 |
Ο Βίκτωρ Ουγκό στους «Αθλίους» του, γράφει με νόημα: «Αν δεν έβρεχε τη νύχτα ης 17ης προς τη 18η Ιουνίου η τύχη της Ευρώπης θα ήταν διαφορετική. Μερικές σταγόνες νερού παραπάνω ή παρακάτω έκαναν τη ζυγαριά να γυρίσει και τον Ναπολέοντα να κλίνει… Ένα σύννεφο που πέρασε στον ουρανό έξω από την ώρα του χρόνου, έφτασε για να γκρεμίσει έναν κόσμο»!
Η μάχη του Βατερλώ έχει γίνει συνώνυμη της καταστροφικής ήττας. «Ήταν το Βατερλώ του» λέμε και όλοι καταλαβαίνουμε πως δεν θα σηκώσει κεφάλι μετά από αυτό. Από τη μια μεριά ο Ναπολέων με 71.947 άνδρες και 246 πυροβόλα και τον στρατάρχη Γκρουσί με 33.000 άνδρες να καταδιώκει τον Πρώσσο Μπλύχερ και τον στρατό του. Και στο απέναντι ύψωμα της τοποθεσίας Μπελ Αλιάνς, ο Δούκας του Ουέλιγκντον με 67.661 άνδρες (24.000 Βρετανοί και οι υπόλοιποι Βέλγοι και Γερμανοί) και 156 πυροβόλα.
Αν δεν έβρεχε τη νύχτα, αν...
Ολόκληρο το μέτωπο ήταν δεν ήταν 6,5 χιλιόμετρα. Ο Ναπολέων επιτέθηκε πρώτος στις 11.20 το πρωί και έπληξε καίριες θέσεις γύρω από τους σχηματισμούς του βρετανικού πεζικού. Οι Βρετανοί άντεξαν. Κι ενώ η μάχη φαινόταν να γέρνει προς τη μεριά των Γάλλων, εμφανίστηκε ο Πρώσσος Μπλίχερ που είχε ξεφύγει από την επιτήρηση του Γκρουσί…
Στο λασπωμένο έδαφος των χωραφιών του Βελγίου κόλλησε ο αυτοκρατορικός στρατός. Όταν έφτασαν οι εφεδρείες του Γκρουσί, η μάχη είχε πια κριθεί.
Στο λασπωμένο έδαφος των χωραφιών του Βελγίου κόλλησε ο αυτοκρατορικός στρατός. Όταν έφτασαν οι εφεδρείες του Γκρουσί, η μάχη είχε πια κριθεί.
Μην είδατε τον Γκρουσί;
Ο στρατάρχης του Ναπολέοντα δίστασε να πάρει πρωτοβουλία και να απαγκιστρωθεί από τον Μπλίχερ και τα υπόλοιπα τα ανέλαβε η Ιστορία…Η μάχη του Βατερλώ σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής, μιας μεταβατικής εποχής μεταξύ 18ου και 19ου αιώνα, μιας εποχής που έφερε το αποτύπωμα ενός άνδρα που είχε διαδώσει την κληρονομιά της Γαλλικής Επανάστασης σε ολόκληρη την Ευρώπη δια των όπλων. Η μεγάλη περίοδος της κυριαρχίας της Βρετανίας ως παγκόσμιας δύναμης μόλις άρχιζε καθώς τερματίστηκε το αυτοκρατορικό μεγαλείο της Γαλλίας.
Ας δούμε όμως κάποια γεγονότα που πολλοί δεν γνωρίζουν, κάποιες λεπτομέρειες της μάχης που σημάδεψε τον 19ο αιώνα και στοίχειωσε τη σχέση Άγγλων - Γάλλων ακόμα και μέχρι τις μέρες μας:
1. Ποιο Βατερλώ; Αλλού έγινε η μάχη!
Παρά το όνομα που έγινε παγκοσμίως γνωστή η μάχη, η όλη πολεμική σύγκρουση διεξήχθη τρία μίλια νότια της περιοχής του Βατερλώ στα χωριά Braine-l'Alleud και Plancenoit κατά μήκος της κορυφογραμμής Mont Saint Jean. Ενώ οι Γάλλοι αναφέρονταν στη στρατιωτική σύγκρουση ως «Μάχη του Mont Saint-Jean», έγινε γνωστή ως «Μάχη του Βατερλώ» επειδή ο Δούκας του Ουέλινγκτον, είχε το αρχηγείο του στο το χωριό. «Ο Ναπολέων δεν πάτησε ποτέ το πόδι του στο Βατερλώ, είναι γεγονός!», δήλωσε στην «Wall Street Journal» ο βέλγος ιστορικός και πρώην κάτοικος του Βατερλώ Μπέρναρντ Κόπενς!
2. Ούτε Άγγλοι ήταν… παρόντες στο Βατερλώ
Τα βρετανικά στρατεύματα αποτελούσαν τη μειοψηφία των δυνάμεων του Ουέλινγκτον: Ο Δούκας του Ουέλινγκτον μπορεί να ήταν Βρετανός, αλλά ο στρατός που οδήγησε στη μάχη ήταν μια πολυεθνική δύναμη με στρατιώτες από την Ιρλανδία, την Ουαλία και τη Σκωτία (ο ίδιος ο Ουέλινγκτον είχε γεννηθεί στην Ιρλανδία και είχε αγγλο-ιρλανδική καταγωγή). Περίπου οι μισές δυνάμεις του Ουέλινγκτον προέρχονταν από γερμανικά κράτη, ενώ άλλοι ήταν Ολλανδοί και Βέλγοι στρατιώτες. Εκτός από τον στρατό του Ουέλινγκτον, περισσότεροι από 50.000 Πρώσοι υπό τον στρατάρχη Μπλύχερ έφτασαν στο πεδίο της μάχης αργά το απόγευμα και ανέτρεψαν την εξέλιξη της σύρραξης.
3. Ο Ναπολέων σκέφτηκε να φύγει στην Αμερική
Μετά τη μάχη του Βατερλώ, ο Ναπολέων επέστρεψε στο Παρίσι, όπου αναγκάστηκε να παραιτηθεί· κατέφυγε στην παράκτια πόλη Ροσφόρ, από όπου σκόπευε να ταξιδεύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες μόλις είχαν ολοκληρώσει τον δικό τους πόλεμο με τη Μεγάλη Βρετανία. Τα βρετανικά πλοία, ωστόσο, είχαν αποκλείσει το Ροσφόρ και ο πρώην αυτοκράτορας δεν ήθελε να διακινδυνεύσει του να συλληφθεί κρυμμένος στο αμπάρι ενός πλοίου. Ο Ναπολέων παραδόθηκε σε ένα βρετανικό πολεμικό πλοίο και τρεις μήνες μετά εξορίστηκε στο απομακρυσμένο νησί του Νότιου Ατλαντικού, στην Αγία Ελένη.
4. Κι όμως ο… βρεμένος φοβήθηκε τη βροχή και πνίγηκε
Ισχυρή βροχή έπεσε γύρω από το πεδίο της μάχης ολόκληρη τη νύχτα πριν από την αναμέτρηση. Το πυροβολικό του Ναπολέοντα ήταν το μεγάλο του πλεονέκτημα, αλλά ο Γάλλος Αυτοκράτορας φοβόταν ότι το μαλακό και λασπώδες έδαφος από τη βροχή θα εμπόδιζε την προέλαση των ανδρών του, των αλόγων και των βαρέων όπλων. Ελπίζοντας ότι το έδαφος θα στεγνώσει, ο Ναπολέων περίμενε μέχρι το μεσημέρι για να αρχίσει την επίθεσή του. Η καθυστέρηση θα αποδεικνυόταν μοιραία, αφού επέτρεψε στον πρωσικό στρατό να καταφθάσει στη μάχη προτού οι Γάλλοι μπορέσουν να λυγίσουν τις δυνάμεις του Ουέλιγκντον.
Ας δούμε όμως κάποια γεγονότα που πολλοί δεν γνωρίζουν, κάποιες λεπτομέρειες της μάχης που σημάδεψε τον 19ο αιώνα και στοίχειωσε τη σχέση Άγγλων - Γάλλων ακόμα και μέχρι τις μέρες μας:
1. Ποιο Βατερλώ; Αλλού έγινε η μάχη!
Παρά το όνομα που έγινε παγκοσμίως γνωστή η μάχη, η όλη πολεμική σύγκρουση διεξήχθη τρία μίλια νότια της περιοχής του Βατερλώ στα χωριά Braine-l'Alleud και Plancenoit κατά μήκος της κορυφογραμμής Mont Saint Jean. Ενώ οι Γάλλοι αναφέρονταν στη στρατιωτική σύγκρουση ως «Μάχη του Mont Saint-Jean», έγινε γνωστή ως «Μάχη του Βατερλώ» επειδή ο Δούκας του Ουέλινγκτον, είχε το αρχηγείο του στο το χωριό. «Ο Ναπολέων δεν πάτησε ποτέ το πόδι του στο Βατερλώ, είναι γεγονός!», δήλωσε στην «Wall Street Journal» ο βέλγος ιστορικός και πρώην κάτοικος του Βατερλώ Μπέρναρντ Κόπενς!
2. Ούτε Άγγλοι ήταν… παρόντες στο Βατερλώ
Τα βρετανικά στρατεύματα αποτελούσαν τη μειοψηφία των δυνάμεων του Ουέλινγκτον: Ο Δούκας του Ουέλινγκτον μπορεί να ήταν Βρετανός, αλλά ο στρατός που οδήγησε στη μάχη ήταν μια πολυεθνική δύναμη με στρατιώτες από την Ιρλανδία, την Ουαλία και τη Σκωτία (ο ίδιος ο Ουέλινγκτον είχε γεννηθεί στην Ιρλανδία και είχε αγγλο-ιρλανδική καταγωγή). Περίπου οι μισές δυνάμεις του Ουέλινγκτον προέρχονταν από γερμανικά κράτη, ενώ άλλοι ήταν Ολλανδοί και Βέλγοι στρατιώτες. Εκτός από τον στρατό του Ουέλινγκτον, περισσότεροι από 50.000 Πρώσοι υπό τον στρατάρχη Μπλύχερ έφτασαν στο πεδίο της μάχης αργά το απόγευμα και ανέτρεψαν την εξέλιξη της σύρραξης.
3. Ο Ναπολέων σκέφτηκε να φύγει στην Αμερική
Μετά τη μάχη του Βατερλώ, ο Ναπολέων επέστρεψε στο Παρίσι, όπου αναγκάστηκε να παραιτηθεί· κατέφυγε στην παράκτια πόλη Ροσφόρ, από όπου σκόπευε να ταξιδεύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες μόλις είχαν ολοκληρώσει τον δικό τους πόλεμο με τη Μεγάλη Βρετανία. Τα βρετανικά πλοία, ωστόσο, είχαν αποκλείσει το Ροσφόρ και ο πρώην αυτοκράτορας δεν ήθελε να διακινδυνεύσει του να συλληφθεί κρυμμένος στο αμπάρι ενός πλοίου. Ο Ναπολέων παραδόθηκε σε ένα βρετανικό πολεμικό πλοίο και τρεις μήνες μετά εξορίστηκε στο απομακρυσμένο νησί του Νότιου Ατλαντικού, στην Αγία Ελένη.
4. Κι όμως ο… βρεμένος φοβήθηκε τη βροχή και πνίγηκε
Ισχυρή βροχή έπεσε γύρω από το πεδίο της μάχης ολόκληρη τη νύχτα πριν από την αναμέτρηση. Το πυροβολικό του Ναπολέοντα ήταν το μεγάλο του πλεονέκτημα, αλλά ο Γάλλος Αυτοκράτορας φοβόταν ότι το μαλακό και λασπώδες έδαφος από τη βροχή θα εμπόδιζε την προέλαση των ανδρών του, των αλόγων και των βαρέων όπλων. Ελπίζοντας ότι το έδαφος θα στεγνώσει, ο Ναπολέων περίμενε μέχρι το μεσημέρι για να αρχίσει την επίθεσή του. Η καθυστέρηση θα αποδεικνυόταν μοιραία, αφού επέτρεψε στον πρωσικό στρατό να καταφθάσει στη μάχη προτού οι Γάλλοι μπορέσουν να λυγίσουν τις δυνάμεις του Ουέλιγκντον.
Οι αιμορροΐδες έφταιγαν...
5. Οι αιμορροΐδες ήταν το Βατερλώ του Αυτοκράτορα
Όπως περιγράφεται λεπτομερώς στο βιβλίο του Φιλ Μασόν «Napoleon's Hemorrhoids: And Other Small Events That Changed History», ιστορικοί μελετητές πιστεύουν ότι ο γάλλος ηγέτης πέρασε μια οδυνηρή κρίση αιμορροΐδων το πρωί της Μάχης του Βατερλώ που τον εμπόδισε να καβαλήσει το άλογό του για να κάνει αυτοψία στο πεδίο μάχης όπως το συνήθιζε. Ωστόσο, ο συγγγραφέας – ιστορικός Αλασντάιρ Χουάιτ δήλωσε στους «New York Times» ότι η ιστορία αυτή είναι «ένας μύθος» που επινοήθηκε από τους οπαδούς του Ναπολέοντα επειδή «δεν μπορούν να δεχτούν ότι ο Αυτοκράτορας ηττήθηκε, έτσι απλά…».
6. «Δάγκωναν» οι πλιατσικολόγοι
Μέσα σε λίγες ώρες μετά το τέλος της μάχης, οι ντόπιοι χωρικοί έπιασαν πένσες και μικρά σφυριά και σμίλες και ό,τι άλλο εργαλείο έβρισκαν και άρχισαν να αφαιρούν τα μπροστινά δόντια από δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες που κείτονταν νεκροί στο πεδίο της μάχης. Εκείνα τα χρόνια υπήρχε υψηλή ζήτηση για ανθρώπινα δόντια· οι πλιατσικολόγοι πούλησαν τα βέβηλα αποκτήματά τους σε οδοντιάτρους που με αυτά κατασκεύασαν οδοντοστοιχίες. Οι Βρετανοί γιατροί μάλιστα όχι μόνο δεν έκαναν τίποτα για να αποκρύψουν την πηγή των υλικών τους, αλλά διαφήμιζαν τις οδοντοστοιχίες ως Δόντια του Βατερλώ!
7. Πολλά τα λεφτά... Δούκα
Η συνθήκη ειρήνης που συμφωνήθηκε μεταξύ της Γαλλίας και των ευρωπαϊκών δυνάμεων τον Νοέμβριο του 1815 συρρίκνωσε το μέγεθος της γαλλικής επικράτειας και απαιτούσε από την ηττημένη χώρα να καταβάλει μια τεράστια αποζημίωση σε βάθος πέντε χρονών. Σε αναγνώριση των υπηρεσιών του, το Βρετανικό Κοινοβούλιο απένειμε στον Δούκα του Ουέλινγκτον 200.000 βρετανικές λίρες, που ισοδυναμούν με 15 εκατομμύρια λίρες σήμερα!
«Στη νίκη αξίζουμε σαμπάνια. Στην ήττα τη χρειαζόμαστε», είχε πει κάποτε ο Μέγας Ναπολέων, που ποιος ξέρει πόσα μπουκάλια σαμπάνια ήπιε για να πνίξει την ήττα από τον Ουέλιγκντον; Ο Ναπολέων που θα ομολογήσει λίγα χρόνια μετά: Έπρεπε να είχα πεθάνει στο Βατερλώ!
Όπως περιγράφεται λεπτομερώς στο βιβλίο του Φιλ Μασόν «Napoleon's Hemorrhoids: And Other Small Events That Changed History», ιστορικοί μελετητές πιστεύουν ότι ο γάλλος ηγέτης πέρασε μια οδυνηρή κρίση αιμορροΐδων το πρωί της Μάχης του Βατερλώ που τον εμπόδισε να καβαλήσει το άλογό του για να κάνει αυτοψία στο πεδίο μάχης όπως το συνήθιζε. Ωστόσο, ο συγγγραφέας – ιστορικός Αλασντάιρ Χουάιτ δήλωσε στους «New York Times» ότι η ιστορία αυτή είναι «ένας μύθος» που επινοήθηκε από τους οπαδούς του Ναπολέοντα επειδή «δεν μπορούν να δεχτούν ότι ο Αυτοκράτορας ηττήθηκε, έτσι απλά…».
6. «Δάγκωναν» οι πλιατσικολόγοι
Μέσα σε λίγες ώρες μετά το τέλος της μάχης, οι ντόπιοι χωρικοί έπιασαν πένσες και μικρά σφυριά και σμίλες και ό,τι άλλο εργαλείο έβρισκαν και άρχισαν να αφαιρούν τα μπροστινά δόντια από δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες που κείτονταν νεκροί στο πεδίο της μάχης. Εκείνα τα χρόνια υπήρχε υψηλή ζήτηση για ανθρώπινα δόντια· οι πλιατσικολόγοι πούλησαν τα βέβηλα αποκτήματά τους σε οδοντιάτρους που με αυτά κατασκεύασαν οδοντοστοιχίες. Οι Βρετανοί γιατροί μάλιστα όχι μόνο δεν έκαναν τίποτα για να αποκρύψουν την πηγή των υλικών τους, αλλά διαφήμιζαν τις οδοντοστοιχίες ως Δόντια του Βατερλώ!
7. Πολλά τα λεφτά... Δούκα
Η συνθήκη ειρήνης που συμφωνήθηκε μεταξύ της Γαλλίας και των ευρωπαϊκών δυνάμεων τον Νοέμβριο του 1815 συρρίκνωσε το μέγεθος της γαλλικής επικράτειας και απαιτούσε από την ηττημένη χώρα να καταβάλει μια τεράστια αποζημίωση σε βάθος πέντε χρονών. Σε αναγνώριση των υπηρεσιών του, το Βρετανικό Κοινοβούλιο απένειμε στον Δούκα του Ουέλινγκτον 200.000 βρετανικές λίρες, που ισοδυναμούν με 15 εκατομμύρια λίρες σήμερα!
«Στη νίκη αξίζουμε σαμπάνια. Στην ήττα τη χρειαζόμαστε», είχε πει κάποτε ο Μέγας Ναπολέων, που ποιος ξέρει πόσα μπουκάλια σαμπάνια ήπιε για να πνίξει την ήττα από τον Ουέλιγκντον; Ο Ναπολέων που θα ομολογήσει λίγα χρόνια μετά: Έπρεπε να είχα πεθάνει στο Βατερλώ!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλια
Δεν βρέθηκαν σχόλια γι'αυτό το άρθρο.
Γίνε ο πρώτος που θα σχολιάσει το άρθρο χρησιμοποιώντας την παρακάτω φόρμα