ΕΚΤ: Κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα από τις γεωπολιτικές εξελίξεις και το δημόσιο χρέος

Οι συνθήκες χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ευρωζώνη έχουν βελτιωθεί καθώς οι κίνδυνοι ύφεσης μειώνονται, αλλά οι αγορές παραμένουν εκτεθειμένες σε ενδεχόμενες δυσμενείς μακροοικονομικές και γεωπολιτικές εκπλήξεις, σύμφωνα με τη νέα έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (Financial Stability Review).
Οι σφιχτές χρηματοπιστωτικές συνθήκες δοκιμάζουν την ανθεκτικότητα των ευάλωτων νοικοκυριών, επιχειρήσεων και κυβερνήσεων, ενώ η βουτιά στην αγορά ακινήτων πιέζει τις εταιρείες ακινήτων.
Οι τράπεζες της Ευρωζώνης είναι ανθεκτικές, αλλά οι χαμηλές αποτιμήσεις της αγοράς υποδηλώνουν ότι παραμένουν προκλήσεις, ιδίως όσον αφορά την ποιότητα του ενεργητικού, τη χρηματοδότηση και τα έσοδά τους, σύμφωνα με την έκθεση.
Κίνδυνος από αρνητικές εκπλήξεις
Οι γεωπολιτικές εντάσεις και μια σειρά εκλογών σε όλο τον κόσμο αυξάνουν τον κίνδυνο οι επενδυτές να δοκιμαστούν από αρνητικές εκπλήξεις και να τεθεί σε κίνδυνο η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, προειδοποίησε η ΕΚΤ.
Οι αγορές έχουν μέχρι στιγμής υιοθετήσει μια χαλαρή στάση απέναντι σε τέτοιες απειλές, με συνέπεια να είναι εκτεθειμένες σε ξαφνικές μεταβολές του κλίματος σε περίπτωση σοκ, ανέφερε η κεντρική τράπεζα.
Προειδοποίησε επίσης ότι οι ευρωεκλογές καθώς και οι εκλογές σε εθνικό επίπεδο αυξάνουν την αβεβαιότητα σχετικά με την πορεία των δημόσιων οικονομικών.
Οι προοπτικές παραμένουν εύθραυστες
«Το περιθώριο για δυσμενείς οικονομικές και χρηματοπιστωτικές εκπλήξεις είναι αυξημένο και οι προοπτικές όσον αφορά τους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ευρωζώνης παραμένουν αντίστοιχα εύθραυστες, ανέφερε στην έκθεση ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Λουίς ντε Γκίντος.
«Το κλίμα μπορεί να αλλάξει γρήγορα και λόγω του γεωπολιτικού περιβάλλοντος αλλά και της τιμολόγησης με βάση ιδανικές συνθήκες, η οποία δημιουργεί το ενδεχόμενο μεγάλων αντιδράσεων της αγοράς σε απογοητευτικές ειδήσεις», προσθέτει.
Ωστόσο, οι πιθανότητες μιας ομαλής προσγείωσης της ευρωπαϊκής οικονομίας έχουν αυξηθεί, καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί προς το 2% χωρίς βαθιά ύφεση ή έξαρση της ανεργίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεψε την Τετάρτη ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως, ενώ οι προοπτικές για την οικονομική ανάκαμψη θα παραμείνουν άθικτες.
Οι συνολικές απειλές έχουν υποχωρήσει
Αυτό σημαίνει ότι οι συνολικές απειλές για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα έχουν υποχωρήσει σε σύγκριση με την τελευταία έκθεση πριν από έξι μήνες, σημείωσε η ΕΚΤ. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι τα ερωτηματικά σχετικά με τις κυβερνητικές πολιτικές και τις οικονομικές συνθήκες παραμένουν μεγάλα.
Αυτό αντανακλάται στις απόψεις σχετικά με την πορεία των επιτοκίων της ΕΚΤ. Οι αξιωματούχοι δεν έχουν τολμήσει να δεσμευτούν για πολλά πέρα από μια πολύ πιθανή πρώτη μείωση τον Ιούνιο, επικαλούμενοι την ανάγκη να παρακολουθούν τα νεότερα στοιχεία.
«Η μεταβλητότητα στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα μπορούσε να αυξηθεί σημαντικά, εάν ο πληθωρισμός αποκλίνει σημαντικά από τις προσδοκίες, εάν η οικονομική ανάπτυξη αποδυναμωθεί ή εάν οι γεωπολιτικές συγκρούσεις κλιμακωθούν περαιτέρω», προειδοποίησε η ΕΚΤ.
Ανησυχία για το δημόσιο χρέος
Μια άλλη ανησυχία είναι τα δημόσια οικονομικά. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής, τα δημοσιονομικά ελλείμματα που διευρύνθηκαν σημαντικά λόγω της πανδημίας και των μέτρων στήριξης έναντι της ενεργειακής κρίσης δεν περιορίζονται τόσο γρήγορα όσο θεωρούνταν προηγουμένως.
Τα υψηλά επίπεδα χρέους καθιστούν τις κυβερνήσεις ευάλωτες σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς, εάν απαιτηθεί αύξηση των δαπανών, σύμφωνα με την ΕΚΤ.
«Οι διαρθρωτικοί αντίθετοι άνεμοι στη δυνητική ανάπτυξη, λόγω της αδύναμης παραγωγικότητας για παράδειγμα, αυξάνουν τις ανησυχίες για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους, καθιστώντας τα δημόσια οικονομικά πιο ευάλωτα σε δυσμενείς διαταραχές και αυξάνοντας τους κινδύνους για τις προοπτικές χρηματοπιστωτικής σταθερότητας», ανέφερε η ΕΚΤ.
Προειδοποίησε επίσης ότι οι σφιχτές χρηματοπιστωτικές συνθήκες δοκιμάζουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που μέχρι στιγμής έχουν παραμείνει ανθεκτικές στην αύξηση του κόστους δανεισμού.
«Αυτό δεν θα πρέπει να αποτελέσει λόγο για εφησυχασμό, καθώς οι θύλακες ευπάθειας παραμένουν», δήλωσε ο ντε Γκίντος. Η ΕΚΤ ανησυχεί ιδιαίτερα για τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα και τις επιχειρήσεις με χαμηλότερη πιστοληπτική ικανότητα.
Σε μια πιο θετική νότα, η ΕΚΤ ανέφερε ότι ακόμη και αν οι εταιρικές αφερεγγυότητες έχουν αυξηθεί σε επίπεδα πάνω από τα προ της πανδημίας επίπεδα σε αρκετές χώρες, «οι αθετήσεις πληρωμών και τα ποσοστά μη εξυπηρετούμενων δανείων παρέμειναν σχετικά χαμηλά».