλά μεταρρυθμιστικά βήματα. Μπαίνουμε τώρα σε μια φάση ιδιαίτερα δύσκολη, όπου απαιτείται να γίνουν δομικές αλλαγές. Αλλαγές που θα ανατρέψουν αναχρονιστικές συνήθειες και πρακτικές, για τις οποίες ενώ το ΠΑΣΟΚ δεν ήταν άμοιρο ευθυνών, τις επιδείνωσε η τελευταία διακυβέρνηση της Ν.Δ., κάνοντάς τες κυρίαρχες πρακτικές διαπλοκής, ικανοποίησης συμφερόντων και μικροπολιτικών στόχων. Η Ν.Δ. σήμερα, παραβλέποντας κάθε έννοια πολιτικής σεμνότητας, προσπαθεί να εμφανιστεί ως τιμητής των πάντων. Ίσως η κυβέρνηση καθυστέρησε σε κάποια φάση. Ίσως η ριζική αναδιοργάνωση του φοροεισπρακτικού συστήματος π.χ. να έπρεπε να έχει ξεκινήσει γρηγορότερα. Ίσως αν δεν είχε σημειωθεί η έλλειψη των εσόδων το πρώτο εξάμηνο του 2011, να μην είχε αναγκαστεί η κυβέρνηση να εισάγει το άδικο 23% του ΦΠΑ. Δεν ανήκω σε αυτούς που αντιλαμβάνονται την πολιτική ως ένα τοπίο άσπρο-μαύρο. Δεν είναι ώρα, όμως, για μεμψιμοιρίες. Είναι η ώρα να επιταχύνουμε με αποφασιστικότητα και συνέπεια τις μεταρρυθμίσεις. Είναι η ώρα η Ελλάδα να γυρίσει οριστικά σελίδα. * Ο Οδυσσέας Βουδούρης είναι βουλευτής Μεσσηνίας (ΚΟ ΠΑΣΟΚ) και πρώην πρόεδρος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.