Aντιβιοτικά στη βρεφική ηλικία: Κίνδυνοι για το έντερο εφ’ όρου ζωής

Στα πρόωρα και λιποβαρή βρέφη χορηγούνται συνήθως αντιβιοτικά για την πρόληψη λοιμώξεων, καθώς είναι άκρως επιρρεπή στην εμφάνισή τους.
Τώρα, μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «The Journal of Physiology» και η οποία διεξήχθη σε νεογέννητα ποντίκια έδειξε ότι η έκθεση στην αρχή της ζωής σε αντιβιοτικά έχει μακροπρόθεσμη επίδραση στο μικροβίωμα του εντέρου, στο εντερικό νευρικό σύστημα και στην εντερική λειτουργία.
Σύμφωνα με τους ερευνητές από το Τμήμα Ανατομίας και Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης στους οποίους ανήκουν τα καινούργια ευρήματα, αυτά πιθανώς σημαίνουν ότι και τα βρέφη που λαμβάνουν αντιβιοτικά στην αρχή του βίου τους πιθανώς θα αντιμετωπίσουν γαστρεντερικά προβλήματα στην ενήλικη ζωή τους.
Η πρώτη μελέτη που δείχνει τόσο μακροπρόθεσμες επιδράσεις
Η ανακάλυψη αυτή είναι η πρώτη που δείχνει ότι η χορήγηση αντιβιοτικών σε νεογέννητα πειραματόζωα μπορεί να έχει τόσο μακροπρόθεσμες επιδράσεις που οδηγούν σε διαταραχή της γαστρεντερικής λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένων της κινητικότητας του εντέρου και της εμφάνισης συμπτωμάτων διάρροιας στην ενήλικη ζωή.
Οι αλλαγές στο έντερο με βάση το φύλο
Οι ερευνητές χορήγησαν στα ποντίκια από του στόματος δόση βανκομυκίνης σε καθημερινή βάση κατά τις πρώτες δέκα ημέρες της ζωής τους. Στη συνέχεια τα πειραματόζωα αναπτύχθηκαν κανονικά και έφθασαν στην ενήλικη ζωή, οπότε και οι ερευνητές εξέτασαν τον ιστό του εντέρου τους – συγκεκριμένα τη δομή, τη λειτουργία του, τη σύσταση της μικροβιακής χλωρίδας του και το νευρικό του σύστημα. Ανακάλυψαν αλλαγές στο γαστρεντερικό σύστημα των ζώων που είχαν λάβει αντιβιοτικά οι οποίες μάλιστα συνδέονταν και με το φύλο. Στα θηλυκά χρειαζόταν περισσότερος χρόνος προκειμένου η τροφή να «ταξιδέψει» σε ολόκληρο το έντερο ενώ στα αρσενικά το βάρος των κοπράνων ήταν μικρότερο σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Παράλληλα τόσο τα θηλυκά όσο και τα αρσενικά ποντίκια παρουσίαζαν συμπτώματα διάρροιας.
Ο δρόμος από τα ποντίκια στον άνθρωπο
Παρότι τα ποντίκια έχουν πολλές ομοιότητες με τους ανθρώπους, γεννιούνται με πιο ανώριμο γαστρεντερικό σύστημα σε σύγκριση με τον άνθρωπο ενώ εμφανίζουν και πιο ταχεία ανάπτυξη και γήρανση λόγω του μικρότερου προσδόκιμου ζωής τους. Το μικροβίωμα του εντέρου τους αλλά και το εντερικό νευρικό σύστημά τους είναι λιγότερο πολύπλοκα σε σύγκριση με τα ανθρώπινα. Ετσι δεν μπορεί να γίνει απευθείας αναγωγή των ευρημάτων που αφορούν ποντίκια στον άνθρωπο. Οι ερευνητές θα διεξαγάγουν τώρα περαιτέρω μελέτες στους μηχανισμούς δράσης των αντιβιοτικών στο έντερο και στα αίτια για τις διαφορετικές επιδράσεις ανάλογα με το φύλο. Θα διερευνήσουν ακόμη αν η χρήση αντιβιοτικών στην αρχή της ζωής έχει επίδραση στον μεταβολισμό και στην εγκεφαλική λειτουργία.
Προς ασφαλέστερες αντιβιοτικές θεραπείες για τα βρέφη
Οπως ανέφερε η επικεφαλής της μελέτης, φυσιολόγος δρ Τζέιμι Φουνγκ «τα ευρήματα της μελέτης μας δείχνουν ότι τα αντιβιοτικά που χορηγούνται αμέσως μετά τη γέννηση μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμη επίδραση στο νευρικό σύστημα του εντέρου. Τα αποτελέσματα αυτά παρέχουν περαιτέρω ενδείξεις σχετικά με τη σημασία του μικροβιώματος στην υγεία του εντέρου και μπορούν να δείξουν νέους στόχους για χορήγηση καλύτερων αντιβιοτικών θεραπειών στα πολύ μικρά παιδιά».