Ιστορική απόφαση: Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο - Σοκ στην Τουρκία

Στην ιστορική απόφαση για την πλήρη άρση του εμπάργκο της πώλησης όπλων που είχε επιβληθεί εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1987 προχωρά η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Υπενθυμίζεται ότι το πρώτο μεγάλο βήμα προς αυτή τη κατεύθυνση είχε γίνει τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν ο τότε Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, είχε τηλεφωνήσει στον Νίκο Χριστοδουλίδη για να του ανακοινώσει τη μερική άρση του εμπάργκο.
Το συγκεκριμένο γεγονός είχε ανοίξει τον δρόμο για την πώληση αμερικανικών μη φονικών όπλων στην Κύπρο, προβλέποντας ότι η μερική άρση του εμπάργκο θα πρέπει να ανανεώνεται με σχετική εντολή σε ετήσια βάση.
Με τη σημερινή απόφαση η κυβέρνηση των ΗΠΑ προχωρά στην ομαλοποίηση των αμυντικών της σχέσεων με τη Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς πλέον δεν θα υπάρχουν περιορισμοί στην πώληση όπλων. Παρόλα αυτά όμως, η άρση του εμπάργκο θα συνεχίσει να ανανεώνεται σε ετήσια βάση, καθώς ο νόμος "East Med Act" του 2019 και ο Νόμος για το Αμυντικό Προϋπολογισμό (NDAA) για το έτος 2020 προβλέπουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος πρέπει να πιστοποιεί στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει να συνεργάζεται με τη κυβέρνηση των ΗΠΑ σε μια σειρά από κρίσιμους τομείς. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ πρέπει να ελέγχει κάθε χρόνο ότι η κυπριακή κυβέρνηση:
- Συνεργάζεται για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων πάνω στους κανονισμούς για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοοικονομική ρυθμιστική εποπτεία.
- Συνεχίζει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την απαγόρευση πρόσβασης στα λιμάνια ρωσικών πολεμικών πλοίων για ανεφοδιασμό και εξυπηρέτηση.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, η σημερινή απόφαση για την πλήρη άρση του εμπάργκο εκτιμάται ότι πρόκειται για ένα επιπλέον βήμα που αντανακλά την συνεχώς αυξανόμενη σημασία που αποδίδει η αμερικανική εξωτερική πολιτική στις σχέσεις με την Κύπρο, αλλά και τη στενότερη αμυντική συνεργασία που έχει οικοδομηθεί τα τελευταία χρόνια στη βάση του νομοσχεδίου "East Med Act".
Δείχνει επίσης και τη βαθιά κρίση στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Αγκυρα, αφού ήταν δεδομένο ότι η απόφαση θα προκαλέσει την αντίδραση της Τουρκίας.
Ν. Αναστασιάδης, ΥΠΑΜ και ΥΠΕΞ χαιρετίζουν την απόφαση του State Department
Με αναρτήσεις στο Twitter, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, καθώς και τα υπουργεία Άμυνας και Εξωτερικών, χαιρετίζουν την απόφαση του State Department για την πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ στην Κύπρο.
"Με μεγάλη ικανοποίηση χαιρετίζω την ανακοίνωση του State Department για την πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ στην Κύπρο", αναφέρει ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης και επισημαίνει: "Πρόκειται για μια απόφαση - ορόσημο, η οποία αντικατοπτρίζει την αναπτυσσόμενη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της ασφάλειας".
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο κ. Αναστασιάδης στον γερουσιαστή των Δημοκρατικών Ρόμπερτ Μενέντεζ, τον οποίο και ευχαριστεί δημόσια: '"Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω δημόσια τον Γερουσιαστή Μενέντεζ για όλη την δουλειά που έκανε δυνατή την σημερινή αυτή απόφαση, η οποία είναι σύμφωνη με εκείνη του 2019 για την Ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ενεργειακή Συνεργασία. Χτες συνομίλησα με τον Γερουσιαστή και για μια ακόμη φορά του εξέφρασα την ευγνωμοσύνη μου για την φιλία του".
Ευχαριστίες και εκτίμηση εκφράζει μέσα από ανάρτησή του το κυπριακό υπουργείο Άμυνας. "Αυτό ενισχύει τη συνεργασία μας και εγκαινιάζει μια νέα εποχή στις διμερείς μας σχέσεις, καθώς προωθούμε σταθερά μια μη αναστρέψιμη εταιρική σχέση ασφάλειας και άμυνας", σημειώνεται.
Το κυπριακό υπουργείο Εξωτερικών, τέλος, αναφέρει στο Twitter:
"Χαιρετίζουμε την απόφαση του State Department να προχωρήσει στην πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων του 1987 κατά της Κύπρου: Ένα πολιτικό ορόσημο που δείχνει τη συνεχή εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας ΗΠΑ-Κύπρου στην Ασφάλεια και Άμυνα ως αναπόσπαστο μέρος του μωσαϊκού περιφερειακής σταθερότητας".

Σοκ στην Τουρκία
Η απόφαση προκάλεσε παγωμάρα στην Τουρκία όπως μετέδωσε ο Μανώλης Κωστίδης στον ΣΚΑΙ.
Η Άγκυρα εξέδωσε το Σάββατο οργισμένη ανακοίνωση, καταδικάζοντας την απόφαση του Λευκού Οίκου.
"Στη γείτονα βλέπουν την Ουάσιγκτον να δίνει υπερσύγχρονα F-35 στην Ελλάδα και να αναβαθμίζει τα F-16 σε Viper, και τώρα η Λευκωσία θα μπορεί να αγοράζει ό,τι όπλο θέλει" σχολίασε ο ανταποκριτής του ΣΚΑΪ στην Κωνσταντινούπολη.
"Είναι απάντηση αυτό στην προσέγγιση Ερντογάν – Πούτιν;" διερωτώνται.
Η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών
"Καταδικάζουμε σθεναρά τη διεύρυνση του εύρους της απόφασης που έλαβαν οι ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2020 για άρση του εμπάργκο όπλων κατά της ''ελληνοκυπριακής διοίκησης (Κυπριακή Δημοκρατία).
Υποστηρίζουμε πλήρως την αντίδραση των αρχών της ''Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ)''σχετικά με την εν λόγω απόφαση.
Η απόφαση αυτή, που έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της ισότητας των δύο πλευρών στο νησί και θα κάνει την ελληνοκυπριακή πλευρά πιο αδιάλλακτη, θα επηρεάσει αρνητικά τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Θα οδηγήσει σε κούρσα εξοπλισμών στο νησί και θα βλάψει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Καλούμε τις ΗΠΑ να αναθεωρήσουν αυτή την απόφαση και να ακολουθήσουν μια ισορροπημένη πολιτική έναντι των δύο πλευρών στο νησί.
Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, θα πρέπει να καταγράψει την κυρίαρχη ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς του τουρκοκυπριακού λαού, κάτι που επιβεβαιώθηκε και από τις Συνθήκες του 1959-1960, και να ενεργήσει ανάλογα.
Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία, ως εγγυήτρια χώρα, θα συνεχίσει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο των ιστορικών και νομικών της ευθυνών προκειμένου να διασφαλίσει την ύπαρξη, την ασφάλεια και την ειρήνη των Τουρκοκυπρίων".