29 Μαΐου 1453: Η Άλωση της Πόλης από τους Οθωμανούς

29 Μαΐου του 2020 συμπληρώνονται 567 χρόνια από την αποφράδα, εκείνη ημέρα που η βασιλεύουσα κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς , ανοίγοντας πλέον τον δρόμο στον τουρκικό ζυγό να καταλάβει το Βυζάντιο και να επιβληθεί για τα επόμενα χρόνια μέχρι την επανάσταση του 1821 στην Ελλάδα.
Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης σφράγισε το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μία ολισθαίνουσα κατάσταση που ήδη είχε αρχίσει από την Άλωση των Σταυροφόρων το 1204. Παραμονές της τελικής Αλώσεως από τους Οθωμανούς η Βυζαντινή Αυτοκρατορία μόνο με το όνομα ουσιαστικά υπήρχε. Κατελάμβανε μόνο την περιοχή γύρω από την πόλη κάποιες περιοχές σκόρπιες, όπως το Δεσποτάτο του Μυστρά. Εξαιτίας των θρησκευτικών ερίδων, των σταυροφοριών , οι εμφύλιες διαμάχες, η επικράτηση του φεουδαρχισμού, οι επικίνδυνοι εχθροί στα σύνορα της , την είχαν καταντήσει ένα φάντασμα που ήταν έτοιμο να πέσει.
Λόγω αυτής της ιδιάζουσας κατάστασης , το μόνο που μπορούσε να ελπίζει τότε το
Βυζάντιο ήταν η βοήθεια από την δύση, από την καθολική Ευρώπη, η οποία όμως από τους κατοίκους της ήταν μισητή.
Η ύπαρξη “Ενωτικών” και “Ανθενωτικών” δίχαζε τους κατοίκους του Βυζαντίου. Ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έστειλε μια αποστολή ζητώντας βοήθεια από τον Πάπα Νικόλαο Ε’. Ο Πάπας έθεσε ως όρο την ένωση των Εκκλησιών, αποδέχθηκε όμως το αίτημα του αυτοκράτορα να στείλει ιερείς στην πόλη, με σκοπό να πείσουν τους κατοίκους για ένωση.
Το μίσος για τους Λατίνους ήταν άσβεστο στο λαό γιατί η λαϊκή ψυχή δεν είχε ξεχάσει τις βάρβαρες πράξεις των σταυροφόρων από το 1204, αντιδρούσε στην οικονομική διείσδυση της Βενετίας , της Γένουας που είχε φέρει μια οικονομική εξαθλίωση στην Αυτοκρατορία και στην καταπίεση των ορθοδόξων στις περιοχές που κυριαρχούσαν οι καθολικοί.
Ο Μωάμεθ με έδρα την Αδριανούπολη συγκρότησε ένα στρατό αποτελούμενο από 150.000 άνδρες και ένα ναυτικό με 400 πλοία. Σε όλα αυτά ξεχώριζε το πυροβολικό , που ήταν σύγχρονο για την εποχή . Κατείχε ένα πολιορκητικό κανόνι που το είχαν φτιάξει Σάξονες τεχνίτες. Ο σουλτάνος έστησε την σκηνή του μπροστά από την πύλη του Αγίου Ρωμανού στις 7 Απριλίου κηρύσσοντας επίσημα πλέον την πολιορκία της βασιλεύουσας.
Οι βυζαντινοί είχαν μόνο 7.000 άνδρες , από τους οποίους οι 2.000 ήταν μισθοφόροι , Ενετοί και Γενουάτες, μέσα στην πόλη βρίσκονταν 50.000 κάτοικοι με πολλά προβλήματα επισιτισμού. Η πόλη περιβαλλόταν από διπλό τείχος και τάφρο, ένα τείχος που την κράτησε αλώβητη 1.000 χρόνια, αποκρούοντας νικηφόρα όλες τις επιθέσεις των εχθρών της.
Στις 20 Απριλίου ο πλοίαρχος Φλαντανελλά μετά από σφοδρή ναυμαχία, διασπάει τον τουρκικό κλοιό και εισέρχεται στον Κεράτιο κόλπο, με αποτέλεσμα να αναπτερωθεί το ηθικό των πολιορκημένων.
Για τον Μωάμεθ τότε δεν υπήρχε άλλη λύση , για την εκπόρθηση της πόλης, παρά μόνο το πυροβολικό. Ένας μηχανικός Ιταλός κατασκεύασε δίολκο και τη νύχτα της 21ης προς 22α Απριλίου με την μέθοδο αυτή κατάφερε να σύρει 70 πλοία από τον Βόσπορο προς τον Κεράτιο.
Οι Μωαμεθανοί έστρεψαν το ενδιαφέρον των πολιορκούμενων, στη πλευρά του Κεράτιου όπου δεν υπήρχαν τείχη.
Στις 29ης Μαΐου 1453 ο στρατός του Μωάμεθ επιτέθηκε σφοδρά στη σχεδόν ανυπεράσπιστη πόλη και δυστυχώς κατάφερε να την καταλάβει.
Οι Οθωμανοί μπαίνοντας στην πόλη αντί να σεβασθούν το μεγαλείο της βασιλεύουσας προέβησαν σε απερίγραπτες λεηλασίες, σφαγές, καταστροφές, εξανδραποδισμούς. Ο Αυτοκράτορας νωρίτερα με τόλμη και γενναιότητα απέρριψε τις προτάσεις για συνθηκολόγηση από την πλευρά του Μωάμεθ, τώρα έπεσε ηρωικά μαχόμενος στην έκβαση της μάχης.
Οι χρονικογράφοι της εποχής αναφέρουν ότι ο Μωάμεθ ο Πορθητής εισήλθε στην Αγία Σοφία πανηγυρικά και ‘’αναβάς επί της Αγίας Τραπέζης’’ προσευχήθηκε στον Αλλάχ.
Από την αποφράδα εκείνη ημέρα άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για όλο τον Ελληνισμό σηματοδοτώντας την έναρξη της τουρκοκρατίας στην Ελλάδα. Ο Μωάμεθ το 1456 απέσπασε την Αθήνα από του Φράγκους, υποτάσσοντας αργότερα όλες τις Ελληνικές περιοχές και την Πελοπόννησο. Η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας το 1641 κατελήφθη από τους Οθωμανούς, μαζί και το Δεσποτάτο της Ηπείρου. Τον Παρθενώνα τον μετέτρεψαν σε τζαμί γιατί μέχρι τότε ήταν η Εκκλησία της Θεοτόκου.
Εάν μελετήσουμε την ιστορία αντικειμενικά, θα δούμε ότι η λεηλασία που υπέστη η Κωνσταντινούπολη ωχριά μπροστά στη λεηλασία που έκαναν οι σταυροφόροι το 1204.Η Άλωση στις 13ης Απριλίου του 1204 αποσιωπάται η δεν δίνεται η πρέπουσα σημασία. Από το 1204 και μετά καταστράφηκε το Βυζάντιο οικονομικά και συρρικνώθηκε πληθυσμιακά. Οι πρώτες ύλες, το εμπόριο, η παραγωγή πέρασε στα χέρια των Δυτικών, χάνοντας τις επαρχίες της οι οποίες τις κατέλαβαν Σελτζούκοι και Οθωμανοί. Το τέλος ήλθε 220 χρόνια με την τελική Άλωση της πόλης.
Με άλλα λόγια η Άλωση το 1204 οδήγησε στα 400-600 χρόνια σκλαβιάς, το συμπέρασμα αυτό αποσιωπάται λόγω του ιδεολογικού προσανατολισμού της νέας ηγετικής τάξης που επεβλήθη μετέπειτα στην Ελλάδα.
Ένα κράτος σαν το Βυζάντιο ρωμαϊκό εάν δεν είχε υποστεί την Άλωση από τους σταυροφόρους με βεβαιότητα θα αντιμετώπιζε τους Οθωμανούς, θα ανέκαμπτε όπως πολλές φορές είχε κάνει στο παρελθόν με τους Άραβες και η θέση μας στην ιστορία σήμερα θα ήταν τελείως διαφορετική.
Πολλοί ιστορικοί αναφέρουν οτι το γεγονός της Άλωσης σηματοδοτεί το τέλος του Μεσαίωνα και την έναρξη της Αναγέννησης. Επακολούθησε έκτοτε μια μαζική μετακίνηση Ελλήνων από την πόλι προς την Ιταλία , οι οποίοι κατόπιν διαδραμμάτισαν σπουδαίο ρόλο όσων αφορά την φιλοσοφία και την Αναγέννηση. Σαν αποτέλεσμα μετά το τραγικό αυτό γεγονός ήταν η προώθηση των Τούρκων στην Β. Αφρική και Κεντρική Ευρώπη. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία έφτασε στον απόγειο της το 17 αιώνα απειλώντας ακόμα και την Βιέννη.
Η ΡΩΜΙΟΣΎΝΗ από τότε βάλλεται και πάντα ανακάμπτει , ας μην χάνουμε την ελπίδα μας τώρα και σήμερα μετά την οικονομική Άλωση, που υφιστάμεθα σε βάθος χρόνου πάλι θα ανακάμψουμε.
Υ.Γ. Στις 29 Μαΐου 1924 , πρόσφυγες από την Κωνσταντινούπολη ίδρυσαν την Α.Ε.Κ. στην Αθήνα, λαμβάνοντας το πλήρες όνομα Αθλητική Ένωση Κωνσταντινουπόλεως έχοντας σαν έμβλημα τον Δικέφαλο Αετό με χρώματα το χρυσό και το μαύρο όλα είναι εμπνευσμένα από την ένδοξη, λαμπρή Βυζαντινή Αυτοκρατορία.Του Γιώργου Καρμίρη, φαρμακοποιού (Κορυφάσιο)