Our Ocean Conference: Τι επείγει για την προστασία των θαλασσών - Όσα ζητούν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

Την ανάγκη ανάληψης ξεκάθαρων και τολμηρών δεσμεύσεων, όπως επιβάλλει η επιστήμη σε μια περίοδο κρίσης για τα θαλάσσια οικοσυστήματα της Μεσογείου, τονίζουν με κοινή ανακοίνωσή τους εννέα περιβαλλοντικές οργανώσεις με αφορμή την 9ης Διεθνή Διάσκεψη για τους Ωκεανούς (9th Our Ocean Conference), η οποία διοργανώνεται στην Αθήνα έως τις 17 Απριλίου.
Οι οργανώσεις θυμίζουν ότι στο διεθνές συνέδριο της IUCN (International Union for the Conservation of Nature) τον Σεπτέμβριο 2021 στη Μασσαλία, ο Έλληνας πρωθυπουργός ανακοίνωσε ορισμένες δεσμεύσεις για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, οι οποίες, όπως επισημαίνουν «δυστυχώς παραμένουν μέχρι σήμερα ανεκπλήρωτες».
Αναφορικά με την ανακοίνωση για τη δημιουργία δύο εθνικών θαλάσσιων πάρκων σε Ιόνιο και Αιγαίο τονίζουν πως αποτελεί μια καταρχάς σημαντική πρωτοβουλία, δεδομένης της εξαιρετικής οικολογικής αξίας αυτών των περιοχών. Προσθέτουν, ωστόσο, πως για να ανταποκριθεί η δέσμευση αυτή στην ανάγκη προστασίας της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, απαιτείται αποσαφήνιση και εξειδίκευση κρίσιμων σημείων, όπως τα όρια των περιοχών, το θεσμικό καθεστώς τους και οι επιτρεπόμενες χρήσεις.
Ως πιο καυτό θέμα γύρω απ' αυτό το ζήτημα στην περίπτωση του Ιονίου, αναδεικνύουν τις συμβάσεις παραχώρησης για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων που έχουν συναφθεί στην περιοχή. «Η απαγόρευση των άκρως επιβαρυντικών αυτών δραστηριοτήτων θα είναι μια αναγκαία και ενδεδειγμένη, - τόσο με περιβαλλοντικούς, όσο και με καθαρά οικονομικούς όρους- πολιτική πρωτοβουλία. Δεν νοείται άλλωστε, θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή με εξορύξεις υδρογονανθράκων. Εξίσου κρίσιμο ζήτημα είναι η λήψη ειδικών μέτρων για τη ρύθμιση της ναυσιπλοΐας με σκοπό τη μείωση των συγκρούσεων μεταξύ πλοίων και θαλάσσιων θηλαστικών και η απαγόρευση των στρατιωτικών ασκήσεων με σόναρ», επισημαίνουν.
Οι οργανώσεις χαιρετίζουν την πρωτοβουλία για την απαγόρευση της αλιείας με συρόμενα εργαλεία βυθού (τράτα βυθού με πόρτες) σε όλες τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές έως το 2030. Ωστόσο, συμπληρώνουν ότι «η δέσμευση αυτή θα πρέπει να υλοποιηθεί στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού δίκαιης και συμμετοχικής μετάβασης για τον αλιευτικό κλάδο, καθώς και να διασφαλιστεί ότι δεν θα μετατοπιστεί η αλιευτική προσπάθεια με συρόμενα εργαλεία βυθού σε άλλες περιοχές υψηλής οικολογικής αξίας, αλλά και ότι θα ενισχυθούν οι απαραίτητοι ελεγκτικοί μηχανισμοί».
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν την ελληνική κυβέρνηση, και προσωπικά τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, να δείξει, στη διεθνή διάσκεψη για τους ωκεανούς, την απαιτούμενη φιλοδοξία και αποφασιστικότητα, προτάσσοντας συγκεκριμένα και ουσιαστικά μέτρα, καθώς και -αυτή τη φορά- έναν συνεπή σχεδιασμό για βιώσιμες και ζωντανές θάλασσες.
Την ανακοίνωση συνυπογράφουν οι εξής περιβαλλοντικές οργανώσεις:

• Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
• Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος
• Blue Marine Foundation
• Cyclades Preservation Fund
• Greenpeace
• iSea
• MEDASSET
• Thalassa Foundation
• WWF Ελλάς

Το 9ο Our Ocean Conference
Με τη συμμετοχή αρχηγών κρατών και Υπουργών, ερευνητών, ωκεανογράφων, εκπρόσωπων σημαντικών Διεθνών και Περιφερειακών Οργανισμών, αλλά και νέων με περιβαλλοντικές ανησυχίες ξεκίνησε το 9ο Our Ocean Conference (OOC-9), μία από τις σημαντικότερες, περιβαλλοντικές, διεθνείς Διασκέψεις που έχει κληθεί να διοργανώσει και να φιλοξενήσει η Ελλάδα.
Πρόκειται για μία πρωτοβουλία που χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και φιλοξενείται στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), το διήμερο (16-17/4).
Προηγήθηκε, τη Δευτέρα το 7ο Our Ocean Youth Leadership Summit, τις εργασίες του οποίου εγκαινίασε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης.
Στο χαιρετισμό που απηύθυνε υπογράμμισε την αναγκαιότητα για ενεργό δράση, από πλευράς νέων, με σκοπό την προστασία των θαλασσών: «Το 90% περίπου του πληθυσμού των νέων προέρχεται από τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες. Και όλοι - αλλά ειδικά οι νέοι - θα αντιμετωπίσουμε μέσα στις επόμενες δεκαετίες τεράστιες προκλήσεις, εξαιτίας της ραγδαίας κλιματικής κρίσης. Τουλάχιστον για τα επόμενα 30 - 40 χρόνια, το οποίο σημαίνει ότι για τους νέους, το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγικής τους ζωής, θα ζούμε σε αυτό τον κόσμο που αλλάζει. Και είναι μεγάλη η ευθύνη όλων των μεγαλύτερων, αλλά και δική σας, των νέων για το μέλλον των παιδιών και των εγγονιών μας, η ανάληψη πρωτοβουλιών», δήλωσε χαρακτηριστικά.
«Σε όλη μου τη ζωή πάντα άκουγα τη φράση “σώστε τον πλανήτη”. Ωστόσο, νομίζω ότι η πραγματικότητα είναι ότι πρέπει να σώσουμε την ανθρωπότητα σε αυτόν τον πλανήτη. Η ανθρωπότητα είναι ένα μοναδικό πείραμα στο σύμπαν, από όσο γνωρίζουμε. Και αυτό το μοναδικό πείραμα βρίσκεται σε κίνδυνο. Και θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη νοημοσύνη μας για να κάνουμε αυτό τον πλανήτη ένα καλύτερο μέρος να ζούμε εμείς, τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας», υπογράμμισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στόχος της χώρας μας είναι, από τους συμμετέχοντες στο OOC-9, να προκύψουν δεσμεύσεις (commitments) για την προστασία της θαλάσσιας ζωής, αλλά και για την υπεύθυνη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων. Η Διάσκεψη, που γίνεται στην Ελλάδα, έχει πετύχει -προς το παρόν - 439 δεσμεύσεις, με το συνολικό ποσό αυτών να προσεγγίζει τα 11 δισ. δολάρια ΗΠΑ (10.728.283.922 $).
Αξίζει να επισημανθεί πως από το 2014 που ξεκίνησε ως πρωτοβουλία του Υπουργείου Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών και του πρώην Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, κ. John Kerry, το OOC μέχρι το 2023 είχε διασφαλίσει περισσότερες από ?2.161 δεσμεύσεις, αξίας περί των 130 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ, για την προστασία των ωκεανών.
Η Ελλάδα, με την 9η Διάσκεψη Our Ocean Conference πρωτοστατεί στη δημιουργία της δυναμικής για την αποτελεσματικότητα αυτών των δράσεων.
Κάθε Διάσκεψη OOC εστιάζει σε έξι τομείς δράσης:

1. Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές
2. Βιώσιμη γαλάζια οικονομία
3. Αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
4. Ναυτική Ασφάλεια
5. Βιώσιμη αλιεία
6. Θαλάσσια ρύπανση

Σημειώνεται πως στο πλαίσιο του OOC-9 θα πραγματοποιηθούν πολλές δεκάδες παράλληλες εκδηλώσεις. Η Ελλάδα θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση σε τέσσερις οριζόντιους τομείς, που διατρέχουν και τις έξι προαναφερθείσες θεματικές της Διάσκεψης και συγκεκριμένα:

• Βιώσιμος τουρισμός σε παράκτιες περιοχές και νησιά
• Πράσινη ναυτιλία
• Μείωση της θαλάσσιας ρύπανσης από πλαστικά και μικροπλαστικά
• Πράσινη μετάβαση στη Μεσόγειο