Goldman Sachs....Του Οδυσσέα Βουδούρη

Goldman Sachs
ή «ποιος κυβερνάει επιτέλους
αυτόν τον τόπο» σε νέα εκδοχή
Του Οδυσσέα Βουδούρη
Βουλευτή Μεσσηνίας


Ενώ μαίνεται η
κρίση, παγώ-
νουν μισθοί, απολύονται
εργαζόμενοι, κλείνουν μικρομε-
σαίες επιχειρήσεις, η τράπεζα
Goldman Sachs δηλώνει 13,3
δισεκατομμύρια δολάρια κέρδη
για το 2009. Και το ερώτημα
είναι, από πού προέρχονται
αυτά τα κέρδη εφόσον η οικο-
νομία είναι σε ύφεση; Προφα-
νώς όχι από την οικονομική
ανάπτυξη. Οι τελευταίες απο-
καλύψεις, που έχει παραδεχτεί
και η ίδια η τράπεζα, ρίχνουν
φως σε αυτό το ερώτημα.
Ενώ στελέχη της Goldman
Sachs διαπραγματεύονταν ελ-
ληνικά ομόλογα, ταυτόχρονα
και παρασκηνιακά ωθούσαν
πελάτες της τράπεζας να κερ-
δοσκοπούν με τα CDS (Credit
Default Swap), τα περίφημα
swap, σε βάρος αυτών των ομο-
λόγων. Φανταστείτε έναν μεσί-
τη, στον οποίο έχετε αναθέσει
να σας βρει οικόπεδο και που ο
ίδιος φουσκώνει την τιμή για
να αυξήσει την προμήθειά του!
Αυτόν τον μεσίτη θα τον απο-
καλούσαμε κοινώς κλέφτη. Τα
στελέχη της Goldman Sachs
φαίνεται ότι απλώς είναι «επι-
τυχημένοι επιχειρηματίες».
Ακούμε για τις «αγορές» που
κερδοσκοπούν εκμεταλλευόμε-
νες τις δυσκολίες της ελληνικής
οικονομίας. Ετσι διατυπωμένο
όμως το γεγονός αυτό εμφανί-
ζεται σαν μοιραίο καιρικό φαι-
νόμενο. Καλύτερα θα ήταν αντί
να μιλάμε αόριστα για «αγο-
ρές», να ονομάζαμε τους υπαί-
τιους και τους μηχανισμούς με
τους οποίους δρουν. Δυο παρα-
δείγματα λοιπόν για το πώς
φτάσαμε να δανειζόμαστε με
6% προς όφελος των κερδο-
σκόπων, δηλαδή 3,5% πάνω
από το μέσο όρο δανεισμού
στην ευρωζώνη:
Στις 15 Φεβρουαρίου, μεσού-
σης της πιστωτικής μας κρίσης,
ο κ. Otmar Issing, γράφει στους
“Financial Times” ότι οι Ευρω-
παίοι εταίροι μας δεν πρέπει
να μας στηρίξουν. Ο λόγος αυ-
τού του σεβαστού οικονομολό-
γου έχει βαρύνουσα σημασία
εφόσον υπογράφει ως πρώην
chief economist της Ευρωπαϊ-
κής Κεντρικής Τράπεζας
(ΕΚΤ). Ξεχνάει διακριτικά
όμως να δηλώσει ότι είναι και…
νυν σύμβουλος της Goldman
Sachs!
Αλλο παράδειγμα. Στις 27
Ιανουαρίου οι “Financial
Times” (πάλι αυτοί!) «αποκα-
λύπτουν» ότι η Κίνα αρνήθηκε
να αγοράσει 25 δισεκατομμύ-
ρια € ελληνικών χρεών, όλως
τυχαίως προτεινόμενα απο-
κλειστικά από την Goldman
Sachs, και μάλιστα με την με-
σολάβηση του κ. Gary Cohn,
νούμερο 2 της τράπεζας. Η
«αποκάλυψη» βέβαια δεν στέ-
κει διότι κανένα κράτος δεν
προβαίνει σε τέτοια αγορά μο-
νομιάς. Και είναι τουλάχιστον
παράξενο πώς μια τόσο σοβα-
ρή εφημερίδα δεν προέβη σε
έλεγχο της πληροφορίας. Η ελ-
ληνική κυβέρνηση διαψεύδει
αμέσως. Η αβεβαιότητα που
ακολουθεί όμως επιβαρύνει
ακόμα περισσότερο τις συνθή-
κες δανεισμού της χώρας μας.
Αυτά είναι λίγα παραδείγμα-
τα μηχανισμών που χρησιμο-
ποιούν συγκεκριμένοι οργανι-
σμοί και άνθρωποι για να αυ-
ξήσουν τα κέρδη τους, χωρίς να
παράγουν πλούτο, αλλά με
ιλιγγιώδη ταχύτητα. Δεν πι-
στεύω ότι υπάρχει «διεθνής συ-
νωμοσία» εναντίον της Ελλά-
δας. Η νεοφιλελεύθερη χρηματι-
στηριακή κερδοσκοπία δρα σαν
τα σκυλόψαρα: Οταν οσμίζο-
νται αίμα, καταφθάνουν όλα
ταχύτατα και όποιο προλάβει…
Η Goldman Sachs π.χ. κατηγο-
ρήθηκε, και όχι χωρίς επιχειρή-
ματα, ότι έπαιξε πρωταρχικό
ρόλο στην μη διάσωση της
Lehman Brothers, η οποία πα-
ρεμπιπτόντως ήταν και η ση-
μαντικότερη ανταγωνίστριά
της.
Βέβαια συνήθως κάποιος δί-
νει το σήμα για να αρχίσει το
κατασπάραγμα. Στην περίπτω-
σή μας τον ρόλο αυτό έπαιξαν
οι περίφημοι οίκοι αξιολόγη-
σης, η «πέμπτη εξουσία» όπως
είχα την ευκαιρία να την χαρα-
κτηρίσω στην συζήτηση του
προϋπολογισμού στην Βουλή.
Τα ονόματα αυτών: Moody’s,
Fitch και Standard & Poor’s. Η
πτώση της βαθμολογίας μας,
που μόνο επιστημονική δεν εί-
ναι, όλως τυχαίως έγινε αμέσως
μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ.
Το μέγεθος της κερδοσκοπι-
κής επίθεσης που δέχτηκε η
χώρα μας δεν έχει γίνει αντιλη-
πτό στην Ελλάδα. Ομολογώ ότι
και εγώ δεν το είχα συνειδητο-
ποιήσει μέχρι το πρόσφατο τα-
ξίδι μου στο εξωτερικό. Είναι
εντυπωσιακό, η χώρα μας να
μονοπωλεί τα πρωτοσέλιδα
όλων των εφημερίδων. Δεν θυ-
μάμαι ανάλογο προηγούμενο
από την πτώση της δικτατορίας
και την νίκη του ΠΑΣΟΚ το
’81.
Είναι επίσης εντυπωσιακό
ότι τα πρωτοσέλιδα εστιάζουν,
όχι τόσο στην ίδια την κρίση,
όσο αφενός στους κερδοσκοπι-
κούς μηχανισμούς που περιέ-
γραψα πιο πάνω και αφετέρου
στην έλλειψη αξιοπιστίας της
χώρας μας. Το πρώτο θέμα εν-
διαφέρει τους εταίρους μας
διότι αντιλαμβάνονται ότι μέσω
της Ελλάδας έχει στοχοποιηθεί
η ευρωζώνη, και το δεύτερο
διότι αποτελεί τον κύριο ενδοι-
ασμό τους ως προς την στήριξη
που τους ζητάμε. Η καγκελά-
ριος Merckel και άλλοι Ευρω-
παίοι συντηρητικοί ηγέτες αντι-
λήφθηκαν πρόσφατα, με κά-
ποια καθυστέρηση είναι αλή-
θεια, τον νοσηρό ρόλο αυτής
της κερδοσκοπίας, που ο πρω-
θυπουργός της χώρας μας κα-
ταγγέλλει εδώ και πολλές βδο-
μάδες. Καλύτερα αργά παρά
ποτέ.
Σε αυτή την πραγματικά
θυελλώδη κατάσταση καλείται
να ανταποκριθεί η κυβέρνηση.
Υπό αυτό το πρίσμα αντιλαμ-
βανόμαστε καλύτερα την πρό-
ταση εξεταστικής για τα στατι-
στικά οικονομικά στοιχεία, που
δεν έχει «εκδικητικό» χαρακτή-
ρα, αλλά αποτελεί προϋπόθεση
για την επανάκτηση της χαμέ-
νης αξιοπιστίας της χώρας μας
διεθνώς. Σ’ αυτή την μάχη ο
πρωθυπουργός έχει πολλές φο-
ρές τονίσει στα διεθνή φόρα ότι
η μόνη βοήθεια που ζητάμε εί-
ναι να δανειζόμαστε με ίσους
όρους, δηλαδή με το ίδιο επιτό-
κιο που δανείζονται οι υπόλοι-
πες χώρες της ευρωζώνης.
Εδώ αναδεικνύεται πραγμα-
τικά και η αδυναμία της ΕΕ να
προστατέψει αποτελεσματικά
χώρες-μέλη που βρίσκονται σε
δύσκολη θέση. Το εγχείρημα
του κοινού νομίσματος, χωρίς
εργαλεία αλληλοϋποστήριξης
και χωρίς κοινωνική πολιτική,
είναι από τη φύση του παράδο-
ξο. Επίσης, η ΕΚΤ χωρίς πολιτι-
κή διακυβέρνηση, έρμαιο και
αυτή στην επιρροή των οίκων
αξιολόγησης, δεν οδηγεί πουθε-
νά.
Ενα ουσιαστικό βήμα για την
αντιμετώπιση των κρίσεων, αλ-
λά και για την πορεία της ενο-
ποίησης της ΕΕ, όπως προτεί-
νει και ο Στεφάν Κοσέ, πρώην
αξιωματούχος του ΔΝΤ, είναι η
δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού
Νομισματικού Ταμείου (ΕΝΤ),
το οποίο θα λειτουργεί ως δα-
νειστής προς τα κράτη-μέλη σε
δυσκολία, μέσω ευρωπαϊκών
ομολόγων με χαμηλό επιτόκιο.
Επίσης, το ΕΝΤ με έναν αξιο-
σέβαστο προϋπολογισμό, πολύ
μεγαλύτερο του σημερινού μη-
δαμινού 1% του ευρωπαϊκού
ΑΕΠ, θα μπορούσε να οδηγή-
σει στη πραγματική οικονομική
σύγκλιση, καθώς και στην κοι-
νωνική Ευρώπη.
Βέβαια, μια τέτοια προοπτι-
κή απαιτεί αλλαγή της στάσης
της Γερμανίας και της Γαλλίας
προς μια πιο φεντεραλιστική
κατεύθυνση. Αυτή η προοπτική
μπορεί να δημιουργήσει έναν
σοβαρό αντίποδα του ΔΝΤ, να
περιορίσει την αμερικανική
επιρροή στην Ευρώπη και να
δώσει ουσία στην Ευρωπαϊκή
Ενωση.